A.Αϊνστάιν: " ο κόσμος όπως τον βλέπω εγώ."

"Σε τι  παράξενη κατάσταση βρισκόμαστε εμείς οι θνητοί! Καθένας από εμάς βρίσκεται εδώ για μια σύντομη επίσκεψη· δεν γνωρίζει για ποιο σκοπό, αν και μερικές φορές νομίζει ότι τον αισθάνεται. Αλλά από την οπτική γωνία της καθημερινής ζωής, χωρίς να εμβαθύνουμε, υπάρχουμε για τον συνάνθρωπο μας - καταρχάς για αυτούς στων οποίων τα χαμόγελα και την ευημερία στηρίζεται όλη η ευτυχία μας και αμέσως μετά για όλους αυτούς που δεν γνωρίζουμε προσωπικά και με την μοίρα των οποίων είμαστε ενωμένοι με τον δεσμό της συμπόνοιας.

Εκατό φορές κάθε μέρα, θυμίζω στον εαυτό μου ότι η εσωτερική και εξωτερική ζωή μου εξαρτάται από την εργασία των άλλων ανθρώπων, ζωντανών και νεκρών, και ότι πρέπει να υπερβάλω εαυτόν για να μπορέσω να δώσω στο ίδιο μέτρο με το οποίο έχω λάβει και συνεχίζω να λαμβάνω. Με ελκύει η απλή ζωή και συχνά καταπιέζομαι από το αίσθημα ότι απορροφώ μια μη αναγκαία ποσότητα από την εργασία των συνανθρώπων μου. Θεωρώ τις ταξικές διαφορές αντίθετες προς την δικαιοσύνη και, σε τελική ανάλυση, βασισμένες στον εξαναγκασμό. Θεωρώ επίσης ότι η απέριττη ζωή κάνει καλό σε όλους, φυσικά και πνευματικά.

Σίγουρα δεν πιστεύω στην ανθρώπινη ελευθερία με την φιλοσοφική έννοια. Όλοι δρουν όχι μόνο υπό την επιρροή ενός εξωτερικού καταναγκασμού αλλά επίσης σύμφωνα και με μια εσωτερική ανάγκη. Η ρήση του Σοπενχάουερ, ότι "ο άνθρωπος μπορεί να δρα όπως αυτός θέλει, αλλά όχι να θέλει όπως αυτός θέλει" αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για εμένα από την νεότητα μου και μια συνεχή παρηγοριά και μια αμείωτη πηγή υπομονής στις δυσκολίες της ζωής, της δικιάς μου και των άλλων. Αυτό το συναίσθημα φιλεύσπλαχνα μετριάζει την αίσθηση υπευθυνότητας που τόσο εύκολα μπορεί να σε παραλύσει, και μας εμποδίζει στο να πάρουμε τους εαυτούς μας και τους άλλους ανθρώπους πολύ σοβαρά· συντελεί σε μια άποψη της ζωής στην οποία το χιούμορ, προπαντός, έχει την θέση που του αρμόζει.

Το να αναρωτιέσαι το νόημα ή το αντικείμενο της ύπαρξης σου ή της δημιουργίας γενικά μου έμοιαζε πάντα παράλογο από αντικειμενικής απόψεως. Και όμως ο καθένας έχει συγκεκριμένα ιδανικά που καθορίζουν την κατεύθυνση των προσπαθειών του και των κρίσεων του. Υπό αυτήν την έννοια ποτέ δεν κοίταξα την ευκολία και την ευτυχία σαν αυτοσκοπούς - μια τέτοια ηθική βάση βρίσκω ως πιο αρμόζουσα για ένα κοπάδι γουρούνια. Τα ιδανικά που φώτισαν τον δρόμο μου και κατ' επανάληψη μου έδωσαν κουράγιο να αντιμετωπίζω την ζωή πρόσχαρα, ήταν η Αλήθεια, η Καλοσύνη και η Ομορφιά. Χωρίς την αίσθηση συντροφικότητας με ανθρώπους του ιδίου πνεύματος, της ενασχόλησης με τον στόχο, τον αιώνια ανέφικτο στον τομέα της τέχνης και της επιστημονικής έρευνας, η ζωή θα μου φαινόταν κενή. Τα συνηθισμένα αντικείμενα της ανθρώπινης προσπάθειας - ιδιοκτησία, εξωτερική επιτυχία, πολυτέλεια - μου φαινόντουσαν πάντα άξια περιφρονήσεως.

Η παθιασμένη αίσθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και υπευθυνότητας πάντα αντιπαραβαλλόταν παράξενα με την σαφή μου ελευθερία από την ανάγκη για απευθείας επαφή με άλλα ανθρώπινα όντα και κοινότητες. Βαδίζω το δικό μου δρόμο και ποτέ δεν άνηκα στη χώρα μου, το σπίτι μου, τους φίλους μου ή ακόμα και στην οικογένεια μου, με όλη μου την καρδιά· αντιμέτωπος με όλους αυτούς τους δεσμούς ποτέ δεν έχασα το επίμονο αίσθημα της απόσπασης, της ανάγκης για μοναξιά - ένα αίσθημα που αυξάνεται με τα χρόνια. Οι άνθρωποι αποκτούν απότομα συνείδηση, χωρίς να το μετανιώσουν, των ορίων της πιθανότητας για αμοιβαία κατανόηση και συμπόνοια με τους συνανθρώπους τους. Ένας τέτοιος άνθρωπος χωρίς αμφιβολία χάνει ένα μέρος της εγκαρδιότητας και της αθωότητας· από την άλλη, είναι κατά πολύ περισσότερο ανεξάρτητος από απόψεις, συνήθειες και κρίσεις των συνανθρώπων του και αποφεύγει τον πειρασμό να βασιστεί σε τέτοια ανασφαλή θεμέλια.

Το πολιτικό ιδεώδες μου είναι αυτό της δημοκρατίας. Ας είναι ο κάθε άνθρωπος σεβαστός σαν άτομο και κανένας να μην γίνεται είδωλο. Είναι μια ειρωνεία της μοίρας ότι εγώ ο ίδιος έχω γίνει αποδέκτης υπερβολικού θαυμασμού και σεβασμού από τους συνανθρώπους μου χωρίς εγώ ούτε να ευθύνομαι και ούτε να το αξίζω. Η αιτία για αυτό ίσως να είναι η επιθυμία, ανέφικτη για τους πολλούς, να κατανοήσουν την μία ή δύο ιδέες τις οποίες έχω με τις ασθενικές δυνάμεις μου επιτύχει μέσω ακατάπαυστου αγώνα. Γνωρίζω πολύ καλά ότι είναι απαραίτητο για την επιτυχία κάθε σύνθετου εγχειρήματος, ότι ένας άνθρωπος θα πρέπει να κάνει την σκέψη και να κατευθύνει και γενικά να φέρει την ευθύνη. Αλλά αυτοί που καθοδηγούνται δεν πρέπει να αναγκάζονται, θα πρέπει να μπορούν να διαλέγουν τον αρχηγό τους. Ένα αυταρχικό σύστημα καταναγκασμού, κατά την άποψη μου, σύντομα αποσυντίθεται. Γιατί η δύναμη πάντα έλκει ανθρώπους χαμηλής ηθικής, και πιστεύω ότι είναι ένας αμετάβλητος κανόνας ότι τους ιδιοφυείς τυράννους, τους διαδέχονται αχρείοι. Γι' αυτό το λόγο πάντα εναντιώθηκα σε συστήματα όπως αυτά που βλέπουμε στην Ιταλία και την Ρωσία σήμερα. Αυτό το οποίο έχει επιφέρει δυσφήμιση στην επικρατούσα σημερινή μορφή δημοκρατίας της Ευρώπης δεν μπορεί να αποδοθεί στην ιδέα της δημοκρατίας, αλλά στην έλλειψη σταθερότητας των αρχηγών των κυβερνήσεων και στον απρόσωπο χαρακτήρα του εκλογικού συστήματος. Πιστεύω ότι από αυτήν την άποψη οι ΗΠΑ έχουν οργανωθεί καλύτερα. Έχουν ένα υπεύθυνο Πρόεδρο που εκλέγεται για μια επαρκή περίοδο και έχει επαρκή αρμοδιότητα για να είναι υπεύθυνος στις πράξεις του. Από την άλλη, αυτό που εκτιμώ στο δικό μας πολιτικό σύστημα είναι η πιο εκτεταμένη πρόνοια που υπάρχει για το άτομο σε περίπτωση ασθένειας ή ανάγκης. Αυτό που πραγματικά αξίζει στην παρέλαση της ανθρώπινης ζωής μου φαίνεται ότι δεν είναι η Πολιτεία αλλά το δημιουργικό, ευαίσθητο άτομο, η ατομικότητα· αυτή μόνη της δημιουργεί το ευγενές και το μεγαλειώδες, ενώ το κοπάδι σαν τέτοιο παραμένει αμβλύ στη σκέψη και αμβλύ στο συναίσθημα.

Αυτό το θέμα με φέρνει στο χειρότερο γνώρισμα της φύσης του κοπαδιού, το στρατιωτικό σύστημα, το οποίο απεχθάνομαι. Το ότι ένας άνθρωπος μπορεί να αντλήσει ευχαρίστηση στο να παρελαύνει σε σχηματισμό στον τόνο μιας μπάντας είναι αρκετό για να με κάνει να τον περιφρονήσω. Ο μεγάλος εγκέφαλος του, του δόθηκε από λάθος· μια σπονδυλική στήλη ήταν όλο κι όλο ότι χρειαζόταν. Αυτό το σημάδι πανώλης του πολιτισμού θα έπρεπε να καταργηθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ηρωισμός από διαταγή, παράλογη βία, και όλες οι δηλητηριώδεις ανοησίες που κάνει στο όνομα του πατριωτισμού - πόσο τα μισώ όλα αυτά! Ο πόλεμος μου φαίνεται ένα πρόστυχο και ποταπό πράγμα: Καλύτερα να με κόβανε κομμάτια από το να πάρω μέρος σε τέτοιο αποτροπιασμό. Και όμως, παρ' όλα αυτά, τόσο υψηλή είναι η άποψη μου για την ανθρώπινη φυλή που πιστεύω ότι αυτή η λάμια θα είχε από καιρό εξαφανιστεί, αν ο υγιής νους των εθνών δεν είχε συστηματικά διαφθαρεί από τα εμπορικά και πολιτικά συμφέροντα που ενεργοποιούνται μέσω των σχολείων και του Τύπου.

Το ωραιότερο πράγμα που μπορούμε να έχουμε την εμπειρία του είναι το μυστηριώδες. Είναι το θεμελιώδες συναίσθημα το οποίο βρίσκεται στο λίκνο της αληθινής τέχνης και της αληθινής επιστήμης. Αυτός που το γνωρίζει και δεν μπορεί πια να το θαυμάσει, να αισθανθεί έκπληξη, είναι σαν νεκρός, ένα σβησμένο κερί. Η εμπειρία του μυστηρίου - ακόμα κι αν ήταν αναμεμειγμένη με φόβο - ήταν αυτή που προκάλεσε την θρησκεία. Η γνώση της ύπαρξης πραγμάτων στα οποία δεν μπορούμε να διεισδύσουμε, των εκδηλώσεων της βαθύτερης λογικής και της πιο αστραποβολούσας ομορφιάς , τα οποία είναι προσβάσιμα στη λογική μας στις πιο βασικές τους μορφές - είναι αυτή η γνώση και αυτό το συναίσθημα που συνιστούν την πραγματικά θρησκευτική συμπεριφορά· υπό αυτήν την έννοια και μόνο υπό αυτήν, είμαι ένας βαθύτατα θρησκευόμενος άνθρωπος. Δεν μπορώ να συλλάβω ένα Θεό που ανταμείβει και τιμωρεί τα δημιουργήματα του, ή έχει θέληση του ίδιου είδους μ' αυτή που εμείς αντιλαμβανόμαστε στους εαυτούς μας. Ένας άνθρωπος που μπορεί να επιζήσει του φυσικού θανάτου του είναι επίσης πέρα από την κατανόηση μου, ούτε θα επιθυμούσα να ήταν αλλιώς· τέτοιες ιδέες είναι για τους φόβους ενός παράλογου εγωισμού αδύναμων ψυχών. Είναι αρκετό για εμένα το μυστήριο της αιωνιότητας της ζωής, και ο υπαινιγμός της θαυμαστής δομής της πραγματικότητας, μαζί με την ειλικρινή προσπάθεια να κατανοήσω ένα μέρος, που δεν μπορεί ποτέ να είναι τόσο μικρό, του λόγου που αποκαλύπτει τον εαυτό του στη φύση."

από τον 13ο τόμο της σειράς Living Philosophies (New York 1931) , σελ 3-7

Πηγή:  sobaresapopseis.blogspot.gr

Δέκα κλάδοι που μπορούν να φέρουν ανάπτυξη στην Ελλάδα

Ανασυγκρότηση της οικονομίας του αύριο, ακόμη και με υλικά από τα «χαλάσματα» του σήμερα, είναι η συνταγή ανάπτυξης που εισηγούνται ο ΣΕΒ, το ΙΟΒΕ και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στέλνοντας το μήνυμα ότι αυτό που χρειάζεται είναι να αξιοποιηθεί το υπάρχον επιχειρηματικό δυναμικό, με στροφή στην πρωτογενή παραγωγή, μεγέθυνση των επιχειρήσεων μέσω συμπράξεων, εκσυγχρονισμό δραστηριοτήτων με τη χρήση νέων τεχνολογιών και στοχευμένη ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που θα βασίζονται στις ανάγκες της αγοράς.

Οι τρεις φορείς και οι πάνω από 150 εμπειρογνώμονες που δούλεψαν για την εκπόνηση των μελετών, ρίχνουν στο τραπέζι προτάσεις για τον μετασχηματισμό τόσο παραδοσιακών όσο και ανερχόμενων κλάδων ή τομέων αιχμής, όπως η ενέργεια, ο αγροτικός τομέας, οι κατασκευές, η υγεία ακόμη και η κλωστοϋφαντουργία, ώστε να «παράγουν» εξαγώγιμα, ποιοτικά και υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα και υπηρεσίες.  Μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες από το Κράτος στο σκέλος της υποστήριξης και του σχεδιασμού και, επενδυτικές πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα, εκτιμούν πως υπάρχουν περιθώρια η ελληνική οικονομία να γίνει πιο ανταγωνιστική, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να προσελκυστούν νέα επενδυτικά κεφάλαια.

Παραγωγή ενέργειας

Η δημιουργία εγχώριας κατασκευαστικής βιομηχανίας στους τομείς που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την υλοποίηση ενεργειακών επενδύσεων είναι η κεντρική πρόταση των εμπειρογνωμόνων στη μελέτη τους για τον τομέα της παραγωγής ενέργειας. Ένας τέτοιος είναι ο τομέας λ.χ. των αιολικών πάρκων, που πάντως όπως και τα φωτοβολταϊκά, θα πρέπει να «σταθεί» απέναντι στην ανταγωνιστική παραγωγή από τις χώρες της ΝΑ Ασίας. 

Η μελέτη εκτιμά πως υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης επιχειρήσεων που θα ασχοληθούν με τον εκσυγχρονισμό ή την κατασκευή υποδομών (δίκτυα, μετασχηματιστές), τη δημιουργία καθετοποιημένων υπηρεσιών λειτουργίας εγκαταστάσεων ΑΠΕ, την χρήση βιομάζας, την αξιοποίηση της γεωθερμίας και την ανάπτυξη έξυπνων δικτύων ή την εμπορική προώθηση σύνθετων ενεργειακών προϊόντων.

Διαχείριση Ενέργειας

Με δεδομένη την ανάγκη μείωσης της ενεργειακής σπατάλης στην Ελλάδα λόγω των γερασμένων κτιρίων και υποδομών, η μελέτη για τον συγκεκριμένο τομέα εκτιμά ότι μελλοντικά θα επωφεληθούν οι εξειδικευμένες εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών, αλλά και ο ευρύτερος κλάδος των κατασκευών. Προτείνεται να επανασχεδιαστεί η τιμολογιακή πολιτική κατανάλωσης ενέργειας κατά τρόπο ώστε να ευνοούνται οι καταναλωτές που μειώνουν διαχρονικά την κατανάλωση και αντίθετα να επιβαρύνονται με υψηλότερες τιμές οι ενεργειακά σπάταλοι (σύστημα bonus-malus).

Αγροτικός Τομέας

Εδώ η κεντρική εισήγηση των εμπειρογνωμόνων είναι πως απαιτείται επαναπροσδιορισμός των καλλιεργειών με βάση τη ζήτηση και της απαιτήσεις της αγοράς στο εσωτερικό και παράλληλα η παραγωγή αγροτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας που θα προορίζονται για εξαγωγές.

Στις προτάσεις ενίσχυσης του αγροτικού τομέα συγκαταλέγονται:

- Η «στοχοποίηση» συγκεκριμένων τομέων, κλάδων και προϊόντων με τη μεγαλύτερη ζήτηση, η προβολή και η ενίσχυση του εξαγωγικού προφίλ με την προώθηση τοπικών προϊόντων, η δημιουργία επωνυμίας.

- Η επένδυση σε μικρής κλίμακας παραγωγή προϊόντων με εκλεκτά χαρακτηριστικά, υψηλή ποιότητα και προστιθέμενη αξία, όπου στρατηγικό πλεονέκτημα δεν θα είναι η μείωση του κόστους μέσω οικονομιών κλίμακας, αλλά η προβολή της ποιότητας.

- Η διάδοση της συμβολαιακής πιστοποιημένης καλλιέργειας μεταξύ επιχειρήσεων και παραγωγών.

- Οι συνεργασίες μεταξύ αγροτικών, μεταποιητικών και εμπορικών επιχειρήσεων και διανομέων, στη λογική «από το χωράφι στο ράφι», που αφενός απομακρύνει τους μεσάζοντες και αφετέρου ενισχύει την ανταγωνιστικότητα μέσω της καθετοποιημένης χρήσης νέων τεχνολογιών.

- Η προώθηση του προτύπου της μεσογειακής κουζίνας με την συνδρομή τεκμηριωμένων επιστημονικών ερευνών.

Βιοαγροδιατροφή

Η μελέτη θεωρεί πως υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στον κλάδο των τροφίμων με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας στην παραγωγή, τις καλλιεργητικές πρακτικές και την διανομή από τους παραγωγούς και τις επιχειρήσεις.

Προτείνονται η χρήση τεχνικών ελέγχου ποιότητας και ασφάλειας, οι εφαρμογές γονιδιωματικής τεχνολογίας στην ιχνηλασιμότητα της παραγωγής (DNA bar coding). Επίσης η χρήση βιοαισθητήρων και «έξυπνων συσκευασιών (RFID), η χρήση καινοτομιών στην τεχνητή αναπαραγωγή και της ορθής διαχείρισης του ιχθυοπληθυσμού κ.ά.

Περιβαλλοντική βιομηχανία

Οι τομείς της διαχείρισης απορριμμάτων και η ανακύκλωση αποτελούν πολλά υποσχόμενες δραστηριότητες στο μέλλον, δεδομένων των ελλείψεων σε υποδομές εγκαταστάσεων για την διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων στη χώρα μας, αλλά και τις προοπτικές χρήσης υλικών «πράσινης δόμησης» κ.ά.

Το τρίπτυχο δράσης που σύμφωνα με τη μελέτη θα πρέπει να προωθηθεί είναι εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, δημιουργία αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και άρση γραφειοκρατίας για αδειοδότηση έργων και εγκαταστάσεων προστασίας περιβάλλοντος. Πέρα όμως από τις επενδύσεις, ζητούμενο για τις επιχειρήσεις είναι και η απόκτηση τεχνογνωσίας. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσει η σύσταση clusters καινοτομίας με την συμμετοχή ΑΕΙ ή/ και ερευνητικών κέντρων και επιχειρήσεων για ανάπτυξη εφαρμοσμένης έρευνας.

Υγεία

Κεντρική εισήγηση της μελέτης είναι η στροφή των επιχειρήσεων του κλάδου από το εμπόριο, στην παραγωγή φαρμάκων και στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας με υψηλή προστιθέμενη αξία.

Στο πλαίσιο αυτό, ως επιχειρηματικές ευκαιρίες προκρίνονται η παραγωγή γενόσημου φαρμάκου στην Ελλάδα για λογαριασμό των ευρωπαίων καταναλωτών, η παραγωγή νέων ελληνικών φαρμάκων με την υποστήριξη ερευνητικών (πανεπιστημιακών) εργαστηρίων, ακόμη η επανατοποθέτηση φαρμάκων στην αγορά με αλλαγές στην ένδειξη, αλλά και η ανάπτυξη τομέων όπως η παραγωγή φυτικών καλλυντικών, ο εναλλακτικός ιατρικός τουρισμός και η ανάπτυξη κέντρων αποκατάστασης.

Σύμφωνα με τη μελέτη η Ελλάδα λόγω της υψηλής εξειδίκευσης επιστημόνων, μπορεί επίσης να αναδειχθεί σε περιφερειακό κέντρο κλινικών ερευνών με την διεξαγωγή έρευνας και ανάπτυξης νέων μοριακών διαγνωστικών τεχνολογιών και πρωτοκόλλων. Δυνατότητες υπάρχουν επίσης για την ανάπτυξη ειδικών διαγνωστικών υπηρεσιών π.χ. αύξηση των μοριακών/ γονιδιακών τεστ καθώς και των εξετάσεων για προδιαθεσικούς παράγοντες, αλλά και για την προώθηση της παροχής διαγνωστικών/ απεικονιστικών υπηρεσιών στο εξωτερικό. Απαραίτητα βήματα είναι η δικτύωση των εταιριών του κλάδου, η διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγική διαδικασία, η συνεργασίες του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα κ.ά.

Κλωστοϋφαντουργία

Οι στρατηγικές συνεργασίες και συγχωνεύσεις κλωστοϋφαντουργικών μονάδων και η υιοθέτηση νέου μοντέλου ανάπτυξης την οποία θα αναλάβουν να εκπονήσουν οι κλαδικοί σύνδεσμοι θεωρούνται απαραίτητα βήματα για να αναπτυχθεί ξανά ο κλάδος. Η μελέτη προτείνει να εμπλουτιστεί η παραγωγή ενδυμάτων μαζικής ζήτησης που βασίζεται σήμερα κυρίως στο βαμβάκι, από νέες εξελιγμένες πρώτες ύλες π.χ. πλαστικά νήματα, οργανικές φωτοβολταϊκές διατάξεις, νανοδομικά ανόργανα και οργανικά υλικά κ.ά. ή ακόμη και με παραδοσιακά υφάσματα, υψηλής προστιθέμενης αξίας π.χ. μετάξι.

Μπορεί να δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένα, εξειδικευμένα τμήματα αγοράς, με δυνατότητες σημαντικής άνθησης στην Ελλάδα και διεθνώς, όπως το παιδικό ένδυμα, όπου αν και τα ελληνικά προϊόντα είναι ήδη εφάμιλλα των παγκοσμίως αναγνωρίσιμων προϊόντων η διεθνής προώθησή τους υστερεί. Επίσης, η κατασκευή ενδυμάτων εργασίας έχει αναπτυχθεί ελάχιστα, υπάρχουν όμως αναξιοποίητες ευκαιρίες μέσα από την υλοποίηση νέων επιχειρηματικών στρατηγικών(π.χ. leasing επαγγελματικών ρούχων).

Προτείνεται να δοθούν κίνητρα για την επιβίωση και ανάπτυξη των κλωστοϋφαντουργικών μονάδων όπως η εξαίρεση των βιομηχανικών/ βιοτεχνικών εγκαταστάσεων από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, η μείωση των πρόσθετων αμοιβών (υπερωρίες, νυχτερινά), η μείωση του μη μισθολογικού κόστους (ασφαλιστικές εισφορές) και η χρηματοδότηση επενδύσεων από το ΠΔΕ.

Πληροφορική-Τηλεπικοινωνίες

Θεωρείται ένας από τους πολλά υποσχόμενους κλάδους, καθώς στη σημερινή εποχή ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού συστήματος της χώρας και του δημόσιου τομέα είναι στενά συνδεδεμένος με την δικτύωση, την επικοινωνία και τις νέες τεχνολογίες.

Η μελέτη προτείνει τον στρατηγικό επαναπροσανατολισμό της κατακερματισμένης «βιομηχανίας» νέων τεχνολογιών στη χώρα, προς την κατεύθυνση της μεγέθυνσης και της παροχής υπηρεσιών. Ζητούμενο είναι οι επιχειρήσεις του κλάδου να αποκτήσουν το επίπεδο τεχνολογικής και οργανωτικής ωριμότητας, μέσα από συγχωνεύσεις, συμμαχίες με ξένες εταιρείες και συνεργασίες ώστε να μπορούν να αναλάβουν με επάρκεια την υποστήριξη των κρίσιμων λειτουργιών (back-end) των επιχειρήσεων, του Δημοσίου και άλλων κλάδων της οικονομίας.

Κατασκευές-Δομικά Υλικά

Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 8 χιλιάδες αλουμινοκατασκευαστές, όταν στην Ιταλία ο αριθμός είναι μόλις 3 χιλιάδες. Αυτό σύμφωνα με την μελέτη αναδεικνύει την ανάγκη μετάβασης του ευρύτερου κλάδου των κατασκευών σε νέα επιχειρηματικά σχήματα που θα ξεπεράσουν το πρόβλημα του κατακερματισμού της αγοράς.

Η μελέτη αναγνωρίζει ότι μοναδική ουσιαστική διέξοδος για τις μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου είναι η στροφή στην υλοποίηση έργων στο εξωτερικό, καθώς στην Ελλάδα η οικοδομική δραστηριότητα έχει καταρρεύσει και δεν θα ανακάμψει σύντομα. Ωστόσο, σημειώνει πως ευκαιρίες για τον κλάδο υπάρχουν στην ανάπτυξη έργων υποδομής άλλων κλάδων (τουρισμός, ναυτιλία, εξοικονόμηση ενέργειας, περιβαλλοντικά έργα κλπ.) και στην ενεργειακή αναβάθμιση-εκσυγχρονισμό υποδομών για την επίτευξη στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης που τίθενται από την Ε.Ε. Στον τομέα της παραγωγής προτείνεται η επένδυση στην ανάπτυξη νέων υλικών (π.χ. ψυχρές βαφές, οικολογικά προϊόντα) που μπορούν να υποκαταστήσουν τα εισαγόμενα.

Στον τομέα της εκπαίδευσης η δημιουργία μεταδευτεροβάθμιων σχολών που θα προάγουν ενδιάμεσα επαγγέλματα (π.χ. εργοδηγοί) θα μπορούσαν να διορθώσουν ελλείψεις σε μεσαία επαγγέλματα που παρατηρούνται στις επιχειρήσεις, ενώ μέτρα όπως διεύρυνση της πρακτικής άσκησης αναμένεται να συνδέσει αποτελεσματικότερα τους αποφοίτους με την αγορά εργασίας.

Υλικά συσκευασίας

Διεύρυνση της ζήτησης υλικών συσκευασίας σε μια περίοδο που ο κλάδος των τροφίμων βιώνει τις επιπτώσεις της μειωμένης κατανάλωσης μπορεί να υπάρξει μέσω υποκατάστασης εισαγωγών από εγχώρια παραγόμενα προϊόντα, με συμφωνίες μεταξύ των ελληνικών βιομηχανιών. Επιπλέον προτείνεται οι επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ποιοτικά προϊόντα, προκειμένου να ενισχύουν τις εξαγωγές τους σε γειτονικές χώρες.

Πηγή: Του Βασίλη Γεώργα www.capital.gr

Η προέλευση του Καραγκιόζη

Μετά από εισήγηση του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας στην UNESCO, το 2010 ο Καραγκιόζης (Karagöz) περιελήφθηκε στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Τουρκίας. Παλιότερα, προ της εμφάνισης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, οι παραστάσεις του Καραγκιόζη και Χατζηαβάτη ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής τρόπος ψυχαγωγίας στην Τουρκία, αλλά και στην Ελλάδα, ενώ σήμερα επιβιώνει κυρίως σε μορφή παραστάσεων συνήθως για παιδιά.  Παραστάσεις καραγκιόζη γίνονται σήμερα και για ενήλικο κοινό. 

Διαφορετικοί θρύλοι έχουν διαμορφωθεί σχετικά με την καταγωγή του Καραγκιόζη. Παραδοσιακά πιστεύεται ότι δημιουργός του ήταν ο Σεΐχ Κιουστερί, που καταγόταν από την Προύσα και πέθανε εκεί το 1366. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Χατζηαβάτης και ο Καραγκιόζης συμμετείχαν στην κατασκευή ενός τζαμιού για τον σουλτάνο Ορχάν, ο πρώτος ως επιστάτης και ο δεύτερος ως εργάτης. Οι διάλογοι των δύο ανδρών ήταν τόσο διασκεδαστικοί ώστε οι υπόλοιποι εργάτες σταματούσαν την εργασία τους και τους παρακολουθούσαν. Όταν ο σουλτάνος πληροφορήθηκε την καθυστέρηση των εργασιών, διέταξε το θάνατο του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη. Αργότερα μετάνιωσε για την πράξη του και ο Σεΐχ Κιουστερί δημιούργησε τις φιγούρες των δύο ηρώων με σκοπό να παρηγορήσει τον σουλτάνο . Σήμερα στην Προύσα υπάρχει ένα μνημείο (τάφος) του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη.

Η παλαιότερη μαρτυρία για παράσταση Καραγκιόζη στον ελλαδικό χώρο χρονολογείται το 1809 και την τοποθετεί στην περιοχή των Ιωαννίνων. Αφορά παράσταση στην τουρκική γλώσσα, όπως περιγράφεται από τον ξένο περιηγητή Χόμπχαους, την οποία παρακολούθησε και ο λόρδος Βύρων. Οι πρώτοι Καραγκιοζοπαίχτες στα Ιωάννινα ήταν Αθίγγανοι και Εβραίοι. Το θεατρικό θέαμα διαδόθηκε και άρχισε έκτοτε να παίζεται στην ελληνική γλώσσα, διατηρώντας τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά, διαμορφώνοντας όμως παράλληλα ξεχωριστό περιεχόμενο, αντλημένο από την ελληνική παράδοση. Στην Ελλάδα ο Καραγκιόζης, ως λαϊκός ήρωας, εκπροσωπεί το φτωχό, εξαθλιωμένο, πο

νηρό Έλληνα, στο περιβάλλον της Τουρκοκρατίας.

Είναι καμπούρης και περιστοιχίζεται από την οικογένειά του, το φίλο του Χατζηαβάτη, το θείο του Μπάρμπα-Γιώργο και άλλους χαρακτήρες. Ζει σε παράγκα (Η παράγκα του Καραγκιόζη), είναι ξυπόλητος και μένει απέναντι από το σεράι (το παλάτι) του Βεζύρη.

Τα θέματα των έργων του Θεάτρου Σκιών είναι συνήθως σκωπτικά - σατιρικά, προκαλώντας γέλιο στους θεατές ενώ πολλές φορές αναφέρονται σε πραγματικά και σύγχρονα ζητήματα που ενδιαφέρουν τον κόσμο.

Παράσταση Καραγκιόζη αναφέρεται από τον διπλωμάτη Πουκεβίλ στο έργο του Voyage dans la Grèce που εκδόθηκε το 1820.

πηγή: www.el.wikipedia.org 

Καθηγητής του ΑΠΘ παρουσιάζει ως έργο του τον πνευματικό μόχθο φοιτητή του;

Υπόθεση λογοκλοπής εκδικάζεται αύριο στο 3ο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης
Της Λινας Γιανναρου απο την www.kathiimerini.gr

«Δεν είναι μόνο τα οικονομικά σκάνδαλα που έχουν ταλαιπωρήσει τη χώρα. Είναι και τα ηθικά που θα πρέπει κάποια στιγμή να μας απασχολήσουν. Αυτή η φοβερή έλλειψη αξιοκρατίας που διέπει τα πάντα». Ο Α.Ρ. (τα πλήρη στοιχεία του είναι στη διάθεση της εφημερίδας) έχει πικρή πείρα. Από το 2005, όταν αποκάλυψε υπόθεση λογοκλοπής σε μεγάλο πανεπιστήμιο της χώρας, έχει μπλέξει σε μια άνευ προηγουμένου δικαστική περιπέτεια -το επόμενο επεισόδιο της οποίας θα εκτυλιχθεί αύριο στο Γ΄ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης- απέναντι στο αρραγές, ανίκητο μέτωπο του εγχώριου ακαδημαϊκού συστήματος.
«Επί οκτώ χρόνια, πανεπιστήμιο και πολιτεία έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για να συγκαλύψουν την υπόθεση, παρά το κατηγορητήριο του εισαγγελέα, τα πορίσματα του Σώματος Ελέγχου Δημόσιας Διοίκησης και τις εντολές του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για αυστηρή τιμωρία των λογοκλόπων», λέει ο ίδιος στην «Κ» από το γραφείο του σε πανεπιστήμιο της Αυστραλίας όπου μετοίκησε αναζητώντας ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον αξιοκρατίας. «Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις πέρυσι, ύστερα δηλαδή από επτά χρόνια, ο πρύτανης του πανεπιστημίου αποφάσισε να μελετήσει τα στοιχεία. Φυσικά απήλλαξε τους κατηγορούμενους συναδέλφους του καθηγητές, κρίνοντας ότι οι εξηγήσεις που έδωσαν ήταν ικανοποιητικές».
Η λογοκλοπή αποκαλύφθηκε κατά τη διαδικασία εκλογής για τη θέση του αναπληρωτή καθηγητή. Υποψήφιοι, ο επίκουρος -τότε- καθηγητής του πανεπιστημίου και ο Α.Ρ., φοιτητής του ίδιου ΑΕΙ που είχε ολοκληρώσει στο εξωτερικό τις σπουδές του. «Εκπληκτος είδα στο βιογραφικό του να περιλαμβάνεται η πτυχιακή μου εργασία! Η ομοιότητα των δύο κειμένων ήταν συντριπτική, είχαν μεταφερθεί αυτούσια ακόμα και συντακτικά λάθη». Παρά τις έντονες διαμαρτυρίες του, ωστόσο, τη θέση κέρδισε ο συνυποψήφιός του. Αυτό ήταν φυσικά το λιγότερο μπροστά στην ταλαιπωρία που υπέστη μετά την προσφυγή του στη Δικαιοσύνη. «Ο καθηγητής έχει μάρτυρες υπεράσπισης όλο το πανεπιστήμιο, αλλά και τον πρώην πρύτανη. Δυστυχώς, οι ακέραιοι καθηγητές, που είναι πολλοί, φοβούνται να καταθέσουν κατά των διεφθαρμένων». Σημειώνεται ότι ο κατηγορούμενος για λογοκλοπή καθηγητής έχει καταθέσει μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση (ύψους 100.000 ευρώ) κατά του καταγγέλλοντα.
Συνήθης πρακτική...Οπως αναφέρουν στην «Κ» μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, η «οικειοποίηση» της ερευνητικής δουλειάς φοιτητών ή υποψήφιων διδακτόρων αποτελεί συνήθη πρακτική των καθηγητών, αφού ο μεγάλος αριθμός δημοσιεύσεων βοηθά στην ανέλιξή τους. Ωστόσο, ελάχιστες υποθέσεις φτάνουν τελικά στη Δικαιοσύνη, αφού ελέω μιας κακώς εννοούμενης συναδελφικής αλληλεγγύης η ακαδημαϊκή κοινότητα προσφέρει στήριξη στους λογοκλόπους. Οπως είναι αναμενόμενο, το παράδειγμα ακολουθούν και οι φοιτητές. Πριν από λίγες ημέρες, ο Σύνδεσμος Καθηγητών ΑΠΘ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία έκανε λόγο για «αδιάκοπη εμφάνιση κρουσμάτων αντιγραφής και λογοκλοπής, τα οποία θίγουν την αντικειμενικότητα και το αδιάβλητο των εξετάσεων και των κρίσεων στο πανεπιστήμιο».

O ζουρλομανδύας των στερεοτύπων (β')

 

από το  www.metarithmisi.gr, του Πέτρου Παπασαραντόπουλου

Η υλική δύναμη των στερεοτύπων

Τα στερεότυπα και οι μύθοι, δεν παραμένουν στον περίκλειστο κόσμο των ιδεών. Παράγουν απτά αποτελέσματα και κατά συνέπεια, διαθέτουν μια τεράστια υλική δύναμη. Ενθαρρύνουν ή αποθαρρύνουν πολιτικές αποφάσεις και ενέργειες, υπαγορεύουν νοοτροπίες και συμπεριφορές. Με τα λόγια της Maria Todorona, «τα στερεότυπα περιορίζουν την πολύπλοκη και διαρκώς μεταλλασσόμενη πραγματικότητα μέσα σε ένα ζουρλομανδύα (με όλες τις ιατρικές και τιμωρητικές προεκτάσεις που ενέχει αυτή η μεταφορά)».
Για όσους θεωρούν υπερβολική τη διαπίστωση για το «ζουρλομανδύα», αρκεί να δουν τα ευρήματα της πρόσφατης (Φεβρουάριος 2012) δημοσκόπησης της VPRC για την εικόνα της Γερμανίας και της γερμανικής πολιτικής στην ελληνική κοινή γνώμη. Ενδεικτική απαρίθμηση: Στο ερώτημα «Σκεφτόμενοι τη Γερμανία ως χώρα, ποια λέξη ή ιδέα σας έρχεται στο μυαλό;», 32,4% απαντούν Χίτλερ/ναζισμός/Τρίτο Ράιχ, 15% απαντούν λέξεις που προσδιορίζουν αρνητικά συναισθήματα και 4,5% Κατοχή/καταστροφή. Το 77% συμφωνεί ότι έχουν δίκιο αυτοί που χαρακτηρίζουν την πολιτική που ασκεί σήμερα η Γερμανία ως Τέταρτο Ράιχ. Το 76% θεωρεί τη Γερμανία ως εχθρική χώρα, ενώ το 79% πιστεύει ότι η Γερμανία παίζει αρνητικό ρόλο στην Ευρώπη.

Πρακτικά, αυτό μεταφράζεται ότι εάν αυτές οι στερεοτυπικές κατασκευές επικρατήσουν ένθεν και ένθεν, οι συνακόλουθες πολιτικές επιλογές θα είναι η αποκοπή του «άρρωστου μέλος» από το σώμα της Ευρώπης, ως ευρωπαϊκή θεσμική επιλογή και η ελληνική περιχαράκωση στην «εθνική ιδιομορφία και ιδιαιτερότητα», στην ελληνική ιδιοπροσωπεία, ακριβώς όπως στο παρελθόν η εσωτερίκευση του Βαλκανισμού οδήγησε κάποιες χώρες στη γειτονιά μας, στη νοσταλγία του ανατολικού παρελθόντος και στη λαγνεία της «καθ’ ημάς Ανατολής».

Η ώρα της πολιτικής και των πολιτών

Οι πολιτικές ελίτ στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, με ταλαντεύσεις και παλινδρομήσεις, έπραξαν ενάντια σε αυτά τα στερεότυπα, δηλαδή ενάντια στη διαμορφωμένη βούληση της πλειοψηφίας των κοινωνιών στην παρούσα συγκυρία. Συμφώνησαν σε ένα γιγαντιαίο σχέδιο οικονομικής βοήθειας για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας. Η πλειοψηφία των πολιτών, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ήταν αντίθετη, για διαφορετικούς λόγους, σε αυτή την επιλογή. Η πολιτική βούληση αγνόησε τις εμφωλευμένες, λόγω στερεοτύπων, στην κοινωνία πολιτικές προδιαθέσεις. Ήταν μια αδιαμφισβήτητη νίκη του Ορθολογισμού. Μια νίκη που όμως κινδυνεύει να είναι Πύρρειος, εάν το κακό δεν χτυπηθεί στη ρίζα του.
Φαίνεται ότι οι πολιτικοί στη Γερμανία έχουν αντιληφθεί την έκταση του προβλήματος. Σε πρόσφατη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Guido Westerwelle, παρουσίασε στους συναδέλφους του δωδεκασέλιδο έγγραφο, όπου τονίζεται ότι, με την παρούσα ευρωπαϊκή κρίση, «οι αναμοχλεύσεις κακών ιδεών από το παρελθόν, αλλά και οι προκαταλήψεις, επανεμφανίστηκαν». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση, κανένα ευρωπαϊκό κράτος δεν έχει να αποκομίσει κέρδη από την «απάρνηση της Ευρώπης», ενώ επισημαίνεται ότι «στην αντίθετη περίπτωση, προκύπτει ανυπόφορο κόστος, πιστωτικό, πολιτικό, ανθρώπινο». Η γερμανική κυβέρνηση εκφράζει τη βούληση «να πολεμήσουμε τα στερεότυπα, ιδίως τα βρετανικά», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση.

Λίγες ημέρες αργότερα, ο συμπρόεδρος των Γερμανών Πρασίνων, Τζεμ Οζντεμίρ, τουρκικής καταγωγής, δήλωσε: «Το να απεικονίζεται η Μέρκελ με στολή ναζί στις ελληνικές εφημερίδες και οι Έλληνες να παρουσιάζονται από τον γερμανικό Τύπο ως τεμπέληδες που δεν μπορούν να πετύχουν τίποτα, δεν βοηθά κανέναν. Είναι λάθος αυτά τα στερεότυπα για τους Γερμανούς. Και ο Πρόεδρός σας, που στοχοποίησε τον Σόιμπλε, κατηγόρησε τον λάθος άνθρωπο. Ο Σόιμπλε είναι από τα ελάχιστα στελέχη σε αυτήν την κυβέρνηση που ενημερώνει την κοινή γνώμη για τις μεταρρυθμίσεις που έχει κάνει η Ελλάδα». Αυτό που χρειάζεται και από τις δύο πλευρές, είπε ο Οζντεμίρ, είναι «περισσότερη λογική και λιγότερο συναίσθημα».
Στην Ελλάδα, προς το παρόν αρκούμαστε στη δήλωση του Γιάννη Δημαρά: «Αν είχατε μελετήσει Γκέτε, για παράδειγμα, θα το ξέρατε. Στη Χώρα μου, οφείλετε το γεγονός ότι από άγριοι και απολίτιστοι Γότθοι μετατραπήκατε σε συντεταγμένο έθνος, μόνο που όπως φαίνεται η πρώτη σας ιδιότητα είναι γονιδιακή και δεν σας εγκαταλείπει.».
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Σπύρος Βλέτσας: «Θεωρούμενες σοβαρές εφημερίδες δημοσιεύουν στην πρώτη τους σελίδα φωτογραφίες της καγκελαρίου Μέρκελ σε γκριμάτσες που θυμίζουν δράκουλα, για να υπονοήσουν ότι ετοιμάζεται να κατασπαράξει τους Έλληνες. Ο συναγωνισμός για το ποιος θα κάνει την πιο εντυπωσιακή δήλωση εναντίον των Γερμανών, δεν έχει όρια και συχνά διολισθαίνει σε ρατσιστικά κηρύγματα, τα οποία βασίζονται στον πυρήνα της ναζιστικής ιδεολογίας, τη γονιδιακή κατάταξη των φυλών».
Αν αυτές οι διαπιστώσεις είναι ορθές, τότε είναι απόλυτη πολιτική προτεραιότητα για εκείνους και εκείνες που συνεχίζουν να πιστεύουν ότι είναι παιδιά του Διαφωτισμού, είτε στη φιλελεύθερη, είτε στη σοσιαλδημοκρατική εκδοχή του, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, να προσπαθήσουν να δομήσουν ένα νέο ευρωπαϊκό δήμο, βασισμένο στις αρχές της αλληλεγγύης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε αντίθεση με την εθνική περιχαράκωση και τον εθνικιστικό αυτισμό.
Παράλληλα, πρέπει καθημερινά να προσπαθούν να αποδομήσουν και να αποσαθρώσουν τα στερεότυπα και τους μύθους που περιγράψαμε. Γιατί μπορεί να «σας χάιδεψαν τ’ αυτιά, μ’ απέχουνε πολύ απ’ την αλήθεια», όπως τραγούδησε ο Διονύσης Σαββόπουλος

Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι εκδότης - δημοσιογράφος.

Ο ζουρλομανδύας των στερεοτύπων (α΄)

από το www,metarithmisi.gr, του Πέτρου Παπασαραντόπουλου

Η παρούσα κρίση, πέρα από την πολιτική, οικονομική, κοινωνική και ανθρωπολογική διάστασή της, έχει και μία ακόμα, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πτυχή. Πρόκειται για την αφήγηση, ή καλύτερα για τις πολλαπλές αφηγήσεις της.
Οι αφηγήσεις αυτές, πολύ συχνά παράγουν στερεοτυπικές κατασκευές, μύθους και ιδεολογήματα. Όμως τι είναι τα στερεότυπα; Η Maria Todorova τα ορίζει με εξαιρετική ακρίβεια: «Τα στερεότυπα (είτε θετικά είτε αρνητικά), πολύ συχνά βασίζονται σε πραγματικά χαρακτηριστικά, τα οποία μπορεί ο καθένας να διαπιστώσει. Αυτό που αμφισβητώ εγώ, δεν είναι το περιεχόμενο αυτών των χαρακτηριστικών, αλλά η θέση τους και η λειτουργία τους ως στερεοτύπων, δηλαδή οι υπερβολικές και πάγιες γενικεύσεις που γίνονται στη βάση ατομικών ή ομαδικών χαρακτηριστικών (αν και αληθινών) και η εν συνεχεία χρησιμοποίηση αυτών των χαρακτηριστικών για ατομικές ή ομαδικές πράξεις… Με δυο λόγια, δεν με προβληματίζει το περιεχόμενο, αλλά η σύνταξη.»
Οι συνακόλουθοι μύθοι, που είναι ένα σύνολο από στερεότυπα, έχουν την ίδια γενεαλογία. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Στέφανος Πεσμαζόγλου, «Οι μύθοι, αντίθετα με τη συνηθισμένη παρερμηνεία, δεν ταυτίζονται πάντα με τα ψεύδη, αλλά νοούνται συνήθως ως ένα κράμα από αλήθειες, μισο-αλήθειες, απροσδιόριστες γκρίζες ζώνες, αποσιωπήσεις, όπως και ψεύδη (που δεν είναι επινοημένες αλήθειες).»

Στερεότυπα και μύθοι, λειτουργούν ως συστατικά στοιχεία στη διαμόρφωση της ταυτότητας, ατομικής και εθνικής, στη διάκριση του εγώ από τον άλλο. Παράλληλα, παράγονται μηχανισμοί που συμβάλλουν στη δημιουργία, την αποδοχή και την ανθεκτικότητά τους.
Η κρίση παράγει αλλά και αναπαράγεται μέσα από αυτές τις φαντασιακές κατασκευές. Δύο τουλάχιστον από αυτές μοιάζει να κυριαρχούν στις ημέρες μας. Μία στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και μία στην Ελλάδα.


Στις περισσότερες από τις ευρωπαϊκές χώρες, κυρίαρχο είναι το στερεότυπο των τεμπέληδων του Νότου, ιδίως των Ελλήνων. Λαϊκιστές πολιτικοί, ανεύθυνα μέσα ενημέρωσης, ανερμάτιστοι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, αναπαράγουν στερεότυπα και κατασκευάζουν μύθους, που ακούγονται εύηχα στα αυτιά του «μέσου πολίτη». Πρόκειται για τις «ευχάριστες αυταπάτες» που χρειάζονται οι κοινωνίες, σύμφωνα με τον Edmund Burke. Στη Γερμανία, αυτό το ρόλο έχει αναλάβει η εφημερίδα Bild, το υποκατάστατο, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, ενός κόμματος της ακροδεξιάς. Στην Τσεχία, ο πρωθυπουργός της χώρας Πετρ Νέκας δήλωσε ότι «οι Έλληνες δεν δουλεύουν, κάθονται όλη μέρα, πίνουν ούζο και πρέπει να βγουν από την ΕΕ». Στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ολλανδία και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η απαξίωση των «τεμπέληδων» έχει αποκτήσει διαστάσεις αυτονοήτου.
Στην Ελλάδα, το στερεότυπο της επίρριψης όλων των ευθυνών στους επίβουλους ξένους, ιδίως τους Γερμανούς, που θέλουν να θέσουν την Ελλάδα υπό τη δική τους κατοχή, έχει διαποτίσει τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών («θέλουν να μας μεταβάλουν σε αποικία»), ο Μίκης Θεοδωράκης («θέλουν να μας υποδουλώσουν»), επιφανή στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ, εσχάτως και ο ΛΑΟΣ, πρωτοστατούν σε αυτές τις δηλώσεις μίσους.
Τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης πλειοδοτούν σε ένα κρεσέντο λαϊκισμού. Ο «κοινός νους» στην Ελλάδα, είναι απόλυτα πεισμένος γι’ αυτό το στερεότυπο. Ο «κοινός νους» είναι μια απλοϊκή (naïve) αντανάκλαση της πραγματικότητας, αδιαμεσολάβητη, μη αναστοχαστική και μη θεωρητική. Οι ιδέες αυτές φαντάζουν φυσικές, αιώνιες, αναλλοίωτες και αναπόδραστες. Πρόκειται για βιωμένες ιδεολογίες (Iived ideologies), που είναι εν πολλοίς οι ίδιες, σε όλες τις τάξεις (σε αρχόμενες και άρχουσες). Ο κοινός νους είναι το φολκλόρ της φιλοσοφίας. Ο «κοινός νους» θεωρεί ότι κατέχει τη λυδία λίθο της αλήθειας. Από κοινός νους, μετατρέπεται σε κοινό τόπο.

Βαθιές ιστορικές καταβολές

Και τα δύο αυτά στερεότυπα έχουν βαθύτατες ιστορικές καταβολές. Η αντίληψη περί καθυστερημένου Νότου, είναι μια άλλη εκδοχή του «βαλκανισμού», δηλαδή της απαξιωτικής αντίληψης για τα Βαλκάνια, που ξεκίνησε στις αρχές του 20^ού αιώνα, κορυφώθηκε στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων και του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, για να αναζωπυρωθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’90, με τις βαρβαρότητες στις συγκρούσεις που οδήγησαν στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, τα Βαλκάνια ήταν και είναι ο «καθυστερημένος αδελφός» της Ευρώπης, το «ανθρωπολογικό της Μουσείο». Ο «βαλκανισμός», μια ιδιότυπη μορφή «οριενταλισμού», (με πολλές ομοιότητες και πολύ σημαντικές διαφορές ανάμεσά τους), δαιμονοποίησε μια ολόκληρη γεωγραφική περιοχή, με αποτέλεσμα ακόμα και σήμερα, η λέξη Βαλκάνια και τα παράγωγά της να έχουν αρνητικά φορτισμένο πρόσημο. Αυτή η ευρωπαϊκή φαντασίωση για τα Βαλκάνια αναπαράγεται και πάλι, με αφορμή την ελληνική κρίση.
Αντίστοιχα, η αντίληψη για τους ξένους που μας επιβουλεύονται, είναι ένα διαχρονικό και ιδιαίτερα επίμονο χαρακτηριστικό της ελληνικής νεωτερικότητας. Ιδεολογικά, παραμένει ως «άτεγκτο, ασάλευτο παρόν», κατά την ιδιαίτερα επιτυχή διατύπωση του Στέλιου Ράμφου, διαπερνώντας οριζόντια και κονιορτοποιώντας τις πολιτικές στοιχίσεις και συσσωματώσεις. Παλαιότερα, οι εχθροί ήταν οι «Σύμμαχοι» που μας οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή, μετά οι Άγγλοι που μας έσπρωξαν στον Εμφύλιο, στη συνέχεια οι Αμερικανοί που ευθύνονται για τη δικτατορία και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, με τον Κίσινγκερ να απεργάζεται τον αφανισμό του Έθνους των Ελλήνων, για να φτάσουμε στους Γερμανούς και τους Μερκοζί, που θέλουν να μας συντρίψουν και να μας υποδουλώσουν.
Αυτοί οι μύθοι επιτελούν για την ελληνική κοινωνία μια υπαρξιακή λειτουργία, όπως την ορίζει ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης: «Οι κοινωνίες επιζητούν τους μύθους, τους έχουν ανάγκη, αισθάνονται ότι τους χρειάζονται, όχι ως μύθους, βέβαια, αλλά ως συλλογικά αφηγήματα της ύπαρξής τους για να εξακολουθήσουν να υπάρχουν».

 Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι εκδότης - δημοσιογράφος.

Γιατί δεν πρόκειται να δούμε "Φως στο τούνελ"

(Του Γιώργου Κράλογλου, απο το www.capital.gr)

Χρωστάνε 8 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις, πάνω από 300 εκατ. ευρώ σε επιστροφές φόρων, πάγωσαν 400 εκατ. ευρώ πληρωμές από δημόσιες επενδύσεις και μιλάνε για το πρώτο πλεόνασμα... Αυτός είναι ο άρτος... του κράτους - μπαταχτσή. Και το θέαμα για τους ιθαγενείς οι σφαλιάρες του Κασιδιάρη και η λίστα Λαγκάρντ.

Την ίδια στιγμή βαφτίζουν «κινητικότητα» τις απολύσεις των κρατικών υπαλλήλων για να μην χτυπάει άσκημα στα αυτιά... Χαρακτηρίζουν επίορκους τους απατεώνες και τους κρύβουν από εδώ και από εκεί για να μειώσουν το νούμερο των 10.000 που έχει εντοπίσει ο ίδιος ο κ. Στουρνάρας.

Και με θρασύτητα που θα ζήλευε και ο καραγκιόζης και ο Ναστραντίν Χότζας βρίσκουν πλεόνασμα 350 εκατ. ευρώ.

Για να αποφύγουμε, μάλιστα, να το πολυσυζητήσουμε και να το ψάξουμε μας αποσπούν την προσοχή (έτσι νομίζουν) με την ασυλία Κασιδιάρη και τις γελοιότητες των βουλευτών που δεν κατάλαβαν αν ψήφισαν στην Βουλή ή στον ποδοσφαιρικό σύλλογο της γειτονιάς τους.

Αυτός ο θίασος έχει το θράσος να ασελγεί επί του 1.500.000 ανέργων, παίζοντας με την δυστυχία τους, πλασάροντας προγράμματα που και αυτά θα χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ.

Από το ΕΣΠΑ που μαζεύονται ήδη κουτσοί, στραβοί... και οι άσχετοι όλου του κόσμου νομίζοντας ότι πρόκειται να αρχίσει καινούργιο πάρτι ρεμούλας με Δήμους, Δημοτικές Επιχειρήσεις, επιδότηση ανέργων, επιδότηση εργαζομένων, με δρόμους και γεφύρια, με μικρομεσαίους, εμπόρους, νέους επιχειρηματίες και κάθε πικραμένο.

Όποιος περιμένει από το κράτος - μπαταχτσή να του δώσει λεφτά από το ΕΣΠΑ είναι κάτι παραπάνω από τους ηλίθιους που εμπιστεύτηκαν το κράτος και μπήκαν στα φωτοβολταϊκά, στην παραγωγή βιομάζας, στις ανεμογεννήτριες και γενικά στην ενέργεια.

Είναι περισσότερο από ηλίθιος αν δεν καταλαβαίνει ότι στο πάγωμα των 400 εκατ. ευρώ των δημοσίων επενδύσεων που αποφασίσθηκε για το 2013 περιλαμβάνονται και οι υποχρεώσεις του κράτους για πληρωμές προγραμμάτων ΕΣΠΑ!!!

Είτε μας αρέσει (ιδεολογικά) είτε όχι σ΄ αυτήν την χώρα οι μόνοι που μπορούν να εγγυηθούν για θέσεις εργασίας είναι οι επιχειρήσεις που λειτουργούν ακόμη και σε πείσμα εκείνων που δεν άντεξαν το χάλι της οικονομικής μας πολιτικής και μετανάστευσαν.

Τι θα συμβεί όμως όταν και τα τελευταία συγκροτήματα που απασχολούν πάνω από 1.000 άτομα αρχίζουν σιγά-σιγά να φεύγουν με διάφορα προσχήματα;

Προσωπικά δεν πιστεύω ούτε τις διαβεβαιώσεις των τελευταίων ιδιωτικών ομίλων της χώρας όπως ο όμιλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ και ο όμιλος ΤΙΤΑΝ ότι δεν είναι στα σχέδιά τους η μετανάστευση. Δέχομαι ασφαλώς, λόγω της σοβαρότητας τους, αυτά που επισήμως λένε αλλά (εύχομαι να διαψευσθώ) δεν τα βλέπω έτσι τα πράγματα. Και δεν συμμερίζομαι τις σημερινές «εγγυήσεις» τους για το αύριο της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας.

Σήμερα στην χώρα και την οικονομία μας αν για κάποιο λόγο δεν επικεντρωθούν επενδυτικά ενδιαφέροντα με ταχύτητα και δύναμη λέιζερ αποκλείεται να δούμε προκοπή.

Τα σχέδια που έχουν ακουστεί και πολυδιαφημίζονται συνδέονται απόλυτα με μια άλλη πολιτική αντίληψη για την οικονομία στην οποία η αποκρατικοποίηση πρέπει να τρέξει με ταχύτητα φωτός...

Για να γίνει αυτό το επενδυτικό σοκ που επιβάλλεται εκ των πραγμάτων πρέπει να προηγηθεί πολιτική βούληση που θα εκφραστεί με σχεδιασμό προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις που δεν έγινε ποτέ στον τόπο από τις κυβερνήσεις Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ.

Σχεδιασμός όμως με κεντρικό άξονα το γενναίο άνοιγμα της αγοράς και την πραγματική απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων που δεν είναι άλλες από τους Έλληνες και ξένους επενδυτές και κυρίως τα πολυεθνικά συγκροτήματα.

Όμως κανένα κόμμα από αυτά που κυβερνούν τώρα τον τόπο και αυτά που φιλοδοξούν να το κυβερνήσουν δεν πρόκειται να φτιάξει επενδυτικό σχέδιο και να εφαρμόσει επενδυτική πολιτική που να προκαλέσει αίσθηση.

Ποιοι είναι οι λόγοι.

Η Νέα Δημοκρατία έχασε κάθε μορφή βηματισμού προς τον φιλελεύθερο χώρο και έχει ήδη εμπλακεί στην παρασκηνιακή φαυλότητα των διαφόρων «φυλών» που την συνθέτουν. Επειδή αποκλείεται η αυτοδυναμία της είναι αδύνατον να απαγκιστρωθεί από τις αριστερές της πτέρυγες στις οποίες άρχισε να κάνει «πλάκα» και ο κ. Αλέξης Τσίπρας, μέσω των αστειοτήτων του προς τους Καραμανλικούς.

Ποιος επενδυτής είναι δυνατόν να εμπιστευθεί αναπτυξιακό σχέδιο του κ. Σαμαρά όταν η κυβέρνησή του δεν τολμάει να πουλήσει ούτε τις χωματερές...

Στο ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ αναζητείται «θαύμα διάσωσης» για να μπορούν έστω και να προσκολληθούν στην επόμενη κυβέρνηση. Σκεφτείτε λοιπόν αν τα κόμματα αυτά είναι σε θέση να εγγυηθούν αναπτυξιακή πολιτική που θα δίνει κίνητρα σε ιδιώτες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ασφαλώς και δεν πρόκειται να κάνει τίποτε από αυτά που λέει αν γίνει κυβέρνηση εκτός από (τα κατά ανάγκη) λαϊκίστικα μέτρα της αρχής που και αυτά θα εφαρμοστούν μισερά.

Μέχρι να γίνει κόμμα εκσυγχρονισμού και στήριξης της ιδιωτικής οικονομίας (που θα γίνει οπωσδήποτε) οι σημερινοί άνεργοι θα φτάσουν στα όρια συνταξιοδότησης...

Αλλά τότε ούτε την σύνταξή τους δεν θα μπορεί να εγγυηθεί.

Ας ξεχάσουμε λοιπόν το τούνελ και ας μείνουμε στην γνωστή μας «δημιουργική λογιστική» που μας έβαλε στο ευρώ και θα μας βγάλει και από την κρίση...

Από το ημερολόγιο του Παπαγεωργόπουλου

 ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος δημοσιεύει στην προσωπική του ιστοσελίδα ένα είδος ημερολογίου, στο οποίο περιγράφει τις συνθήκες εγκλεισμού του, επαναλαμβάνει ότι είναι αθώος και στρέφεται κατά εκείνων που τον καταδίκασαν.

Το μήνυμά του, είναι σε προσωπικό τόνο.

«Τετάρτη 13/3/2013. Συμπλήρωσα 2 εβδομάδες στην φυλακή! Είναι αλήθεια ή ψέματα; Για ποιο λόγο βρίσκομαι εδώ;

Πάντως όχι για την υπόθεση της υπεξαίρεσης με την οποία δεν έχω καμία απολύτως σχέση και ως Δήμαρχος προχώρησα ακαριαία σε όλες τις ενέργειες που προβλέπει ο νόμος σε παρόμοιες περιπτώσεις».

Σε 20 τετρ. μέτρα 10 άτομα! 10 κρεβάτια, 5 ντουλαπάκια, 2 τραπεζάκια, 4 σκαμπό, 1 ψυγειάκι, 30 τσάντες, παράθυρα ψηλά να μη βλέπεις τον ορίζοντα, μία τουαλέτα για 10 άτομα η οποία όμως είναι υπερυψωμένη και από το παράθυρό της βλέπεις τις εγκαταστάσεις της ESSO! Ξεκουράζεται το μάτι…

Ευτυχώς οι πάντες είναι ευγενέστατοι και εξυπηρετικοί!…

Με κοιτούν με σεβασμό. Με ρωτούν αν θέλω κάτι…

Στις 5 το πρωί περνά και το τραίνο.

Αναρωτιέμαι γιατί σφυρίζει όταν βρίσκεται στο ύψος της φυλακής; Θέλει να μας ξυπνήσει; Αφού δεν κοιμόμαστε… Μήπως μας χαιρετά; Ίσως…

Ήταν η επιβράβευσή μου γιατί ποτέ στην ζωή μου δεν διανοήθηκα να καταχρασθώ ούτε 1€!
Αυτό άλλωστε είναι φανερό.

Όπως έλεγα με χιούμορ, «Είμαι από τους λίγους Θεσσαλονικείς που δεν έχω εξοχικό στην Χαλκιδική»! Και βέβαια μπουζούκια, καζίνο, προκλητική ζωή, βίλες στην Μύκονο ή την Σαντορίνη, διακοπές στην Καραϊβική ή τις Μαλδίβες ήταν άγνωστα σε μένα. Από το πρωί μέχρι το βράδυ δουλειά. Εργασιοθεραπεία. Ίσως μου είχε μείνει από τον Αθλητισμό…

Ήταν η επιβράβευσή μου για όσα έκανα για την πόλη μου την Θεσσαλονίκη και την Πατρίδα μου.
Ως Υπουργός Αθλητισμού παρέδωσα στους Θεσσαλονικείς 14 Κλειστά Γυμναστήρια, το Κολυμβητήριο της Νεάπολης, το «Σπίτι της Γυμναστικής» στην Μίκρα, ποδοσφαιρικά γήπεδα στην Μίκρα και το Κορδελιό, ταρτάν σε Καλαμαριά και Νεάπολη, έργα στο Καυτζοντζόγλειο στάδιο, στα γήπεδα του ΑΡΗ, του ΠΑΟΚ, του ΗΡΑΚΛΗ, του ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ κ.λ.π., το «παλατάκι» του ΠΑΟΚ και τόσα άλλα!…

Και βέβαια από οικονομικής πλευράς τα πάντα άψογα.

Ανταμοιβή μου το χειροκρότημα…

Ως Δήμαρχος επί 12 χρόνια παρέδωσα στους Θεσσαλονικείς 12 κτίρια για να μη επιβαρύνονται με ενοίκια 2 εκ. € τον χρόνο (Κτίριο Κοινωνικής Πολιτικής, Κτίριο Δημοτικής Αστυνομίας, Κτίριο Αθλητισμού, Κέντρο Πολιτισμού στην Τούμπα κ.λ.π., κ.λ.π.!

Και Κολυμβητήριο και Μηχανουργείο!

Και Δημαρχείο και παραλία!

Και αναπλάσεις σε όλους τους μεγάλους οδικούς άξονες.

Και 50.000 νέα δένδρα.

Και 65 απορριμματοφόρα. Και τόσα άλλα…

Και βέβαια από οικονομικής πλευράς τα πάντα άψογα.

Ανταμοιβή μου το χειροκρότημα…

Και ξαφνικά βρίσκομαι έγκλειστος στα Διαβατά!

Αβάσταχτο! Είτε ήταν για μια μέρα, είτε για όλη μου την ζωή, για μένα είναι ακριβώς το ίδιο…

Το μόνο που με ενδιέφερε και με ενδιαφέρει είναι η υστεροφημία μου. Και γι’ αυτό θα αγωνισθώ μέχρι τέλους για να αποδειχθεί όλη η αλήθεια.

Καθώς τα σκέφτομαι αυτά, το μυαλό μου γυρίζει 15 μέρες πίσω.
Ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου διαβάζει την απόφαση.

Πριν τελειώσει τις πρώτες σελίδες της απόφασης είχα ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ!

Θεέ μου, γιατί τέτοια ΑΔΙΚΙΑ;

Ποιος σκοπός εξυπηρετείται με τον ηθικό, κοινωνικό, πολιτικό και ίσως βιολογικό μου θάνατο;

Άκουγα όλους αυτούς τους μήνες για «δίκαια δίκη».

Άκουγα ότι καλύτερα να αθωωθούν 100 ένοχοι, παρά να πάει στην φυλακή ένας αθώος.

Άκουγα ότι το πρώτο που εξετάζεται είναι η αξιοπιστία αυτού που εκτοξεύει κατηγορίες προς όλες τις κατευθύνσεις και άλλα λέει στην μία κατάθεσή του και άλλα στην άλλη.

Άκουγα ότι ένοχος, ένοχο ου ποιεί.

Άκουγα από τους δικηγόρους για το περίφημο άρθρο 211Α του Ποινικού Κώδικα που λέει το ίδιο με διαφορετικά λόγια.

Που πήγαν όλα αυτά;

Ένα συγκρατούμενος μου έφερε ένα βιβλίο του Επίτιμου Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ.Ευάγγ. Κρουσταλάκη με τίτλο «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΣΗ».

Διαβάζω στην σελ. 28: «Η οποιαδήποτε ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ πρέπει να βρίσκεται μακριά από τις σκέψεις της δικαστικής λειτουργίας. Μόνο η νομιμότητα ενδιαφέρει την δικαιοσύνη».

Τι ωραία που ακούγεται!…

Ακούω γύρω μου ροχαλητά.

Κάποιοι κοιμούνται. Η ώρα είναι 5 το πρωί.

Άραγε οι δικαστές μου κοιμούνται; Το εύχομαι.

Ο Σαξώνης κοιμάται; Ποιος ξέρει…

Ακούω το τραίνο. Έρχεται. Σφυρίζει!

Τώρα κατάλαβα. Εμένα χαιρετάει!

Μου δίνει θάρρος. Μου λέει ότι η αδικία είναι ολοφάνερη. Ότι κατά βάθος κανένας δεν πιστεύει ότι Παπαγεωργόπουλος μπορεί να έχει παρανομήσει!

Σφύριξα σιγανά και εγώ. Το ευχαρίστησα…

Και έκλεισα τα μάτια…»

www.tanea.gr

Γιατι συνεπαίρνει το ποδόσφαιρο

Τον Ιούλιο του 1998, ήμουν στο Πήλιο με τους γιούς μου. Ο Γιάννης Πρετεντέρης μου ζήτησε από το τηλέφωνο να γράψω και να του στείλω με fax ένα άρθρο πάνω στο ποδόσφαιρο γενικώς, διότι σκόπευε να κάνει ένα αφιέρωμα στο Μουντιάλ που τότε το πήρε η Γαλλία με τον θρυλικό Zinedine Zidane. Του είπα ότι είχα μεγάλες δυσκολίες να γράψω ένα τέτοιο άρθρο, ως μη ποδοσφαιρόφιλος. Η απάντηση του Πρετεντέρη ήταν αφοπλιστική: γι αυτόν ακριβώς το λόγο.

Το συζήτησα  με τους γιους μου, 12 και 7 ετών τότε, μου έδωσαν ορισμένες ιδέες, τις οποίες επεξεργάστηκα στη συνέχεια «θεωρητικά» και το έστειλα στο Γιάννη, σκεπτόμενος «ότι βρέξει ας κατεβάσει». Φαίνεται ότι παρά πάσαν προσδοκίαν του γράφοντος πήγε καλά. Αρκετά χρόνια αργότερα έμαθα ότι το είχαν συμπεριλάβει σε αναγνωστικά του γυμνασίου, υποθέτω στην προσπάθεια της Μέσης Εκπαίδευσης να παράσχουν αναγνώσματα στα παιδιά που να ανταποκρίνονται, θεματολογικά, τουλάχιστον, στα ενδιαφέροντά τους. Προσπάθησα να συμπληρώσω το κενό στη γνώση του θέματος με παρακινδυνευμένες γενικεύσεις. Ελπίζω να ανταποκρίνονται κάπως στην πραγματικότητα.

Είχα πάντα την απορία γιατί επικρατεί στην Ελλάδα η ισπανική επωνυμία «Μουντιάλ» για το γεγονός των ημερών. Η απορία μου αυτή δεν αποτελεί μόνο αδυναμία κατανόησης, αλλά και πραγματική αμηχανία μπρος σ’ ένα ακόμη σύμπτωμα της παγκοσμιοποίησης, όπως βιώνεται στον χώρο του μαζικού αθλητισμού. Στον τόπο μας όμως το τρισύλλαβο «Μουντιάλ» ,­ προσφερόμενο άλλοτε MUNDIAL και άλλοτε MUDIAL, προτιμάται ευλόγως σε σχέση με την πολυσύλλαβη επίσημη ονομασία:  «Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου».

Όπως, όμως, και αν ονομάζεται ή προφέρεται το Mundial, το γεγονός αυτό, δεν παύει από το να κυριαρχεί σε παγκόσμια κλίμακα. Κανένας, ακόμη και ο πιο άσχετος με το ποδόσφαιρο ­ όπως ο γράφων ­, δεν μένει ασυγκίνητος από αυτό. Από την Ιαπωνία ως το Καμερούν και από τη Χιλή ως τη Ρωσία, το ποδόσφαιρο είναι σήμερα η κοινή συνισταμένη των λαών, με αποκορύφωμα το Μουντιάλ.

Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί ως προς την αιτία για αυτό. Δύο είναι τα ερωτήματα που προκύπτουν. Το πρώτο έχει να κάνει με την παγκοσμιότητα του ενδιαφέροντος που προκαλεί ένα αθλητικό γεγονός, το οποίο από τη φύση του δεν μπορεί να έχει καθοριστικές επιπτώσεις στις κοινωνίες, σε αντίθεση με ένα μείζονος σημασίας πολιτικό ή οικονομικό γεγονός. Το δεύτερο και βασικό ερώτημα αφορά άμεσα το ίδιο το άθλημα: Γιατί ειδικά το ποδόσφαιρο ­ και όχι το τένις, το κρίκετ, η κολύμβηση, ο κλασικός αθλητισμός ή ακόμη και το θεαματικότατο μπάσκετ ­ να συγκινεί και να συνεπαίρνει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους ανά την υφήλιο αδιακρίτως πολιτιστικής παράδοσης, φυλής, ιστορίας και κοινωνικών συνθηκών;

Η ψυχαγωγία του όχλου

Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι ότι η σημερινή κοινωνία είναι μαζική και μάλιστα παγκόσμια, εφόσον τα μέσα πληροφόρησης είναι μαζικά και άμεσα. Αλλά και η διασκέδαση του ευρύτατου κοινού έχει μαζικό χαρακτήρα. Αυτό το γεγονός όμως δεν είναι καινούργιο. Εχει να κάνει με τη μαζικότητα της ζωής των μεγάλων πόλεων από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ηδη από τον καιρό της αρχαιότητας το ρωμαϊκό αμφιθέατρο αποτελεί τη γνωστότερη, όχι όμως και τη μοναδική περίπτωση μαζικού θεάματος συνυφασμένου με τον αμείλικτο χαρακτήρα της ατομικής και της ομαδικής πάλης. Ας το πούμε απλά: στα μεγάλα αστικά κέντρα η πραγματική ψυχαγωγία των μαζών γίνεται στο ρωμαϊκό ιπποδρόμιο και όχι στο κλασικό αθηναϊκό θέατρο, ούτε στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ψυχαγωγία του όχλου απαιτεί θέαμα βίαιης και σκληρής σύγκρουσης μεταξύ ατόμων ή ομάδων. Και αυτό το θέαμα για πρώτη φορά παρέχεται σε μαζική κλίμακα στο ρωμαϊκό αμφιθέατρο.

Στη σύγχρονη εποχή ο κινηματογράφος και ακόμη περισσότερο η τηλεόραση παρέχουν διέξοδο στην ανάγκη τέτοιου θεάματος σε κολοσσιαία κλίμακα. Συγχρόνως η σύγχρονη αρχιτεκτονική παρέχει αυτό το θέαμα σε δεκάδες χιλιάδες φιλάθλους μέσα στα τεράστιας χωρητικότητας στάδια και γήπεδα. Το περίεργο, όμως, είναι η παγκόσμια σύμπνοια γύρω από το ποδόσφαιρο. Η ατομική ένταση και η ευγένεια του τένις προσελκύουν μεγάλα πλήθη σήμερα, όχι όμως υπέρογκα. Από την άλλη μεριά, η ταυρομαχία, ένα θέαμα απίστευτης σκληρότητας και αγριότητας, προσελκύει τα πλήθη, αλλά μόνο μέσα στα όρια μιας συγκεκριμένης πολιτιστικής παράδοσης, που είναι ισπανογενής κατά βάση. Μόνο το ποδόσφαιρο ενώνει τους πάντες και έχει γίνει σήμερα όχι απλώς το παγκόσμιο άθλημα, αλλά η παγκόσμια θρησκεία· κατά τον γάλλο ακαδημαϊκό Jean d’ Ormesson, το νέο «όπιο του λαού».

Το ποδόσφαιρο ως θέαμα αναμφισβήτητα προσφέρει κάτι το μοναδικό. Πρώτα- πρώτα, συνδυάζει θαυμαστές ατομικές επιδόσεις με ομαδικό συντονισμό και αποτελεσματική στρατηγική. Κατά δεύτερο λόγο, ο συνδυασμός σκληρότητας, αντοχής, τεχνικής και «ευφυΐας των ποδιών» διακρίνει το ποδόσφαιρο από όλα τα άλλα αθλήματα. Είναι σκληρό αγώνισμα, συχνά βάναυσο, όπως δεν είναι το βόλεϊ ή το μπάσκετ. Είναι ομαδικό άθλημα, σε αντίθεση με το ακόμη σκληρότερο από αυτό, που είναι η πυγμαχία.

Συλλογική ταύτιση

Η ομάδα, σε αντίθεση με τα άτομα, ενώνει οπαδούς, γίνεται «ιδεολογία», απαιτεί προσήλωση και σύμπνοια, παρέχει σύμβολα, σημαίες, ύμνους και χρώματα. Ο καθένας μπορεί να γίνει «μέλος» της ομάδας γινόμενος οπαδός της. Είναι επομένως εύλογο να υποδουλώνονται σε αυτό οι πάντες: όχι μόνο οι φανατικοί «αφιθιονάδος» του ποδοσφαίρου, αλλά και όλοι οι άλλοι ­ πολιτικοί, ιεράρχες, τραγουδιστές, διαμορφωτές κοινής γνώμης. Κανένας δεν τολμά να περιφρονήσει ή να ψέξει ανοιχτά αυτόν τον μοντέρνο θεό. Διότι ακόμη και τα μέτρα και οι διαμαρτυρίες κατά των ταραχοποιών δεν αφορούν άμεσα το άθλημα του ποδοσφαίρου, εφόσον, κατά το κοινώς λεγόμενον, τους «χούλιγκαν» πολλοί εμίσησαν, το δε ποδόσφαιρον ουδείς.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Μουντιάλ και μόνο το Μουντιάλ εγείρει τόσα πάθη, κινητοποιεί τόσα εκατομμύρια οπαδούς στις πέντε ηπείρους και προσφέρει τέτοιες οικονομικές ευκαιρίες σε μεγάλους επενδυτές. Το ανδρικό, ­ ως επί το πλείστον, κοινό συγκινείται περισσότερο από το ποδόσφαιρο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη άθληση. Είναι ένα παιχνίδι επιθετικό, ομαδικό, εξισωτικό, που ο καθένας παίζει ή έχει παίξει στα χρόνια της νεανικής ηλικίας του. Επιπλέον είναι το κατ’ εξοχήν παιχνίδι που επιτρέπει την ομαδοποίηση μαζών, τη συλλογική ταύτιση μέσα από μια μαχόμενη ομάδα, ορατή και συγκεκριμένη. Η ταύτιση ενός ατόμου με το έθνος, με ένα κόμμα ή μια ιδεολογία, ακόμη και όταν παίρνει επιθετική μορφή, προϋποθέτει τη δυνατότητα αφαίρεσης. Αντίθετα η ταύτιση με τον Ολυμπιακό ή την Τότεναμ δεν έχει τίποτε το αφηρημένο.

Η ανδρική «επιθετικότητα»

Η ανάγκη αυτής της επιθετικής συλλογικής ταύτισης είναι παγκόσμια, όμως αφορά κυρίως το ανδρικό φύλο. Οι γυναίκες που παρακολουθούν το Μουντιάλ συντροφεύουν άνδρες και όχι άλλες ομόφυλές τους. Και αυτό είναι φυσιολογικό, εφόσον το ποδόσφαιρο, με τις άγριες χαρές και τις ταπεινωτικές λύπες που προκαλεί, συμπυκνώνει και συμβολίζει τον ρόλο που έχει αναλάβει το ανδρικό φύλο στο ανθρώπινο είδος, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου ή πολιτιστικού περίγυρου. Ως καρποσυλλέκτης, κυνηγός, πολεμιστής, ιππότης, έμπορος ή γιάπης, ο άνδρας «εξειδικεύεται» στην επιθετικότητα.

Οσο και αν έχει μεταβληθεί η θέση της γυναίκας στην κοινωνία στις προηγμένες χώρες, η εξειδίκευση των ρόλων μεταξύ φύλων παραμένει ένα αναμφισβήτητο παγκόσμιο γεγονός σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Το ποδόσφαιρο τονώνει και εκτρέφει αυτή την τάση εν είδει ψυχαγωγίας, εφόσον το παίγνιο καθιερώνει μιμούμενο τελετουργικά και αγωνιστικά μια πράξη. Το Μουντιάλ είναι η κορυφαία εορταστική έκφραση αυτής της τάσης. Υπό συνθήκες που επιτρέπει ­ ή επιβάλλει ­ η παγκοσμιοποίηση της πληροφόρησης, της αγοράς, αλλά και του πολιτισμού, αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή σε αυτή την εκδήλωση όχι μόνο ξεπερνά σε αριθμούς οποιαδήποτε άλλη θρησκευτική εορτή στον κόσμο, αλλά ότι αυτό γίνεται συγχρόνως εφόσον τον τελικό αγώνα θα τον παρακολουθήσουν πάνω από 2 δισεκατομμύρια θεατές από την τηλεόραση, δηλαδή η μεγάλη πλειονότητα του συνολικού ανδρικού πληθυσμού της γης. Μπορεί να είναι το ποδόσφαιρο η νέα παγκόσμια θρησκεία, όπως συχνά υποστηρίζεται. Αλλά η θρησκεία αυτή δεν έχει δόγμα, παρά μόνο τελετουργικό. Ενα τελετουργικό που απευθύνεται κυρίως στο ανδρικό τμήμα του πληθυσμού, που μέσα από αυτό επιβεβαιώνεται στον ρόλο του.

  Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ  http://ratiovincit.com/

Η κουλτούρα της αγένειας

Πώς φτάσαμε να θεωρείται κανονικότητα η επίδειξη των κακών τρόπων.

Οταν συναντιούνται τυχαία δύο άγνωστοι στον δρόμο, έλεγε ο Ερβιν Γκόφμαν (αμερικανός κοινωνιολόγος των ηθών της καθημερινής ζωής), αυτό που ακούγεται συχνότερα να βγαίνει από το στόμα τους είναι «καλημέρα» και «συγγνώμη». Και συμπλήρωνε: Αυτά τα «καλημέρα» και τα «συγγνώμη» πρέπει να τα λάβουμε σοβαρά υπόψη και να τα μελετήσουμε, αν θέλουμε να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί μια κοινωνία.

Αν ο Γκόφμαν μπορούσε να κάνει μια βόλτα σε ένα ελληνικό αστικό κέντρο τού σήμερα, ας πούμε στην πρωτεύουσα, θα παρατηρούσε ότι όταν συναντιούνται δύο άγνωστοι μπορούν να ακουστούν πολλά διαφορετικά πράγματα, εκ των οποίων σπανιότερα «καλημέρα» και «συγγνώμη». Ο εισαγωγικός χαιρετισμός συχνά απουσιάζει ή στην καλύτερη περίπτωση αντικαθίσταται από ένα, μάλλον επιθετικό, «να σας πω!». Η έκφραση δε του αιτήματος που πυροδοτεί την επικοινωνία είναι συχνά αδιαμεσολάβητη: «Θέλω αυτό» ή «Εχετε το τάδε;» ή «Το τσιγάρο σας έρχεται κατευθείαν πάνω μου!». Η απουσία  της λεκτικής ευγένειας συνοδεύεται συχνά και από εκφράσεις αγένειας πέραν της φυσικής γλώσσας: η παντελής αδυναμία συγκρότησης ουράς σε ένα ταμείο και οι συνακόλουθοι αναστεναγμοί δυσαρέσκειας που βγαίνουν από το παρατοποθετημένο μπουλούκι των ανθρώπων, το σολιψιστικό μπλοκάρισμα του διαδρόμου ή της πόρτας στο βαγόνι του μετρό, η ευκολία με την οποία κάποιος «δεν σε βλέπει» και σε προσπερνά κλέβοντας τη σειρά σου, χωρίς να αντιλαμβάνεται καν το «δυνατό άγγιγμα» που προκύπτει από το «ασυναίσθητο» σκούντημα ή ποδοπάτημα, δεν είναι παρά μερικές από αυτές.

Η αγένεια δεν είναι προφανώς ελληνικό προνόμιο. Σε όλες τις πόλεις, όπου η επικοινωνία δεν γίνεται με όρους γνωριμίας όπως συμβαίνει στις πιο μικρές κοινότητες, οι άνθρωποι συχνά απογοητεύονται από τη συμπεριφορά τρίτων απέναντί τους. Το ενδιαφέρον όμως της ελληνικής αγένειας στις τυχαίες δημόσιες συναντήσεις μεταξύ αγνώστων είναι ότι αυτή δεν γίνεται ποτέ αντιληπτή ως μεμονωμένη παρέκκλιση από έναν κανόνα αστικής ευγένειας παρά θεωρείται κανονικότητα. Αντίθετα, μέσα σε ένα καθεστώς απόλυτης αστικής διαστροφής, οι τύποι ευγένειας είναι εκείνοι που θεωρούνται παρέκκλιση και γίνονται συχνά αντικείμενο γελοιοποίησης, σχολιασμού και (καλοπροαίρετης;) πλάκας.

Η κουλτούρα της αγένειας διαμορφώνει ασφαλώς και τους όρους δημοσιότητας των δημοσίων προσώπων. Φωνές, τσιρίδες, υποτιμητικός πληθυντικός και μάγκικος ενικός κυριαρχούν στη ζωντανή και τηλεοπτική πολιτική αντιπαράθεση. «Ακούς τι σου λέω, ρε; Ακούς τι σου λέω;», «Αυτό που σου λέω, εγώ!» ακούγονται να βγαίνουν από το στόμα μελιτζανοκόκκινων προσώπων έτοιμων να εκραγούν. Περιγραφικά επίθετα εν είδει κατηγορητηρίου (Καραγκιόζης, μαφιόζοι, λαμόγια, ρουφιάνοι) και ηθικολογίζοντες αφορισμοί («σα δεν ντρέπεστε!», «καλά, εντάξει, μπαρμπούτσαλα») και πού και πού κανένα αναστοχαστικό συγγνώμη («Μα είστε εντελώς ηλίθιος, συγγνώμη κιόλας») δίνουν και παίρνουν προτού τα διακόψει ρυθμικά η τέλεια μονοτονία της επανάληψης: «Με αφήνετε να μιλήσω; Με αφήνετε να μιλήσω; Μα γιατί δε με αφήνετε να μιλήσω;».

Η ελληνική κουλτούρα της αγένειας δεν είναι καθαυτή κακή, όπως αντίστοιχα μια άλλη εθνική κουλτούρα ευγένειας δεν είναι καθαυτή καλή. Πράγματι η χρήση κάποιων λέξεων όπως «καλημέρα», «συγγνώμη», «ορίστε», «παρακαλώ», «ευχαριστώ», καθώς και η χρήση του πληθυντικού αριθμού δεν εξασφαλίζουν από μόνες τους την καλή συμβίωση των κατοίκων των πόλεων, ούτε επαρκούν για να εξαλείψουν τη βία – βίαιες συμπεριφορές εκδηλώνονται κάλλιστα και σε συνθήκης απόλυτης ευγένειας. Επιτελούν όμως, όπου χρησιμοποιούνται, μια σειρά από πολύπλοκες κοινωνικές λειτουργίες τις οποίες δεν πρέπει να παραβλέψουμε: οργανώνουν τις τυχαίες αλλά αναπόφευκτες συναντήσεις μεταξύ αγνώστων, φτιάχνουν μικρές καθημερινές τελετουργίες, αισθητικοποιούν την επικοινωνία κρύβοντας την πραγματική αδιαφορία που μπορεί να νιώθει ο ένας για τον άλλον, επιτρέπουν την έκφραση μέχρι και των πιο παράδοξων αιτημάτων διαλύοντας και ξαναφτιάχνοντας στιγμιαίες σχέσεις εξάρτησης. Κυρίως, όμως, υφαίνουν το πλαίσιο μιας κουλτούρας που υπολογίζει τον Άλλον, επιτρέπει την κριτική, αλλά επιζητεί τη συναίνεση.
Όχι, η κουλτούρα της αγένειας δεν είναι καθαυτή κακή. Ευνοεί όμως τις εκρήξεις, τις φορμαλιστικές αντιπαραθέσεις και τις ανταγωνιστικές επιδείξεις υπέρμετρων εγώ. Αντίθετα, η αναγνώριση του Άλλου και η προσοχή στις ανάγκες του, που αυτόματα προκύπτουν από τη μηχανική χρήση ξερών τύπων ευγένειας, καθρεφτίζουν μία προδιάθεση συναίνεσης, απαραίτητη για την αστική συμβίωση. Ευγένειες και αγένειες, ήρθε η ώρα όλες αυτές τις λέξεις, τις στάσεις, τις συμπεριφορές, να τις πάρουμε στα σοβαρά.

 Η Χαριτίνη Καρακωστάκη είναι πολιτική επιστήμων, υποψήφια διδάκτωρ Κοινωνιολογίας στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales Paris)

 Πηγή: tanea.gr

Συρία, μια χώρα σε εφιάλτη

Σύμφωνα με τις διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις, πάνω από 2 εκατομμύρια είναι οι Σύριοι που χρειάζονται επειγόντως βοήθεια. Ανάμεσα σε αυτούς και πολλά παιδιά, που έγιναν μάρτυρες αιματηρών γεγονότων και είδαν μέλη της οικογένειας τους να σκοτώνονται μπροστά στα μάτια τους. Από τη μια μέρα στην άλλη μετατράπηκε η ανέμελη παιδική ζωή σε έναν εφιαλτικό αγώνα επιβίωσης.

Ο θάνατος είναι στοιχείο της καθημερινότητας αυτών των ανθρώπων, καθώς 5000 άτομα χάνουν τη ζωή τους κάθε μήνα. Μητέρες που κλαίνε, πατέρες που χάνονται, κατεστραμένα κτίρια και δρόμοι, άνθρωποι που αιμοραγούν, εκκωφαντικοί θόρυβοι και ανατριχιαστική ησυχία είναι μερικές μόνο από τις εικόνες που γεμίζουν την καθημερινότητα τους.

Νεαρά αγόρια και κορίτσια είναι πολύ συχνά ανάμεσα στα πολυάριθμα θύματα των τυφλών επιθέσεων. Πολλές φορές μάλιστα εξαναγκάζονται να πολεμήσουν. Σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται σαν αγγελιοφόροι, κατάσκοποι, φύλακες, μεταφορείς, ακόμα και σαν ανθρώπινες ασπίδες. Η σεξουαλική βία είναι επίσης αρκετά συχνό φαινόμενο, που οδηγεί πολλές οικογένειες στην φυγή. Πολλές μαρτυρίες υπάρχουν και για βασανιστήρια σε παιδιά.

Και αν στην Ελλάδα μιλάμε για μια ολόκληρη γενιά που καταστράφηκε εξαιτίας και του διεθνούς "ενδιαφέροντος" (κατά μια εκδοχή ανάγνωσης των γεγονότων), τότε η Συρία είναι μια χώρα ολάκαιρη με διπλάσιο πληθυσμό, που έχει καταστραφεί και σίγουρα συνυπεύθυνη σε αυτό είναι η διεθνής αδιαφορία. Εκατομμύρια είναι αυτοί που δεν έχουν να φάνε, σε αρκετές περιοχές δεν υπάρχει ούτε πόσιμο νερό, ενώ συχνά κατεστραμμένο είναι και το σύστημα αποχέτευσης. Τα λοιμώδη νοσήματα και οι εντερικές διαταραχές βρίσκονται σε έξαρση. Ακόμα και οι υδροφόρες, όπως και οι δεξαμενές με πόσιμο νερό αποτελούν στόχο των εχθροπραξιών.Το ίδιο συμβαίνει με τα νοσοκομεία, καθώς το ένα τρίτο αυτών έχουν δεχθεί επίθεση και επλήγησαν σε ανεπανόρθωτο βαθμό. Χωρίς θέρμανση και ρεύμα ζούνε καθημερινά πολλές οικογένειες στοιβαγμένες σε σπίτια συγγενών και φίλων ή σε σταύλους και αποθήκες, Περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι εγκατέλειψαν ήδη τη χώρα. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά ή ανήλικοι. Ο αριθμός αυτός ανέβηκε δραματικά από τις αρχές του 2013. 

Οι δραματικές εκκλήσεις των ανθρωπιστικών οργανώσεων που καλουν τον ΟΗΕ να λάβει δράση δεν έχουν φέρει κάποιο ουσαστικό αποτέλεσμα ακόμα.

Η δομή του εγκεφάλου και οι ιδεολογικές προτιμήσεις

 Εκ παραδόσεως γνωρίζουμε πως αν θέλουμε να μάθουμε τις πολιτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων δεν έχουμε παρά να στραφούμε στους γονείς τους. Έχει υπολογιστεί πως αυτή η παλιά μέθοδος έχει περίπου 70% επιτυχία.

Μία νέα, όμως, έρευνα η οποία είδε προσφάτως το φως της δημοσιότητας στην αμερικανική επιστημονική επιθεώρηση PLOS ONE, δείχνει πως σε ό,τι αφορά την πολιτική ταυτότητα του ατόμου δεν αρχίζουν και τελειώνουν όλα στους γονείς και την επίδρασή τους.

Οι ιδεολογικο-πολιτικές διαφορές των ανθρώπων ενδέχεται κάλλιστα να αντανακλούν διαφορετικές νευρωνικές διαδικασίες στις εγκεφαλικές δομές του καθενός και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό.

 Η ιδέα ότι οι εγκέφαλοι των Δημοκρατών και των Ρεπουμπλικάνων ενδέχεται να είναι καλωδιωμένοι στις πεποιθήσεις τους δεν είναι καινούργια. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει πως κατά τη διάρκεια MRI σαρώσεων, περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την κοινωνικότητα και την ανοικτότητα στους άλλους παρουσιάζουν μεγαλύτερη δραστηριότητα στους Δημοκράτες απ” ό,τι στους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι από την πλευρά τους σημειώνουν μεγαλύτερη νευρωνική δραστηριότητα σε μέρη του εγκεφάλου που συνδέονται με τη χαμηλή κοινωνικότητα.

Άλλα πειράματα έχουν δείξει ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τον κίνδυνο και την αβεβαιότητα, όπως η αμυγδαλή, διαφέρουν δομικά στους φιλελεύθερους και τους συντηρητικούς, αποδεικνύοντας πως διαφορετική νευρωνική αρχιτεκτονική σημαίνει διαφορετικό συμπεριφορικό υπόδειγμα: οι φιλελεύθεροι τείνουν να αποζητούν την καινοτομία και την αβεβαιότητα, ενώ οι συντηρητικοί επιδεικνύουν έντονες αλλαγές μπροστά σε απειλητικές καταστάσεις. Οι πρώτοι είναι περισσότερο πρόθυμοι να αποδεχτούν το ρίσκο, ενώ οι δεύτεροι παρουσιάζουν εντονότερες αντιδράσεις σε απειλητικά ερεθίσματα.

Ωστόσο, επισημαίνει η έρευνα, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμάται το περιβάλλον και ο εμπειρικός παράγοντας, καθώς η ανάπτυξη της γκρίζας μάζας του εγκεφάλου μας συναρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα ερεθίσματα και τις συμπεριφορικά patterns που απαρτίζουν το ευρύτερο περιβάλλον μας. Ο ψυχοδιανοητικός κόσμος των ανθρώπων δεν εξηγείται κατ” απόλυτο τρόπο στη βάση ενός βιολογικού ντετερμινισμού. Ο εγκέφαλος μπορεί να αλλάξει, είναι δυναμικός
Πηγή:
www.iefimerida.gr 

Η πρώτη χρεωκοπία στα χρονικά. Η Συμμαχία της Δήλου

Επισήμως, η πρώτη χρεοκοπία παγκοσμίως σημειώθηκε το 454 προ Χριστού στον Ναό της Δήλου.
 Τον 4ο αιώνα π.Χ. στον Ναό του Απόλλωνα στη Δήλο βρίσκονταν οι θησαυροί της συνομοσπονδίας των ελληνικών πόλεων-κρατών κάτω από την ηγεσία της Αθήνας.
 Εκεί φυλασσόταν το τεράστιο ποσό των εισφορών των συμμάχων και εκεί γίνονταν οι συναντήσεις των αντιπροσώπων.
  Οι πόλεις-κράτη συνέβαλαν στο ταμείο με τη μορφή οικονομικών πόρων, στρατευμάτων και πλοίων, ενώ τα μέλη είχαν ισότιμη ψήφο στο συμβούλιο που είχε δημιουργηθεί.
  Το ποσό της οικονομικής συμβολής καθοριζόταν από την Αθήνα, η οποία κατάφερε κάποια στιγμή να μεταφερθεί το θησαυροφυλάκιο της Συμμαχίας από τη Δήλο στην Αθήνα, καθώς πολύ σύντομα η Δηλιακή Συμμαχία εξελίχθηκε σε Αθηναϊκή Ηγεμονία.
   Ο Αριστείδης καθόρισε πρώτος το ποσό της εισφοράς για κάθε πόλη με τόσο δίκαιο τρόπο που οι σύμμαχοι τον ονόμασαν «τον δικαιότερο από όλους τους ανθρώπους».
  Το 454 π.Χ., λοιπόν, και ενώ η περίφημη αθηναϊκή συμμαχία έχει ανασυσταθεί, 13 πόλεις-κράτη προχώρησαν σε δανεισμό από τον Ναό της Δήλου. Οι δέκα πόλεις-κράτη, όμως, δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, προχωρώντας έτσι στην πρώτη... στάση πληρωμών της παγκόσμιας ιστορίας!
   Δύο από τις δέκα πόλεις-κράτη, μάλιστα, δεν μπόρεσαν τελικά να αποπληρώσουν τα χρέη τους, ενώ οι υπόλοιπες οκτώ ζήτησαν αυτό που αποκαλείται... επαναδιαπραγμάτευση χρέους.
 Η στάση πληρωμών στην Αρχαία Ελλάδα δεν ήταν, λοιπόν, άγνωστο φαινόμενο, διότι -όπως λέγεται- οι αρχαίοι Ελληνες ως έμποροι αναγνώριζαν αυτό που αποκαλείται σήμερα συνυπευθυνότητα χρέους – δηλαδή ότι ο δανειστής πρέπει να αναλαμβάνει μερίδιο του ρίσκου αν κάτι πάει στραβά.

  Το θέμα είναι, πάντως, ότι πολλά από τα δάνεια χορηγήθηκαν τότε με τη σίγουρη πρόβλεψη ότι ο οφειλέτης θα αποδειχτεί τελικά ανίκανος να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του.
 Μετά τη πτώχευση ο Περικλής μετέφερε το ταμείο της Συμμαχίας στην Ακρόπολη της Αθήνας. Με αυτό τον τρόπο οι αποφάσεις λαμβάνονταν μόνο από την Αθήνα και ο φόρος οριζόταν από την Εκκλησία του Δήμου.

Από το Yahoo! News

To δαχτυλίδι

«Ήρθα δάσκαλε, γιατί νιώθω τόσο ασήμαντος που δεν έχω όρεξη να κάνω τίποτα. Μου λένε ότι δεν αξίζω τίποτα, ότι δεν κάνω τίποτα σωστά, ότι είμαι αδέξιος και χαζός. Πώς μπορώ να βελτιωθώ; Τι μπορώ να κάνω για να με εκτιμήσουν περισσότερο;”

Ο δάσκαλος, χωρίς να τον κοιτάξει, του είπε:’Πόσο λυπάμαι αγόρι μου. Δεν μπορώ να σε βοηθήσω γιατί πρώτα πρέπει να λύσω ένα δικό μου πρόβλημα. Μετά ίσως…” και ύστερα από μια παύση συνέχισε: “ αν θέλεις να με βοηθήσεις εσύ, μπορεί να λύσω γρήγορα το πρόβλημά μου και μετά να μπορέσω να σε βοηθήσω’.

“ε… μετά χαράς, δάσκαλε” είπε διστακτικά ο νεαρός, νιώθοντας ότι τον υποτιμούσαν γι” άλλη μια φορά και μετέθεταν τις ανάγκες του.’Ωραία” συνέχισε ο δάσκαλος. Έβγαλε ένα δαχτυλίδι που φορούσε στο αριστερό του χέρι και το έδωσε στο αγόρι, λέγοντας: “πάρε το άλογο που είναι εκεί έξω και τρέξε στην αγορά. Πρέπει να πουλήσω αυτό το δαχτυλίδι για να πληρώσω ένα χρέος. Είναι ανάγκη να πάρεις όσο περισσότερα χρήματα μπορείς γι” αυτό. Και με κανέναν τρόπο μη δεχτείς λιγότερα από ένα χρυσό φλουρί. Πήγαινε και έλα με το χρυσό φλουρί όσο πιο γρήγορα μπορείς.”

Ο νεαρός πήρε το δαχτυλίδι και έφυγε. Μόλις έφτασε στην αγορά άρχισε να προσφέρει το δαχτυλίδι στους εμπόρους που το κοίταζαν με κάποιο ενδιαφέρον, ώσπου ο νεαρός έλεγε τι ζητούσε γι” αυτό.Όταν το παιδί έλεγε “ένα χρυσό φλουρί” όλοι γελούσαν. Αφού προσπάθησε να πουλήσει το κόσμημα σε όποιον συνάντησε στον δρόμο του στην αγορά –και σίγουρα θα ήταν πάνω από 100 άτομα-, παραδέχτηκε την αποτυχία του, καβάλησε το άλογο και γύρισε πίσω.Πόσο θα ήθελε ο νεαρός να είχε ένα χρυσό φλουρί για να το δώσει στο δάσκαλο και να τον γλιτώσει από το πρόβλημά του. Έτσι θα έπαιρνε κι αυτός τη συμβουλή και τη βοήθεια του δασκάλου.

“Δάσκαλε” είπε, “λυπάμαι. Είναι αδύνατον να τα καταφέρω. Ίσως να μπορούσα να πάρω δύο ή τρία ασημένια, όμως νομίζω ότι δεν μπορώ να γελάσω κανέναν για την πραγματική αξία του δαχτυλιδιού.»Αυτό που είπες είναι πολύ σημαντικό, νεαρέ μου φίλε” απάντησε ο δάσκαλος. “Πρέπει πρώτα να μάθουμε την αληθινή αξία του δαχτυλιδιού. Καβάλησε πάλι το άλογο και πήγαινε στον κοσμηματοπώλη. Ποιος άλλος θα ξέρει καλύτερα; Πες του ότι θέλεις να το πουλήσεις και ρώτησε πόσα μπορεί να πιάσει. Όμως, μην του το πουλήσεις όσα κι αν σου προσφέρει. Γύρισε πίσω με το δαχτυλίδι.”

Ο νεαρός καβάλησε και έφυγε πάλι.Ο κοσμηματοπώλης εξέτασε το δαχτυλίδι στο φως του κεριού, το κοίταξε με τον φακό, το ζύγισε και μετά είπε στο παιδί:’Πες στο δάσκαλο αγόρι μου, ότι αν θέλει να το πουλήσει αμέσως, δεν μπορώ να του δώσω παραπάνω από πενήντα οχτώ χρυσά φλουριά για το δαχτυλίδι του.»Πενήντα οχτώ χρυσά;” Φώναξε το παιδί.’Ναι” απάντησε ο κοσμηματοπώλης.

Ο νεαρός έτρεξε συγκινημένος στο σπίτι του δασκάλου να του πει τα καθέκαστα.’Κάθισε” του είπε ο δάσκαλος αφού τον άκουσε. “είσαι κι εσύ σαν αυτό το δαχτυλίδι. Ένα πολύτιμο και μοναδικό κόσμημα. Και σαν τέτοιο, πρέπει να σε εκτιμήσει ένας αληθινά ειδικός. Γιατί στην ζωή σου γυρίζεις εδώ κι εκεί ζητώντας να εκτιμήσει ο καθένας την πραγματική σου αξία;’Και μ” αυτά τα λόγια, έβαλε πάλι το δαχτυλίδι στο μικρό δάχτυλο του αριστερού του χεριού.»

Από το  βιβλίο «Να σου πω μια ιστορία», του Χόρχε Μπουκάι 

Πως ένα μηδενικό κατατρόπωσε έναν Άσσο

Το μηδενικό ένιωθε μεγάλη απογοήτευση από τη ζωή του. Το όνειρο του πάντα ήταν να γίνει ηγέτης, να το ακολουθούν πλήθη.  Αντί για αυτό όμως, δεν μπορούσε να βρει ούτε ταίρι. Κανένας δεν του έδινε σημασία, δεν ήθελε να πάει μαζί του σε ότι και αν  ξεκινούσε, γιατί όλοι φοβόταν πως πίσω από αυτό θα έχαναν την  αξία τους. Δεν άντεχε πια την ουσία της ίδιας τους της ύπαρξης, ένιωθε ένα τίποτα.

Ο μεγάλος αντίζηλος του ο Άσσος  ήταν πάντα πρώτος στην σειρά και όλοι τον θαύμαζαν και μιλούσαν γι’ αυτόν. Ήταν πολύ δημοφιλής και  όλοι οι άλλοι αριθμοί,  ακόμα και αν ήταν μεγαλύτεροι του πολύ, λέγανε με χαρά ότι ήταν παράγωγα του και είχαν την αίσθηση πως κάτι τους ενώνει μαζί του!  Ενώ με το μηδενικό δεν βρίσκανε καμία σχέση.

Αυτές οι σκέψεις γυρνούσαν στο μυαλό του μηδενικού και το τρέλαιναν.

Είχε προσπαθήσει στο παρελθόν να κάνει κάτι για να ανατρέψει αυτή τη κατάσταση. Προσπάθησε πολλές φορές να σταθεί μπροστά από το 1 και να γίνει 01 αλλά τίποτα δεν άλλαζε. Το 1 διατηρούσε αναλλοίωτη την αξία του και το μηδέν ήταν σαν να μην υπήρχε.

Δοκίμασε να φέρει τους φίλους του. «Αν μαζευτούμε πολλά μηδενικά μπροστά από αυτόν τον καταραμένο άσσο, ίσως του μειώσουμε επιτέλους την αξία και δείξουμε την δύναμη μας» σκέφτηκε με ελπίδα. Άρχισαν λοιπόν να καταφθάνουν τα μηδενικά από παντού και να έρχονται με κάθε τρόπο.

Το αποτέλεσμα το ίδιο. Όσα μηδενικά και να συσσωρευτήκαν μπροστά από τον άσσο, η αξία του παρέμεινε αναλλοίωτη και τα μηδενικά εξακολουθούσαν να έχουν μηδενική αξία.

Μετά του ήρθε μια άλλη ιδέα.  Να βάλει  κόμμα μπροστά από τη μονάδα, και τον εαυτό του μπροστά από το κόμμα. Αυτή η σκέψη το γέμισε με ικανοποίηση.

Και όντως, με αυτή του την κίνηση έγινε 0,1. Επιτέλους, είχε καταφέρει  να αυξήσει την αξία του,  έστω και λίγο. Όμως, αυτή η αλλαγή ήταν πολύ μικρή και γρήγορα απογοητεύτηκε πάλι. Το μόνο που πέτυχε ήταν να κλέψει λίγη από την δόξα του  άσσου.

Και όταν πάλι φώναξε τα υπόλοιπα μηδενικά να τον βοηθήσουν, όσο περισσότερα μαζεύονταν, τόσο έπεφτε η αξία τους.

Αφού πλέον δεν του έμεινε καμία άλλη επιλογή, αποφάσισε να κάνει το αντίθετο από όσα τόσο καιρό προσπαθούσε. Αντί να επιδιώκει να μπει μπροστά, είπε να δοκιμάσει να κάτσει μια φορά πίσω από τον άσσο. Στην αρχή μπήκε εκεί παρέα με το κόμμα, όμως διαπίστωσε πως δεν άλλαζε τίποτα απολύτως.  Οπότε έφυγε πάλι στεναχωρημένο. Το κόμμα όμως, εάν δεν υπήρχαν δυο νούμερα να μπει ανάμεσα τους, δεν είχε κανέναν ρόλο. Και αναγκαστικά έπρεπε να αποχωρήσει κι αυτό. Τότε σκέφτηκε το μηδενικό να ξαναδοκιμάσει να κολλήσει πίσω από την μονάδα και ανακάλυψαν κάτι εντυπωσιακό. Η αξία ενός «άσσου» δεκαπλασιάστηκε! Χάρης σε ένα μηδενικό. Το είδαν και τα άλλα νούμερα και ήθελαν όλα να δοκιμάσουν το ίδιο. Το ίδιο κόλπο έπιανε σε όλα. Ξαφνικά τα μηδενικά γίνανε περιζήτητα. Όσο περισσότερα κατάφερνε ένας αριθμός να μαζέψει, τόσο πιο μεγάλος και τρανός γινόταν.

Κανένας δεν ασχολούνταν πλέον έντονα  με τον άσσο. Καλός και ιδιαίτερος, αλλά δεν μπορούσε να προσφέρει και πολλά σε κανέναν. Και είχε πάντα ένα μεγάλο μειονέκτημα. Ήταν μοναχικός. Μπορεί να ταίριαζε σε κάθε αριθμό και να μπορούσαν όλοι να κάνουν μαζί του κάθε πράξη, αλλά αυτό συνέβαινε όταν ήταν μόνος του. Όταν μαζεύονταν πολλοί άσσοι υπήρχε πάντα μπέρδεμα. Όπως, όταν έπρεπε να μοιράσεις κάτι με το μηδέν. Αλλά το μηδέν έμαθε τελικά να ακολουθεί, ενώ ο άσσος ήταν πολύ περήφανος για να κάνει κάτι τέτοιο. Και έτσι, όταν χάρης στο μηδέν κατάλαβαν όλοι οι άλλοι, πόση αξία μπορούν να έχουν ενωμένοι, γυρίσανε την πλάτη στον άσσο, που μπορεί να μην έχασε τη λάμψη του, αλλά όλοι συνειδητοποίησαν πως πιο σημαντικός είναι αυτός που μπορείς να αξιοποιήσεις και να προσφέρει πολλά στους υπόλοιπους, παρά εκείνος που απλά σε εντυπωσιάζει με τις ιδιότητες του.

Όταν λοιπόν ήρθε η στιγμή να διαλέξουν κάποιον εκπρόσωπο, προτίμησαν κάποιον που θα τους υπηρετεί ταπεινά και θα μπορεί να τους προσφέρει πολλά, παρά κάποιον που θα αστράφτει στα μάτια τους, αλλά θα τους δίνει λίγα και θα θέλει πάντα να βρίσκεται μπροστά και πάνω από αυτούς.  Και έτσι θριάμβευσε τελικά, αυτό που τόσο απαξιωτικά ονόμαζαν όλοι «μηδενικό».