Διάλεξε τη λάθος γραμμή. Δεν είναι μαζική βλακεία, είναι δειλία.

«Η πλάνη δεν είναι τύφλωση, η πλάνη είναι ανανδρία.» Νίτσε

Είναι σίγουρο ότι γνωρίζετε τα Κέλλογκ’ς Κορν Φλέικς.

Ίσως όμως να μη  γνωρίζετε ότι ο άνθρωπος που τα επινόησε, ο Τζον Χάρβεϊ Κέλλογκ, ήταν ένας ολιστικός γιατρός, φανατικός υπέρμαχος της χορτοφαγίας και της υγιεινής διατροφής, αλλά και ένθερμος πολέμιος του… αυνανισμού.

Να το θυμάστε αυτό την επόμενη φορά που θα προσπαθείτε να αυνανιστείτε ενώ τρώτε κορν-φλέικς.

-

Στο σημερινό κείμενο δε θα ασχοληθούμε με τα επιτεύγματα του Τζον Χάρβεϊ ούτε με τον αυνανισμό, αλλά με ένα πείραμα που έκανε ο συνονόματος του, Γουίντροπ Νάιλς Κέλλογκ.

Ο συγκεκριμένος Κέλλογκ ήταν ψυχολόγος της σχολής του μπηχεβιορισμού.

Όπως όλοι οι μπηχεβιοριστές έτσι και αυτός πίστευε ότι ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που κατασκευάζεται από τους εξωτερικούς παράγοντες και μπορεί να «προγραμματιστεί» έτσι όπως επιθυμούμε.

Ο Γουίντροπ, όμως, πίστευε ότι και ένας χιμπαντζής θα μπορούσε να μάθει να φέρεται ανθρώπινα, αρκεί να εκπαιδευόταν σωστά.

-

Για αυτό το λόγο έκανε ένα πείραμα που είναι γνωστό ως: «Ο πίθηκος και ο άνθρωπος».

Το 1930 ο Κέλλογκ «υιοθέτησε» τη Γκούα, μια χιμπατζίνα 7μιση μηνών και ανέλαβε να τη μεγαλώσει μαζί με το παιδί του, τον Ντόναλντ, ο οποίος τότε ήταν 10 μηνών.

Έντυνε τη Γκούα με ρούχα, την κοίμιζε σε κρεβάτι, της μάθαινε να τρώει με κουτάλι και πηρούνι στο τραπέζι, της μιλούσε και τη γαργαλούσε.

Στην αρχή όλα πήγαιναν κατ’ ευχή.

Η Γκούα δε διέφερε σε τίποτα από τον ανθρώπινο αδελφό της. Είχε μάθει να τρώει μόνη της, έπαιζε με ανθρώπινα παιχνίδια και μπορούσε να πιάσει τη μύτη της, αν της το ζητούσες.

Όταν όμως ο Ντόναλντ έγινε 16 μηνών (και η Γκούα ενός έτους και κάτι) άρχισαν να φαίνονται οι διαφορές ανάμεσα στα δύο είδη: Ο Ντόναλντ ξεκίνησε να μιλάει, κάτι που η Γκούα –τι παράξενο- δεν μπορούσε να κάνει.

Λίγους μήνες μετά ο Κέλλογκ αναγκάστηκε να διακόψει το πείραμα. Ο λόγος; Αντί η Γκούα να γίνεται άνθρωπος, είχε αρχίσει ο Ντόναλντ να συμπεριφέρεται σαν χιμπαντζής!

Ο Κέλλογκ απέδειξε άθελα του ότι ο άνθρωπος είναι το «μιμιτικότερο» των ζώων.

-

«Φυσικό», θα πείτε, «ένα παιδί να μιμείται, γιατί έτσι μαθαίνει.»

Όμως ένα άλλο ψυχολογικό πείραμα έρχεται να μας δείξει ότι ο άνθρωπος δε μιμείται μόνο για να μαθαίνει, αλλά και για να «ανήκει».

Γιατί ως κοινωνικό ον που είναι (ο Αριστοτέλης τον ονόμαζε «πολιτικό ον»), του είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί τον εαυτό του «εκτός ομάδας».

-

Το πείραμα έγινε το 1951 από τον Αμερικάνο ψυχολόγο  J. E. Asch.

Ο Ας, λοιπόν, έδειξε σε έξι πρόσωπα μια γραμμή ορισμένου μήκους και τους ζήτησε να βρουν την αντίστοιχη τους, ανάμεσα σε τρεις άλλες που είχαν κι αυτές παρουσιαστεί στον πίνακα.

Από τις τρεις επιλογές που είχαν η σωστή ήταν ολοφάνερα σωστή, αφού οι άλλες δύο ήταν αρκετά μικρότερες.

Όπως θα έχετε μάθει πια -από τα προηγούμενα πειράματα που έχουμε παρουσιάσει- ο πειραματιστής είχε στήσει μια μικρή συνομωσία:

Οι πέντε από τους έξι «εθελοντές» ήταν υπάλληλοι του επιστήμονα. Σε αυτούς είχε δοθεί η εντολή να διαλέξουν ομόφωνα, χωρίς να δείξουν καμία αμφιβολία, μία λάθος γραμμή.

Οι πέντε υπάλληλοι «διάλεγαν» πρώτοι και μετά, αφού είχε ακούσει τους προηγούμενους, ήταν η σειρά του αληθινού πειραματόζωου να διαλέξει.

Τα περισσότερα από τα υποκείμενα του πειράματος, ενώ έβλεπαν ότι η γραμμή που είχαν διαλέξει οι προηγούμενοι ήταν λάθος, επέλεγαν την ίδια –τη λάθος!

Και το πιο περίεργο, ίσως το πιο σημαντικό, είναι ότι μόλις το υποκείμενο μάθαινε τη συνομωσία δεν παραδεχόταν ότι διάλεξε τη λανθασμένη γραμμή υποκύπτοντας στην πίεση της… «κοινής γνώμης», αλλά ότι ήταν δικό του λάθος, αβλεψία, ανοησία, κακή εκτίμηση.

Προτιμούσε να πιστεύει ότι έκανε λάθος, παρά ότι φέρθηκε «αγελαία».

-

Ο Ας απέδειξε (ή τουλάχιστον κατέδειξε, γιατί όπως έχουμε πει στις κοινωνικές επιστήμες δεν υπάρχει απόδειξη) ότι η πνευματική ανεξαρτησία του ανθρώπου είναι ένας μύθος.

Οι άνθρωποι πρωτίστως θέλουμε να ανήκουμε στο σύνολο –ή σε κάποιο υποσύνολο.

Για να το κάνουμε αυτό είμαστε πρόθυμοι να θυσιάσουμε όποια διαφορετική ιδέα και σκέψη έχουμε, προκειμένου να γίνουμε αρεστοί.

Για να λες την αλήθεια (την αλήθεια σου, αυτό που εσύ αναγνωρίζεις ως αληθινό) πρέπει να είσαι θαρραλέος.

Όταν οι πάντες σου λένε ότι η γραμμή που βλέπεις είναι η σωστή, ενώ εσύ βλέπεις ότι είναι λάθος, χρειάζεται μεγάλο θάρρος για να πεις αυτό που πιστεύεις.

Όχι μόνο γιατί μπορεί να χάσεις τη δουλειά σου, αλλά -κυρίως- γιατί μπορεί να βρεθείς εξοστρακισμένος -από την οικογένεια σου, από τους φίλους σου, από τους συμπολίτες σου.

Να μείνεις μόνος, ίσως και να θεωρηθείς τρελός. Αυτό είναι που φοβάται πιο πολύ ο άνθρωπος… Πιο πολύ από το ψέμα ή το θάνατο: Να μείνει μόνος.

Όπως η ελευθερία έτσι και η αλήθεια (που όπως έχουμε ξαναπεί δεν είναι παρά μόνο η άποψη μας για αυτήν, αφού αλήθεια έξω από τον άνθρωπο δεν υπάρχει) θέλει αρετή και τόλμη.

Και αυτός είναι ο λόγος που άνθρωποι με τόσο υψηλό IQ (όπως αναρωτιόταν μια συνδαιτυμόνας του Συμποσίου μας) αποδέχονται αβασάνιστα τόσο λαθεμένες απόψεις.

Δεν είναι βλακεία, είναι δειλία.

Γιατί ο άνθρωπος προτιμάει να συμπορεύεται με τους ανθρώπους που σκέφτονται λανθασμένα –και να υιοθετεί τη γνώμη τους, παρά να μένει μόνος με τη δική του άποψη των πραγμάτων.

Είναι πολύ δύσκολο (ψυχολογικά) να αντιτίθεσαι στην κοινή γνώμη. Και συνήθως είναι και επικίνδυνο. 

Γιατί η καθεστηκυία τάξη κινδυνεύει περισσότερο από τους ελεύθερους στοχαστές, παρά από τους ελεύθερους σκοπευτές.

Και η μόνη αληθινή επανάσταση θα έρθει όταν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ελεύθερα, χωρίς να υποκύπτουμε στο φόβο της κοινής γνώμης, γιατί –το έχετε ξανακούσει- καλά συλλογάται μόνο όποιος συλλογάται ελεύθερα.

Ας κλείσουμε αυτό το κείμενο με τα λόγια ενός ανθρώπου που έμεινε μόνος, στις βουνοκορφές της σκέψης του:

-

«Πόση αλήθεια σηκώνει, πόση αλήθεια αποτολμάει ένα πνεύμα; Αυτό έγινε για μένα, ολοένα και πιο πολύ, το αληθινό μέτρο των αξιών… Η πλάνη δεν είναι τύφλωση, η πλάνη είναι ανανδρία…. Κάθε κατάκτηση, κάθε βήμα εμπρός προέρχεται από το θάρρος, από την εντιμότητα απέναντι στον εαυτό μας.»

Εντιμότητα απέναντι στον εαυτό μας. Έτσι αρχίζουν όλα όσα ονειρευόμαστε.

Δείτε επίσης: Πες την άποψη σου ακομη κι αν ξέρεις ότι κανένας δεν την δέχεται

Πηγή: sanejoker

Έρευνα για τη σπατάλη τροφίμων στην Ελλάδα

1,3 δις τόνοι τροφής καταλήγουν παγκοσμίως στα σκουπίδια. 868 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ασιτία σε ολόκληρο τον πλανήτη. 179 κιλά τροφής σπαταλάει κάθε χρόνο ένας Ευρωπαίος, πετώντας ουσιαστικά στα σκουπίδια 590 ευρώ ανά νοικοκυριό. Την ίδια στιγμή, η παραγωγή ενός κιλού βοδινού κρέατος απαιτεί 10.000 λίτρα νερού. Υπάρχει άραγε κανείς που να διαφωνεί ότι η σπατάλη τροφίμων είναι ένα τεράστιο πρόβλημα σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο;

Οι κοινωνικές ανισότητες καθώς και οι σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών, οδήγησαν το πρόγραμμα «Καλύτερη Ζωή» του WWF Ελλάς να ανοίξει στις 5 Δεκεμβρίου και μέχρι τέλος Ιανουαρίου τον φάκελο: «Σπατάλη Τροφίμων», παρέχοντας πρακτικές συμβουλές και κινητοποιώντας τους πολίτες προς όφελος της κοινωνικής αλληλεγγύης και του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Ο νέος φάκελος του προγράμματος «Καλύτερη Ζωή», έρχεται όμως να καλύψει και ένα ακόμη κενό γνώσης και επίσημων στοιχείων στην Ελλάδα, ως προς το μέγεθος της σπατάλης τροφίμων. Σύμφωνα με έρευνα κοινής γνώμης της Public Issue - την πρώτη στην Ελλάδα για το συγκεκριμένο θέμα - το 37% των Ελλήνων σπαταλάει φαγητό τουλάχιστον 1-2 φορές τον μήνα, με τους νέους από 18 -34 ετών να πετάνε τη μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού. Στον αντίποδα, οι ηλικίες άνω των 55 πετούν ελάχιστα τρόφιμα.

Σε επίπεδο υλικών, τα τρόφιμα που πιο συχνά καταλήγουν στον κάδο είναι μαγειρεμένα φαγητά που περίσσεψαν, όπως επίσης φρούτα και λαχανικά. Ακολουθούν τα γαλακτοκομικά, το ψωμί, τα ζυμαρικά και τρόφιμα που έληξαν ή χάλασαν. Παρότι οι πολίτες σε μεγάλο βαθμό εμφανίζονται ενημερωμένοι για τις πρακτικές που μπορούν να αναλάβουν, προκειμένου να περιορίσουν τη σπατάλη, αρκετοί είναι αυτοί που διαιωνίζουν το πρόβλημα συστηματικά. Για παράδειγμα, το 20% των συμπολιτών πηγαίνει για ψώνια χωρίς να έχει σημειώσει από πριν αυτά που χρειάζεται, ενώ το 17% δεν καταναλώνει τις επόμενες μέρες το φαγητό που περίσσεψε. Ένα ακόμη πολύ ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι μόλις το 8% των συμπολιτών μας κάνει κομποστοποίηση.

«Για την «Καλύτερη Ζωή», σε μια χώρα που υποφέρει από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, η σπατάλη τροφίμων δεν μπορεί να αποτελεί επιλογή σε κανένα στάδιο παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων. Είτε πρόκειται για τον αγρό και τις φάρμες, είτε για τα σούπερ μάρκετ, τα εστιατόρια και τα νοικοκυριά. Η σπατάλη τροφίμων δεν υποδηλώνει ευμάρεια. Η «Καλύτερη Ζωή», μέσα από το www.kalyterizoi.gr, προσκαλεί τους παραγωγούς, τους διανομείς τροφίμων και τους πολίτες να περιορίσουν τη σπατάλη τροφίμων μέσα από μικρές πρακτικές που φέρνουν μεγάλο όφελος στο περιβάλλον, την οικονομία, τον συνάνθρωπο και την κοινωνία εν γένει», σχολιάζει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος του προγράμματος «Καλύτερη Ζωή».

Πολύτιμος αρωγός στην προσπάθεια θα είναι η ομάδα ΜΠΟΡΟΥΜΕ που δικτυώνει αυτούς που ζητούν τρόφιμα με αυτούς που μπορούν να τα διαθέσουν. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου το ζήτημα αποκτά κρίσιμη διάσταση, φαίνεται πως δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες: «Το ΜΠΟΡΟΥΜΕ έχει δικτυώσει στα 2 χρόνια λειτουργίας του πάνω από 450.000 μερίδες τροφίμων και πλέον σώζει πάνω από 1.000 μερίδες φαγητού την ημέρα κατά μέσο όρο. Με τον μηχανισμό του ΜΠΟΡΟΥΜΕ είναι πλέον πάρα πολύ εύκολο να σωθούν όλων των ειδών τα τρόφιμα σε κάθε σημείο της Ελλάδας και γενικότερα, οι δικαιολογίες για σπατάλη φαγητού ολοένα και λιγοστεύουν», υπογραμμίζει ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, συνιδρυτής του ΜΠΟΡΟΥΜΕ.

Πηγή: wwf.gr

Περισσότερες πληροφορίες
Ιάσονας Κάντας, Υπεύθυνος Τύπου WWF Ελλάς, κιν: 697 185 9632, i.kantas@wwf.gr
Βίκυ Μπαρμπόκα, Υπεύθυνη Επικοινωνίας προγράμματος «Καλύτερη Ζωή»,
τηλ: 210 33 14 893, v.barboka@wwf.gr

WWF: Αιθαλομίχλη. Μέτρα για απορίες, αλλά όχι για απόρους.

Από την: wwf.gr

Τα μέτρα που ανακοίνωσε το ΥΠΕΚΑ για την πάταξη του φαινομένου της ανεξέλεγκτης αιθαλομίχλης γεννούν περισσότερες απορίες, παρά δίνουν απαντήσεις σε αυτή την περιβαλλοντική και υγειονομική κρίση. H περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς θέτει προς τα συναρμόδια υπουργεία μερικά από τα πιο σημαντικά ερωτήματα.

1. Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Μανιάτη
• Όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η ΕΕ έχουν ορίσει για τα επικίνδυνα αιωρούμενα σωματίδια ΑΣ10 ως ανώτατο όριο τα 50 μg/m³, γιατί το υπουργείο σας ορίζει ως ανώτατο όριο για τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων τα 101 μg/m³ και άνω;
• Γιατί δεν δημοσιεύετε μετρήσεις για τα μικρότερης διαμέτρου αιωρούμενα σωματίδια, τα εξαιρετικά επικίνδυνα ΑΣ2,5; Οι μετρήσεις και η δημοσιοποίησή τους είναι υποχρεωτικές για όλα τα κράτη της ΕΕ.
• Όταν μιλάτε για προφύλαξη ατόμων με αναπνευστικά και άλλα προβλήματα, γιατί αναρτάτε τα αποτελέσματα των μετρήσεων ρύπανσης στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ με τουλάχιστον μια μέρα καθυστέρηση; Πώς εκτιμάτε ότι μπορεί να προφυλαχθεί ένα παιδί με άσθμα ή ένας ηλικιωμένος με καρδιακά προβλήματα; Απλά μυρίζοντας την ατμόσφαιρα;
• Έχετε προσπαθήσει να διαβάσετε τα δεδομένα των μετρήσεων στην προαναφερόμενη ιστοσελίδα του υπουργείου σας; Εμείς προσπαθούμε εδώ και χρόνια, αλλά μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποκτήσουμε την απαραίτητη για την πληροφόρηση και προφύλαξη του κοινού εικόνα της ρύπανσης των πόλεων.
• Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, γιατί δεν αναρτώνται αποτελέσματα μετρήσεων για κάθε Σάββατο και Κυριακή; Δεν γίνονται μετρήσεις ή θεωρείτε πως ο κόσμος δεν κινδυνεύει από τη ρύπανση τα σαββατοκύριακα;
• Η αιθαλομίχλη σκεπάζει για δεύτερο χειμώνα τις ελληνικές πόλεις. Υπερβάσεις καταγράφονται εδώ και πολλά χρόνια, μας έχει μάλιστα ευγενικά προειδοποιήσει για αυτή τη νομική παράβαση η ΕΕ. Παρακαλούμε λοιπόν να μας εξηγήσετε γιατί δεν υπάρχουν τα απαραίτητα σχέδια διαχείρισης της ποιότητας του αέρα. Επίσης παρακαλούμε να θέσετε στη γνώση του κοινού τις μετρήσεις σε άλλες πόλεις, καθώς Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα.
• Σχετικά με το μέτρο της μειωμένης χρέωσης ρεύματος, παρακαλούμε διευκρινίστε πώς θα ειδοποιούνται τα νοικοκυριά, ώστε να σβήνουν το τζάκι και να ανάβουν ηλεκτρικά σώματα. Διαθέτουν η ΔΕΗ και οι περιφέρειες τα απαραίτητα μέσα επικοινωνίας ώστε να ενημερώνουν άμεσα για τις αλλαγές στα τιμολόγια; Επίσης, διαθέτει η ΔΕΗ τις απαραίτητες υποδομές για να μπορεί να καταγράφει την κατανάλωση εντός των συγκεκριμένων χρονικών διαστημάτων, όπως για παράδειγμα έξυπνους μετρητές;
• Άλλο ερώτημα σχετικό με τις μειωμένες χρεώσεις ρεύματος: όπως αναφέρετε στη σχετική σας απόφαση, η μείωση κατά 70% αφορά στο ανταγωνιστικό σκέλος του τιμολογίου. Όπως προκύπτει από πρόχειρη ανάλυση, με βάση το παράδειγμα λογαριασμού που υπάρχει στην ιστοσελίδα της ΔΕΗ, σε σύνολο 178,22€, οι ανταγωνιστικές χρεώσεις ενός τετραμήνου είναι 105,58€, ήτοι περίπου 0,880€ τη μέρα. Αυτό δίνει περίπου 0,6€ όφελος για τον καταναλωτή, ανά ημέρα εφαρμογής του μέτρου. Θεωρείτε ότι αυτό αποτελεί κίνητρο για στροφή προς ηλεκτρικά σώματα θέρμανσης, από νοικοκυριά που τώρα καίνε ξύλα; 
• Τέλος, ενώ συμφωνούμε κατ’ αρχήν ότι ο εξηλεκτρισμός της θέρμανσης είναι σημαντική εξέλιξη, σε σχέση με την καύση πετρελαίου και ξύλων, εντούτοις μας ανησυχεί η ευκολία με την οποία το πρόβλημα της ρύπανσης μεταφέρεται από τις μεγάλες πόλεις στις περιοχές που πνίγονται από τα εργοστάσια της ΔΕΗ. Η υγεία των κατοίκων της Πτολεμαΐδας, που τροφοδοτεί το ρυπογόνο ενεργειακό σύστημα της Ελλάδας, μας ενδιαφέρει εξίσου με την υγεία των κατοίκων της Αθήνας. Παρακαλούμε λοιπόν όπως μας ενημερώσετε γιατί προωθείτε για το 2017 την κατασκευή νέας, πάντα εξαιρετικά ρυπογόνου και επικίνδυνης για τη δημόσια υγεία, λιγνιτικής μονάδας, ειδικά όταν η ΔΕΗ βρίσκεται τώρα σε διαδικασία πώλησης.
2. Προς τον Υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα και Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη
•  Βάσει διεθνών δεσμεύσεων της χώρας, στην περίπτωση  επικείμενης απειλής για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον διαβιβάζονται αμέσως και αμελλητί στο κοινό που ενδέχεται να επηρεασθεί όλες οι πληροφορίες που μπορούν να επιτρέψουν στο κοινό να λάβει μέτρα για την πρόληψη ή την άμβλυνση των επιπτώσεων.  Δεδομένης της υγειονομικής κρίσης που προκαλείται από την αιθαλομίχλη, θεωρούμε επιβεβλημένη τη δημοσιοποίηση δεδομένων για τις εισαγωγές στα νοσοκομεία ασθενών με αναπνευστικά και καρδιακά προβλήματα. Έχει εκπονήσει τo Kέντρο Επιχειρήσεων Συντονιστικού Οργάνου Τομέα Υγείας  (Κ.ΕΠΙΧ. Σ.Ο.Τ.Υ.) σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο [15 παρ. 4 ν. 3370/2005];
• Στην υπουργική απόφαση που συνυπογράψατε με τον Υπουργό Περιβάλλοντος, γίνεται μνεία στο «Πόρισμα της Επιτροπής Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης που συγκροτήθηκε με Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υγείας (ΑΔΑ ΒΕ2ΩΘ−Ψ6Γ)». Θα είχε ενδιαφέρον να πληροφορηθεί το κοινό το περιεχόμενο του πορίσματος αυτού, με ανάρτηση στη σελίδα του αρμόδιου υπουργείου.
• Έχετε επεξεργαστεί μέτρα για «την αξιοποίηση οικονομικών μέσων, όπως οι φόροι, οι επιβαρύνσεις ή η εμπορία των εκπομπών», ειδικά για μεγάλους ρυπαντές, όπως υποδεικνύει η οδηγία 2008/50 και η σχετική εθνική νομοθεσία;
• Ποιο είναι το οικονομικό κόστος της θνησιμότητας και της νοσηρότητας από την έκθεση στην αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση των τελευταίων 2 ετών

Στο ναδίρ η καταναλωτική συνείδηση των Ελλήνων

Η πλειοψηφία πιστεύει ότι οι παράνομες εμπορικές πρακτικές καλά κρατούν

Της Δημητρας Μανιφαβα Από την "Καθημερινή"

Μεταξύ των λαών με τη χαμηλότερη καταναλωτική συνείδηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση εμφανίζονται οι Ελληνες, γνωρίζοντας ελάχιστα τα δικαιώματά τους. Την ίδια ώρα είναι και αυτοί που κυρίως θεωρούν ότι δεν προστατεύονται και ότι εν μέσω κρίσης έχουν επιδεινωθεί οι συνθήκες, υποστηρίζοντας ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις εφαρμόζουν σε βάρος τους αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά συναντώνται γενικότερα στον ευρωπαϊκό Νότο, σηματοδοτώντας μια ακόμη διαφοροποίηση με τον ευρωπαϊκό Βορρά.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την τελευταία έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταναλωτική συμπεριφορά, αλλά και τις καταναλωτικές συνθήκες εντός της Ε. Ε., μόλις το 18% των Ελλήνων καταναλωτών αισθάνεται επαρκώς προστατευμένο από την υφιστάμενη νομοθεσία περί καταναλωτή. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το ποσοστό αυτό υποχωρούσε σταδιακά από το 2008-2011, ενώ το 2012 σημειώθηκε ραγδαία μείωση. Το 2008 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 31%, το 2009 29%, το 2010% 30%, το 2011 28% και το 2012 έπεσε στο 18%. Σημειώνεται ότι στην Ε.Ε.-27 προστατευμένο πιστεύει ότι είναι το 55% των καταναλωτών.

Από την άλλη, οι Ελληνες καταναλωτές δεν φροντίζουν να ενημερωθούν για τα δικαιώματά τους, έτσι ώστε στη συνέχεια να τα διεκδικήσουν με συνέπεια στις τέσσερις σχετικές ερωτήσεις που έγιναν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. να έχουν τις περισσότερες λανθασμένες απαντήσεις. Ενδεικτικά, μόλις το 41% γνωρίζει την περίοδο υπαναχώρησης στην περίπτωση των αγορών από απόσταση, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι 69%. Επιπλέον, μόλις το 15% των καταναλωτών στην Ελλάδα γνωρίζει τα δικαιώματά του σε περίπτωση που λάβει προϊόντα τα οποία δεν έχει παραγγείλει. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι διπλάσιο, 30%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι Ελληνες καταναλωτές επηρεάζονται πολύ περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους από όσα παρουσιάζονται στα ΜΜΕ, καθώς το 57% δηλώνει ότι άλλαξε τη συμπεριφορά του ως αποτέλεσμα κάποιου ρεπορτάζ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι 48%. Από την άλλη, οι Ελληνες δείχνουν μικρότερη εμπιστοσύνη στις καταναλωτικές οργανώσεις, κάτι που πιθανώς οφείλεται και στο γεγονός, ότι με ελάχιστες εξαιρέσεις, στην Ελλάδα οι οργανώσεις αυτές είναι στην πραγματικότητα απλώς «σφραγίδες». Σύμφωνα, λοιπόν, με το Consumer Scoreboard, το 57% των Ελλήνων καταναλωτών εμπιστεύεται τις καταναλωτικές οργανώσεις, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι 75%.

Οι Ελληνες καταναλωτές είναι από αυτούς που υποστηρίζουν εξάλλου σε πολύ μεγάλο ποσοστό, το υψηλότερο μεταξύ των «27», ότι οι παράνομες εμπορικές πρακτικές καλά κρατούν στην Ελλάδα. Αυτή την άποψη συμμερίζεται το 60%, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τις καταγγέλλουν κιόλας.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το στοιχείο της έρευνας ότι όχι μόνο οι καταναλωτές, αλλά και οι ίδιοι οι λιανέμποροι έχουν περιορισμένη γνώση γύρω από το ποιες είναι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Στην Ελλάδα γνωρίζει το 45% των λιανεμπόρων, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε., ενώ τα υψηλότερα καταγράφονται στη Φινλανδία, Ουγγαρία, Σουηδία και Γερμανία (πάνω από 70%).

Η επιδείνωση των καταναλωτικών συνθηκών συσχετίζονται άμεσα με την οικονομική κατάσταση σε κάθε χώρα, κάτι που επισημαίνεται στην έκθεση της Κομισιόν. Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στον σχετικό πίνακα, όπως και η Κύπρος και η Βουλγαρία, ενώ αντιθέτως οι χώρες που εμφανίζουν πολύ καλό επίπεδο καταναλωτικών συνθηκών είναι αυτές των οποίων οι καταναλωτές χαρακτηρίζονται από υψηλή αγοραστική δύναμη (Λουξεμβούργο, Φινλανδία, Αυστρία).

Η σύνδεση, βεβαίως, καταναλωτικών συνθηκών και αγοραστικής δύναμης έχει δύο ερμηνείες: Πρώτον, στις χώρες με υψηλή αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη τυχαίνει να υπάρχουν πολύ πιο οργανωμένες δομές προστασίας των καταναλωτών και αυξημένη από παλιά καταναλωτική συνείδηση. Δεύτερον, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος στην Ελλάδα έχει αυξήσει την ευαισθησία των καταναλωτών σε θέματα παραβίασης των δικαιωμάτων τους. Με άλλα λόγια, θεωρούν πολύ πιο συχνά ότι έχουν αδικηθεί ή ότι έχουν πέσει θύμα παραπλάνησης από τις επιχειρήσεις, ακριβώς διότι πλέον δεν έχουν την «πολυτέλεια» να χάσουν ούτε ένα ευρώ.

Κερδίζει το ηλεκτρονικό εμπόριο

Μπορεί η οικονομική κρίση να πλήττει τις καταναλωτικές συνθήκες, φαίνεται, όμως ότι ευνοεί το ηλεκτρονικό εμπόριο. Αν και η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο σε ό,τι αφορά τις αγορές προϊόντων μέσω Διαδικτύου, είναι εμφανής η ραγδαία αύξηση της εν λόγω τάσης. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Consumer Scoreboard, ένας στους πέντε καταναλωτές στην Ελλάδα πραγματοποίησε αγορές μέσω Διαδικτύου μέσα στο 2012, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2010 ήταν 12% και το 2008 8%. Συνολικά πάντως στην Ε.Ε. το 45% πραγματοποίησε αγορές από το Διαδίκτυο εντός του 2012 από 40% το 2010 και 32% το 2008. Κρίσιμη για την περαιτέρω εξάπλωση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η επίλυση προβλημάτων στις διασυνοριακές συναλλαγές.

ΥΠΕΚΑ: Φθηνότερο το κλιματιστικό από το τζάκι

Το κόστος κατανάλωσης ενός μεσαίου κλιματιστικού είναι περίπου 60% φθηνότερο από αυτό ενός τζακιού ανοιχτού τύπου.

Τα παραπάνω αναφέρονται σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Τρίτη το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), στην οποία τονίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η χρήση του κλιματιστικού εκτός από πιο οικονομική είναι και πιο αποδοτική καθώς ένα μεσαίο κλιματιστικό παρέχει θερμική ισχύ περίπου 3,5 kW, ενώ ένα τζάκι περίπου 2 kW.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, το κόστος χρήσης τζακιού εκτιμάται κατά μέσο όρο ως εξής:

Η κατανάλωση ξύλου κυμαίνεται περίπου σε 4-5 kg ανά ώρα, δηλαδή για 4-5 ώρες την ημέρα καταναλώνονται περίπου 20 kg. Ένας τόνος ξύλου κοστίζει περίπου 200 ευρώ, συνεπώς τα 20 kg κοστίζουν 4 ευρώ. Έτσι, η χρήση τζακιού κοστίζει περίπου 4 ευρώ την ημέρα ή περίπου 0,8-1 ευρώ την ώρα.

Με την έκπτωση για τις ημέρες αυξημένου ρίσκου αιθαλομίχλης, η χρήση ηλεκτρικών θερμαντικών μέσων θα κοστίζει σαφώς λιγότερο από τη χρήση τζακιού (με παρεχόμενη θερμική ισχύ 2 kW).

Αντίστοιχα, η χρήση ενός ηλεκτρικού θερμαντικού σώματος (με παρεχόμενη θερμική ισχύ 2 kW και καταναλισκόμενη ηλεκτρική ισχύ 2 kW) θα είναι δωρεάν για τις πρώτες 2,5 ώρες με την έκπτωση 70% στο ρεύμα, που θεσπίστηκε με την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τις ημέρες με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση και η επιπλέον χρήση θα κοστίζει περίπου 0,3 ευρώ για κάθε επιπλέον ώρα.

Επίσης, η χρήση ενός κλιματιστικού (με παρεχόμενη θερμική ισχύ 3,5 kW και καταναλισκόμενη ηλεκτρική ισχύ 1 kW) θα είναι δωρεάν για τις πρώτες 5 ώρες με την έκπτωση και η επιπλέον χρήση θα κοστίζει περίπου 0,15 ευρώ για κάθε επιπλέον ώρα. Επιπλέον, με τη χρήση του κλιματιστικού παρέχεται και καλύτερη θέρμανση στο χώρο.

Με την ΚΥΑ θεσπίστηκε έκπτωση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά μέσης κατανάλωσης που δεν υπάγονται στο κοινωνικό τιμολόγιο, ώστε και αυτά να έχουν κίνητρο να χρησιμοποιούν ηλεκτρικά θερμαντικά μέσα, κατά τις ημέρες υψηλού ρίσκου αιθαλομίχλης. Σε περίπτωση έκδοσης συ?στάσης για διακοπή της χρήσης τζακιών, θερμαστρών στέρεων καυσίμων και θερμαστρών βιομάζας θα ενεργοποιείται, από τον υπουργό ΠΕΚΑ η τον αρμόδιο περιφερειάρχη, έκπτωση 70% στις ανταγωνιστικές χρεώσεις ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτό «μεταφράζεται» σε έκπτωση 50% στη συνολική χρέωση για το ρεύμα που περιλαμβάνει και τις χρεώσεις για δίκτυα κ.λπ. Η έκπτωση χορηγείται σε όλους τους οικιακούς καταναλωτές με τετραμηνιαία κατανάλωση ε?ως 2.000 kWh, που κατοικούν στην περιοχή εφαρμογής των μέτρων και για όσες μέρες ισχύουν αυτά.

Ο υπολογισμός της έκπτωσης θα γίνεται αυτόματα από τον προμηθευτή χωρίς να χρειάζεται καμία ενέργεια από την πλευρά του καταναλωτή και το ποσό της έκπτωσης θα αναγράφεται στους λογαριασμούς.

Η έκπτωση αυτή επιτρέπει στο μέσο νοικοκυριό να χρησιμοποιήσει δωρεάν ένα ηλεκτρικό μέσο θέρμανσης (π.χ. αερόθερμο, ηλεκτρικό καλοριφέρ, κλιματιστικό κ.λπ.) για κάποιες ώρες την ημέρα.
πηγή: www.protothema.gr

Το πρωτογενές πλεόνασμα της διαφθοράς

Του Θοδωρη Γεωργακοπουλου
Κάθε εβδομάδα έρχεται στην επιφάνεια ένα πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο τόσο μεγάλου μεγέθους που, αν έσκαγε σε καμιά από τις χώρες που έχουν παράδοση αιώνων στη δημοκρατία και πολιτικό πολιτισμό πιο εξελιγμένο, θα έριχνε κυβερνήσεις, θα πυροδοτούσε παραιτήσεις, θα ανέτρεπε το πολιτικό status quo. Κάθε εβδομάδα.
Η νωχελικότητα με την οποία το πολιτικό προσωπικό και οι πολίτες παρακολουθούν τις αποκαλύψεις -και για τα μεγάλα, τα εξοπλιστικά, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, αλλά και για τα μικρά, όπως τα ανδραγαθήματα του πολιτικού αστέρος Λιάπη- είναι ενδεικτική της ανοσίας και ανοχής της δικιάς μας κοινωνίας στη διαφθορά και την ανομία. Η Ελλάδα είναι η πιο διεφθαρμένη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σύμφωνα με μια κατάταξη της Transparency International που μετρά την «αντίληψη» της διαφθοράς -το πόσο διεφθαρμένη δηλαδή θεωρείται μια χώρα- η 94η πιο διεφθαρμένη χώρα στη Γη, ισοπαλία με την Ινδία και το Τζιμπουτί.
Η ντροπιαστική αυτή επίδοση δεν νομίζω ότι οφείλεται σε χαρακτηριστικά «του λαού» που συνιστά αυτό το κράτος. Δεν έχουν γονίδιο διαφθοράς οι Ελληνες ούτε είμαστε πιο ανήθικοι από τους άλλους λαούς του κόσμου. Είμαστε, όμως, συνηθισμένοι και εθισμένοι στη διαφθορά. Ο μηχανισμός αυτού του φαινομένου -όχι αυτός που περιγράφει το πώς εμφανίστηκε, αλλά αυτός που περιγράφει το πώς διαιωνίζεται- θυμίζει πάρα πολύ τον φυσικό μηχανισμό με τον οποίο τα έμβια όντα αντιλαμβάνονται το περιβάλλον.
Σε μια πρόσφατη έκδοση του ινστιτούτου Edge, ένα βιβλίο που λέγεται «This Explains Everything» και περιέχει τις απαντήσεις 150 φιλοσόφων και επιστημόνων στην ερώτηση «ποια είναι η αγαπημένη σας βαθιά, κομψή ή όμορφη εξήγηση;» οι περισσότεροι συμμετέχοντες επέλεξαν φυσιολογικά να γράψουν για τη θεωρία της Φυσικής Επιλογής του Κάρολου Δαρβίνου. Ο βιολόγος Ρίτσαρντ Ντόκινς, προσπαθώντας να πρωτοτυπήσει, επέλεξε μιαν άλλη επιστημονική ιδέα, την οποία μάλιστα εισήγαγε εν μέρει ένας δισέγγονος του Δαρβίνου, ο νευροβιολόγος Οράτιος Μπάρλοου. Σύμφωνα με αυτήν, τα αισθητήρια όργανα των έμβιων όντων δεν είναι απαραίτητο να καταγράφουν την πραγματικότητα συνέχεια και λεπτομερώς. Αν έπρεπε κάθε λεπτομέρεια που υπάρχει γύρω μας να καταγράφεται με κάποιον τρόπο στον ανθρώπινο εγκέφαλο τότε, και μόνο επειδή οι λεπτομέρειες που υπάρχουν γύρω μας είναι σχεδόν άπειρες, ο εγκέφαλος θα έπρεπε να έχει περισσότερους νευρώνες από τα άτομα που υπάρχουν στον γαλαξία. Ετσι ο εγκέφαλος «κλέβει»: Τα αισθητήρια όργανα δεν καταγράφουν πληροφορία που είναι «πλεονασματική», που δηλαδή ο εγκέφαλος μπορεί να υποθέσει ότι υπάρχει εκεί χωρίς να δέχεται τα αντίστοιχα σήματα σώνει και καλά. Μελετώντας τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς των βατράχων ο Μπάρλοου διαπίστωσε ότι μόνο ελάχιστα στέλνουν μηνύματα στον εγκέφαλο. Τα υπόλοιπα, που βλέπουν μια πληροφορία που πιθανότατα είναι ίδια με αυτή που βλέπουν και τα διπλανά τους, δεν στέλνουν τίποτα. Η πληροφορία εννοείται. Είναι πλεονασματική. Οταν ο εγκέφαλος βρίσκεται μπροστά σε ένα equillibrium όπου τίποτα δεν αλλάζει, δεν χρειάζεται να βομβαρδίζεται με μηνύματα. Καταλαβαίνει από τα συμφραζόμενα. Συνηθίζει. Μόνο όταν κάτι κινείται στο οπτικό πεδίο του βατράχου ξυπνάνε τα κύτταρα στον αμφιβληστροειδή του και αναφέρουν στον εγκέφαλο ότι κάτι άλλαξε.
Η διαφθορά και η ανομία για εμάς δεν είναι ερέθισμα, είναι πλεόνασμα. Οι νευρώνες της κοινωνίας των ανθρώπων που ζουν εδώ αρνούνται να ξυπνήσουν και να στείλουν μηνύματα στον εγκέφαλο γιατί δεν χρειάζεται. Η διαφθορά είναι φυσιολογική κατάσταση. Σε κάθε κλίμακα, από τα αυθαίρετα κτίσματα μέχρι τα σκάνδαλα με τα υποβρύχια, την έχουμε συνέχεια γύρω μας. Δεν την καταγράφουμε καν - υποθέτουμε ότι υπάρχει, και έχουμε δίκιο.
Το φαινόμενο το περιέγραψε εύστοχα πριν από λίγα χρόνια και ο δημοσιογράφος Μάικλ Λιούις που είχε έρθει στην Ελλάδα για να κάνει ρεπορτάζ για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Κάθισε ο άνθρωπος και μίλησε με εφοριακούς, πολιτικούς, τραπεζίτες και άρχιζαν όλοι να του αραδιάζουν σκάνδαλα το ένα μετά το άλλο, πώς τα παίρνει ο ένας, πώς τα κρύβει ο άλλος, και ο Λιούις άκουγε με ανοιχτό το στόμα μέχρι που, όπως γράφει, έπειτα από ένα εικοσάλεπτο κάθε συνέντευξης κουραζόταν, βαριόταν, έγκωσε από το πλήθος των ιστοριών, από το μέγεθος της διαφθοράς που του περιέγραψαν γνώστες της λειτουργίας του ελληνικού κράτους. «Ηταν ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα στην καριέρα μου ως δημοσιογράφου», σημείωσε.
Το ερώτημα, βεβαίως, είναι πώς αντιστρέφεται αυτή η κατάσταση, πώς θα πάψουν η ανομία και η διαφθορά να είναι «πλεόνασμα», πώς θα γίνουν ερέθισμα.
Ενα πράγμα υπάρχει στη φύση που κάνει όλα τα κύτταρα του αμφιβληστροειδή του βατράχου να ενεργοποιηθούν και να στείλουν μηνύματα επείγοντα στον εγκέφαλο, να τον ξυπνήσουν:
Η κίνηση.
Πηγή:  news.kathimerini.gr

Πως να ευνουχίσετε μια μεγαλοφυία

Γράφει ο Γελωτοποιός
Όσο παράδοξο και να σας ακουστεί αυτό που θα πω, οι ηττημένοι είναι αυτοί που γράφουν την ιστορία, όχι οι νικητές.
Οι νικητές είναι συνήθως άνθρωποι μέσης ευφυϊας, χωρίς όραμα και φαντασία, τρομακτικά μέτριοι άνθρωποι που χτίζουν παλάτια πάνω σε αυτήν ακριβώς τη μετριότητα τους.
Καλλιεργούν τριγύρω τους τη μετριότητα, την εμπλουτίζουν με μίσος για καθετί πρωτόγνωρο, και νικούν.
Το πλήθος εύκολα τους ακολουθεί, γιατί βλέπει σε εκείνους τον εαυτό του, καταλαβαίνει ότι μπορεί κι εκείνος να γίνει σπουδαίος, νικητής, χωρίς να προσπαθήσει ιδιαίτερα.

Μέσα σε αυτή τη θάλασσα της μετριότητας και της οπισθοδρομικότητας, είναι αναπόφευκτο να ηττώνται όσοι τολμούν να υπερασπιστούν το καινούριο.
Ποιος θυμάται πως ονομάζονταν οι κατήγοροι του Σωκράτη;
Και όμως, εκείνοι νίκησαν, εκείνοι τον δολοφόνησαν -και το πλήθος από κάτω χειροκροτούσε.

«Τον Βαραββά ή τον Ιησού;» ρωτούσε ο Πιλάτος. «Ποιον να ελευθερώσω;».
«Πλάκα μας κάνεις;» φώναζε το πλήθος. «Ο Βαραββάς είναι σαν κι εμάς. Ο άλλος είναι επικίνδυνος».

Στο λαιμό ενός άλλου ηττημένου έκατσε ένα κομμάτι μήλο, όπως και στη Χιονάτη.
Και η κακιά μάγισσα δεν ήταν η μητριά του, ήταν το έθνος του, ήταν ολόκληρη η ανθρωπότητα, στην οποία πρόσφερε περισσότερα απ’ όλους τους κατήγορους, απ’ όλους τους κήνσορες, απ’ όλους τους μέτριους.

Ο Άλαν Τιούρινγκ δεν ήταν μέτριος.
Ήταν υπερκαινοφανής, σαν ένας σούπερ νόβα που εκρήγνυται και κατακλύζει το σύμπαν με την ενέργεια του.
Μεγαλοφυής, υπέρμετρα μεγαλοφυής, αλλά και εκκεντρικός, υπερβολικά έντιμος, ηλιθιωδώς έντιμος, ίσως κάπως ασπεργκιανός.
Για τα επιτεύγματα του δεν θα γράψω πολλά.
Μπορείτε να βρείτε άπειρα άρθρα στο διαδίκτυο, αν και θα σας σύστηνα να διαβάσετε το «Άλαν Τιούρινγκ, Το Αίνιγμα», του Andrew Hodges, εκδόσεις Τραυλός.

Στην περίπτωση που δεν έχετε καν ακούσει το όνομα του, θα σας πω ότι ο Τιούρινγκ ήταν αυτός που έθεσε τα θεμέλια της επιστήμης των υπολογιστών.
Ήταν σπουδαίος μαθηματικός και όρισε τις αρχές της τεχνητής νοημοσύνης (συνεισφέροντας έτσι και στην κατανόηση του πιο δύσκολου Αινίγματος, του ανθρώπινου εγκεφάλου).
Μια πρόχειρη και ημιτελής μελέτη του στη μορφογενετική, έδωσε νέα στοιχεία και στη βιολογία.
Με ό,τι και να καταπιάστηκε ο Τιούρινγκ ήταν μεγαλειώδης, ανοίγοντας καινούριους δρόμους.
Γι’ αυτούς που πιστεύουν ότι η επιστήμη δεν έχει καμία αξία αν δεν είναι χρήσιμη, ας πούμε ότι χάρη στον Τιούρινγκ ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε πιο γρήγορα και ό,τι χάρη σε αυτόν σώθηκαν εκατομμύρια άνθρωποι.

Ας το πούμε σαν παραμύθι: οι Ναζί κυριαρχούσαν στον Ατλαντικό με τα υποβρύχια τους. Είχαν μια μηχανή κρυπτογράφησης, το Αίνιγμα, του οποίου τον κώδικα κανείς δεν μπορούσε να αποκρυπτογραφήσει. Έτσι πίστευαν.
Ο Τιούρινγκ με τους συνεργάτες του έλυσαν το Αίνιγμα.
Οι σύμμαχοι γνώριζαν πού ακριβώς θα βρεθεί το κάθε υποβρύχιο και τα καταβύθισαν.
Αυτή ήταν η πρώτη νίκη της Αγγλίας. Νίκησε τους Γερμανούς στη θάλασσα.
Ο Τιούρινγκ πήρε ένα κάποιο μετάλλιο από τη βασίλισσα, αλλά αυτό δεν έπρεπε να γίνει γνωστό, αφού εργαζόταν στην Αντικατασκοπεία.

Ο Τιούρινγκ ήταν μεγαλοφυής, ήταν χρήσιμος, αλλά είχε ένα μεγάλο «ελάττωμα»: ήταν ομοφυλόφιλος.
Το 1952 (και ενώ εκατομμύρια άνθρωποι ήταν ακόμα ζωντανοί χάρη στη μεγαλοφυΐα του), το στέμμα στράφηκε εναντίον του.
Ο Τιούρινγκ είχε μια περιστασιακή σχέση με κάποιον νεαρό.
Όταν αντιλήφθηκε ότι είχε γίνει διάρρηξη στο σπίτι του κάλεσε την αστυνομία, πιστεύοντας ότι ευθυνόταν ο συγκεκριμένος εραστής του.
Οι ντετέκτιβ που ανέλαβαν την υπόθεση, κατάλαβαν γρήγορα ότι είχαν ένα μεγαλύτερο λαβράκι από τη ληστεία.
Ρώτησαν τον Τιούρινγκ για τη σχέση του με τον νεαρό ύποπτο και εκείνος (ηλιθιωδώς έντιμος, όπως προείπα), τους έδωσε κάθε λεπτομέρεια, ενώ τους πρόσφερε τσάι.

Λίγο μετά στοιχειοθετήθηκε κατηγορία για κιναιδισμό εναντίον του.
Στη δίκη όλοι οι συνεργάτες και οι συνάδελφοι στο πανεπιστήμιο κατέθεσαν υπέρ του Τιούρινγκ.
Χωρίς αυτόν, η εργασία τους δεν μπορούσε να προχωρήσει.
Οι δικαστές, μέτριοι όπως συνηθίζουν να είναι όλοι οι κατήγοροι, αδιαφόρησαν για τις ικανότητες και την προσφορά του Τιούρινγκ.
Αφού αποδέχτηκε την ενοχή του (για ομοφυλοφιλία), χωρίς να δείχνει στοιχεία μεταμέλειας, του έδωσαν δύο επιλογές: φυλάκιση ή χημικό ευνουχισμό.
Ο χημικός ευνουχισμός ήταν ενέσεις οιστρογόνων που θα περιόριζαν την (τόσο επικίνδυνη) λίμπιντο του και θα τον καθιστούσαν ανίκανο.

Ο Τιούρινγκ προτίμησε τον ευνουχισμό, γιατί αν φυλακιζόταν δεν θα μπορούσε να συνεχίσει τις έρευνες του.
Μία από τις παρενέργειες των οιστρογόνων ήταν η μαστοτροφία. Ο Άλαν απέκτησε στήθη!
Μάλιστα (αυτό ακούγεται πιο διεστραμμένο από καθετί άλλο), ο κατήγορος υποστήριζε ότι αυτή ακριβώς η μαστοτροφία θα βοηθούσε τον ομοφυλόφιλο Τιούρινγκ να καταλάβει το λάθος του!
Βάζω θαυμαστικό, γιατί δεν μπορώ καν να καταλάβω το σκεπτικό του κατήγορου.
Πώς «βοηθάς» έναν ομοφυλόφιλο να θεραπευτεί από την «αρρώστια» του, κάνοντας τον πιο θηλυκό;

Ο Τιούρινγκ έπεσε σε κατάθλιψη, αλλά προσπάθησε να το ξεπεράσει.
Στο τέλος του ευνουχισμού με ενέσεις, στο τέλος της ποινής του, του εμφύτευσαν ένα ορμονικό «μπαλονάκι».
Αυτό θα συνέχιζε να εκκρίνει τα οιστρογόνα.
(Ναι, αυτά συνέβαιναν στην Αγγλία του 1953, όχι στο 1984 του Όργουελ).

Αυτοκτόνησε ένα χρόνο μετά.

Κάποιοι λένε ότι η αιτία της αυτοχειρίας δεν ήταν η «θεραπεία».
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ούτε καν αυτοκτόνησε, αλλά ότι ήταν απρόσεχτος.
Μαζί με το πτώμα του βρέθηκε ένα δαγκωμένο μήλο, εμποτισμένο με κυανιούχο κάλιο.
Το αγαπημένο παραμύθι του Τιούρινγκ ήταν η Χιονάτη.
Αλλά ο Άλαν (όπως και η Χιονάτη) δεν άφησε σημείωμα αυτοκτονίας.
Και, λένε κάποιοι, ότι ήταν ιδιαίτερα εύθυμος τις ημέρες πριν την αυτοκτονία (ή το ατύχημα).

Δεν πρόκειται να διυλίσω τον κώνωπα.
Δεν έχει καμία σημασία αν ο Τιούρινγκ αυτοκτόνησε ή ατύχησε.
Αυτό που έχει σημασία (η καμήλα) είναι ότι ένας μεγαλοφυής άνθρωπος, που πρόσφερε τόσα και είχε να προσφέρει πολλά περισσότερα, ευνουχίστηκε από τους μέτριους (ντετέκτιβ, δικαστές, βασίλισσες).
Και μόλις προχθές, εν έτει 2013, εξήντα χρόνια μετά, το βρετανικό στέμμα του έδωσε χάρη!
Αντί να ζητήσουν συγνώμη από την ανθρωπότητα για το έγκλημα που έκαναν, οι μέτριοι έδωσαν χάρη στον Τιούρινγκ για τον «κιναιδισμό» του.

Όμως ο ηττημένος είναι ο νικητής.
Εκείνος διαμόρφωσε την ιστορία.
Το γεγονός ότι τώρα μπορούμε να επικοινωνούμε διαδικτυκά οφείλεται εν μέρει και σε αυτόν τον κίναιδο.
(Κάποιοι ισχυρίζονται ότι και το σήμα της Apple, ένα δαγκωμένο μήλο, αποτελεί φόρο τιμής στη «Χιονάτη της Πληροφορικής»).

Οι ντετέκτιβ που τον έστειλαν στο δικαστήριο ίσως να έχουν πεθάνει πια.
Και αν ζουν κανείς δεν νοιάζεται γι’ αυτούς.
Οι δικαστές που τον καταδίκασαν ίσως να έχουν πεθάνει.
Η βασίλισσα θα πεθάνει σύντομα.

Αλλά ο Τιούρινγκ, ευνουχισμένος κίναιδος, θα συνεχίσει να είναι μέρος της ζωής μας.
Κάθε φορά που πατάμε ένα πλήκτρο του υπολογιστή.

Στα αλήθεια το λες ότι λυπάσαι

Μια από τις πιο κλισέ εκφράσεις που ακούω και διαβάζω τα τελευταία χρόνια είναι « δεν μπορώ να κοιμηθώ εύκολα, όταν γύρω μου βλέπω ανθρώπους να κοιμούνται σε παγκάκια και να τρώνε από τα σκουπίδια». Όπως, αρκετά δημοφιλή είναι πλέον τα ρεπορτάζ και τα αφιερώματα σε ηλικιωμένους, που ζούνε σε ακριτικά χωριά, που τα ξέχασε το κράτος ή σε οικογένειες που δεν μπορούν να πληρώσουν τη θέρμανση ή για ανθρώπους με αξιοπρέπεια, που ζούνε, είτε από το συσσίτιο της εκκλησίας, είτε χάρης στην αλληλεγγύη συγγενών και φίλων ή για αρρώστους και άτομα με αναπηρία ή κάποια σοβαρή χρόνια πάθηση, οι οποίοι δεν  έχουν πρόσβαση στην απαραίτητη περίθαλψη και φροντίδα. Αυτού του είδους οι επισημάνσεις έχουν καμιά φορά κι έναν οργισμένο τόνο, με κλασσικό έμμεσο ή άμεσο αποδέκτη, τους πολιτικούς που προκαλέσανε ή συνεισφέρανε στο μέγιστο, να δημιουργηθεί αυτή η κατάσταση. Ενώ, ειδικά τις μέρες των γιορτών αυξάνονται τα τηλεοπτικά σποτάκια που σχετίζονται με κάποιο πρόγραμμα υποστήριξης.

Οι άνθρωποι που έχουν την ανάγκη μας υπήρχαν πάντοτε γύρω μας. Δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά μετά την κρίση. Πολλαπλασιάστηκαν, ναι.  Δεν είναι αυτό το κυρίως ζητούμενο, διότι το ίδιο σκληρό είναι, είτε δεις σε μια μέρα δυο, είτε δέκα περαστικούς να ψάχνουν στα αποφάγια των άλλων. Αυτό, που αλλάζει είναι το ότι η συχνότητα του φαινομένου δεν σου επιτρέπει να επιστρέψεις τόσο εύκολα στην λήθη. Ζούμε σε ένα κράτος που ποτέ δεν παρείχε καμία ιδιαίτερη πρόνοια στις ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού του. Η ζωή ήταν ανέκαθεν εξαιρετικά δύσκολη σε κάποια ακριτικά χωριά και κανένας δεν ασχολούνταν, πέρα ίσως από το πρόγραμμα «βοήθεια στο σπίτι», όπου οι λειτουργοί πραγματικά έχουν έναν πολλαπλό και δύσκολο ρόλο. Το, ότι στον τομέα της υγείας γινόταν μεγαλύτερες δαπάνες οφειλόταν καθαρά σε υπερτιμολογήσεις βασικών ειδών, που αγγίζανε μερικές φορές το 800%. Συσσίτια και έρανοι οργανώνονταν πάντα, αλλού με μικρή και αλλού με μεγαλύτερη προσέλευση. Και σίγουρα υπήρχαν και θα υπάρχουν συνάνθρωποι, που η μοίρα τους φέρθηκε ή θα τους φερθεί σκληρά. Όσο για τα σποτάκια, μάλλον παλιά τους δίναμε λιγότερη προσοχή.

Αυτό που άλλαξε είναι πως τους εκπρόσωπους της ίδιας ακριβώς κοινωνικής ομάδας πριν τους αντιμετωπίζαμε κυρίως ως ένα θλιβερό ντεκόρ, που χαλούσε την αισθητική μας. Τότε, που αυτοί οι άποροι ή ανήμποροι ήταν λίγοι και οι υπόλοιποι είχαμε την δυνατότητα να βοηθήσουμε αρκετά εύκολα, δεν κάναμε τίποτα ή κάναμε ελάχιστα σε σχέση με αυτά που θα μπορούσαμε. Ίσως, μας στενοχωρούσε λίγο, αλλά μόλις ο σερβιτόρος της συνοικιακής ταβέρνας γέμιζε ασφυκτικά το τραπέζι της παρέας μας με πιάτα, τα οποία ξέραμε πως δύσκολα θα καταφέρναμε να αδειάσουμε, ο πόνος μας εξαφανιζόταν. Πιο τυχερά, σε πολλές περιπτώσεις ήταν και ίσως ακόμα είναι, τα αδέσποτα ζωάκια, που πάλι εξαιτίας κάποιων ασυνείδητων εξ ημών, τριγυρνάνε απροστάτευτα, παρά αυτές οι «σκιές» που μας κάνουν να γυρίζουμε το κεφάλι από αμηχανία, από φόβο ή από αδιαφορία.

Αυτό λοιπόν που  στην πραγματικότητα μας προκαλεί θλίψη και οργή όταν βλέπουμε στην τηλεόραση και όχι τόσο όταν συναντάμε από κοντά τέτοιους ανθρώπους, δεν είναι η συμπόνια. Είναι ο φόβος. Ο φόβος, ότι μπορεί και εμείς να βρεθούμε στο παγκάκι της γειτονιάς και να μετατρέψουμε τον κοντινότερο κάδο σε χώρο αναζήτησης του καθημερινού άρτου. Είναι αγωνία που προκαλείται από το ρευστό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε. Και αν η κρίση μπορεί να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, αυτό είναι καλοδεχούμενο. Αλλά ας μην υποκρινόμαστε στους εαυτούς μας. Δεν γίναμε απέναντι σε αυτούς, απέναντι σε εμάς γίναμε πιο ευαίσθητοι. Στις καλές εποχές δεν τους απαντούσαμε και συχνά, όμως το που πηγαίνανε τα χρήματα που θα μπορούσαν να τους δώσουν ανάσες, δεν μας ενδιέφερε καθόλου. Και ας ήμασταν σίγουροι, ότι την ώρα που κάποιοι πεινάνε, παχυλά κονδύλια καταλήγουν σε ξεχειλωμένες τσέπες.

Έστω και έτσι είναι μια ευκαιρία να κατανοήσουμε πλέον πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή και η κοινωνική ευθύνη, κάτι που παλιότερα ήταν πολύ θολό, επειδή κλασσικά ήμασταν (και πιθανότατα παραμένουμε) μια κοινωνία ατομιστών και ενός στενού κύκλου γνωριμιών, που εσωκλείει τους συγγενείς μας. Όμως το παράδειγμα των σημερινών δυσκολιών δείχνει πως, επειδή ακριβώς  οποιοσδήποτε μπορεί να βρεθεί σε πολύ άσχημη θέση, καλά είναι να γίνουμε λιγότερο απαθείς για τα κοινά και πιο πρόθυμοι να βοηθήσουμε σε κοινωνικά θέματα. Αν είχαμε κατανοήσει πόσο πιο ωραία θα ήταν η χώρα μας σε όλους τους τομείς της συλλογικής ζωής, απλά χάρης στο ενδιαφέρον όλων, δεν θα ωφελούνταν μόνο μερικές εκατοντάδες αστέγων αλλά όλοι μας. Και ίσως και να μην φτάναμε ποτέ ως εδώ.
Β.Τ.