1. «Τα πιο επικίνδυνα ψέματα
είναι ελαφρώς παραποιημένες αλήθειες» - Γκεοργκ Κρ. Λίχτενπμεργκ, Γερμανός
επιστήμονας
2. «Ένα ψέμα μπορεί να κάνει το γύρο
του κόσμου, όσο η αλήθεια βάζει ακόμα τα παπούτσια της» - Μαρκ Τουέιν ,
Αμερικανός συγγραφέας
3. «Το μέσον είναι το μήνυμα»
-Μάρσαλ ΜακΛούαν
4. « Αυτοί που ελέγχουν τα media
έχουν ως στόχο τον κατακερματισμό της κοινωνίας, ώστε να μετατραπεί το άτομο σε
παθητικό, απομονωμένο καταναλωτή… Ευτυχώς ένα μεγάλο ποσοστό του κόσμου
αρνείται να υποβαθμιστεί σε παθητικούς καταναλωτές.» -
Νοαμ Τσόμσκι, Αμερικανός
γλωσσολόγος, συγγραφέας και ακτιβιστής.
5. « Τηλεόραση είναι να παρεμβάλλεις
ανάμεσα στις διαφημιστικές μεταδόσεις ένα υλικό, αρκετά ελκυστικό, έτσι ώστε οι
διαφημίσεις να έχουν τηλεθέαση. Αυτό είναι όλο.» - Piet Hien, Journal du
Dimanche
6. «Η τηλεόραση είναι η
λογοτεχνία των αγραμμάτων, η κουλτούρα των ακαλλιέργητων, ο πλούτος των φτωχών,
η κτήση των ακτημόνων, η αποκλειστική λέσχη για τις
7. « Το προϊόν των εφημερίδων είναι
οι αναγνώστες, δεν είναι το περιεχόμενο. Οι αναγνώστες είναι το προϊόν που
πωλείται από τους εκδότες στους διαφημιστές.» -Μάικλ Αλμπερτ , Αμερικανός
εκδότης και ακτιβιστής
8. «Αληθινή δύναμη δεν είναι η
δύναμη πάνω στα πράγματα, αλλά πάνω στους ανθρώπους… Δύναμη είναι το να κομματιάζεις
το ανθρώπινο μυαλό και να το ξανασυναρμολογείς δίνοντάς του το σχήμα που
επιθυμείς». – Τζορτζ Όργουελ, 1984
9. «Στην εποχή μας μια χώρα ανήκει
σε αυτόν που ελέγχει τα μέσα ενημέρωσης». – Ουμπέρτο Έκο, ακαδημαϊκός και
συγγραφέας
10. «Η πένα είναι ισχυρότερη από
το ξίφος». –Γουίλιαμ Σαίξπηρ11. «Μια εικόνα της τηλεόρασης, σε αντιδιαστολή με
τη λεπίδα της γκιλοτίνας, είναι δύο και τρείς και τέσσερις φορές πιο κοφτερή».
–Daniel Schneidermann, δημοσιογράφος
12. « Κινηματογράφος: Τι υπέροχο
εργαλείο προπαγάνδας για πώληση προϊόντος κάθε είδους». –Ζωρζ Μελιές, 1898
13. « Μόνο τα μικρά μυστικά χρειάζονται
προστασία. Τα μεγάλα προστατεύονται από τη δημόσια δυσπιστία». –Marshal McLuhan
14. « Εξήντα χιλιάδες επαναλήψεις
κάνουν την αλήθεια». – Άλντους Χάξλει, Ο θαυμαστός καινούριος κόσμος
15. « Μπορείς να κοροϊδέψεις όλους
τους ανθρώπους για κάποιο διάστημα, κάποιους ανθρώπους για πάντα, αλλά όχι τους
πάντες για πάντα». –Αβραάμ Λίνκολν, Πρόεδρος των Η.Π.Α.
16. «Η μόνη ανεξάρτητη πράξη των
μαζών θα είναι να εκλέγουν τον αφέντη τους και αμέσως μετά να ξαναγυρίζουν και πάλι
στην κατάσταση της εξάρτησης τους». –Alexis deTolqueville
17. «Η γονεοποίηση της εξουσίας
και η βρεφοποίηση της κοινωνίας ήταν και παραμένει ο ιστορικά αμετάλλακτος
στόχος όλων των διαχειριστών της εξουσίας, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές και πολιτικές
αμφιέσεις τους». –Κλεάνθης Γρίβας, ψυχίατρος, συγγραφέας
18. «Ο ψυχολογικός σκοπός της τρομοκρατίας
είναι η δημιουργία ενός κλίματος της αβεβαιότητας και ανησυχίας στις μάζες, το οποίο
θα αυξήσει την επιρροή μας σε αυτές και θα επιτρέψει, με την κατάλληλη
χειραγώγηση τους, να μας αποδεχτούν σαν
λύση». –Από ένα τρομοκρατικό
εγχειρίδιο του Guerin-Serac
19. «Το μεγαλύτερο κατόρθωμα δεν
είναι να πολεμήσεις και να νικήσεις σε όλες σου τις μάχες. Το μεγαλύτερο κατόρθωμα
είναι να κάμψεις την αντίσταση του εχθρου χωρίς να γίνει μάχη». –Σουν Τζου, Η
τέχνη του πολέμου
«Η μόνη ανεξάρτητη πράξη των
μαζών θα είναι να εκλέγουν τον αφέντη τους και αμέσως μετά να ξαναγυρίζουν και
πάλι στην κατάσταση της εξάρτησης τους». –
Alexis deTolqueville
‘Σκοπός της προπαγάνδας είναι να
αλλάξει δραστικά τις απόψεις των άλλων αντί απλώς να μεταδώσει γεγονότα. Για
παράδειγμα, η προπαγάνδα μπορεί να επιστρατευτεί προκειμένου να προϊδεάσει
θετικά ή αρνητικά σε σχέση με κάποια ιδεολογική θέση, αντί να παρουσιάσει την
ίδια την θέση. Η προπαγάνδα διαφοροποιείται από την «κανονική» επικοινωνία, επειδή
επιδιώκει να διαμορφώσει απόψεις με έμμεσες και συχνά δόλιες μεθόδους. Για
παράδειγμα, η προπαγάνδα συχνά μεταδίδεται με τέτοιον τρόπο ώστε να προκαλεί
ισχυρά συναισθήματα και αυτό το κάνει κυρίως με το να υπονοεί παράλογες (μη ενορατικές)
σχέσεις μεταξύ ιδεών. Η επίκληση στο συναίσθημα είναι ίσως η πιο απροκάλυπτη
μέθοδος προπαγάνδας, αφού υπάρχουν πολλές άλλες μέθοδοι, λιγότερο φανερές και μάλιστα
δόλιες. Για παράδειγμα, η προπαγάνδα μπορεί να διαδίδεται έμμεσα. Μπορεί να μεταδίδεται
ως εύλογη προκατάληψη εντός μιας φαινομενικά ισορροπημένης και δίκαιης δημόσιας
συζήτησης ή επιχειρηματολογίας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί ακόμη καλύτερα σε
συνδυασμό με την μέθοδο μετάδοσης ειδήσεων των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Ιδού
ένα υποθετικό παράδειγμα όπου υποτίθεται ότι αντιπαρατίθενται αντίθετες
απόψεις: το γεράκι λέει: «Πρέπει να παραμείνουμε στην πορεία μας»• και το
περιστέρι απαντά: «Ο πόλεμος απέβη καταστροφικός και απέτυχε». Τότε το γεράκι
αποκρίνεται: «Στον πόλεμο τα πράγματα σπάνια πηγαίνουν ομαλά, και δεν πρέπει να
επιτρέπουμε σε ένα κώλυμα να μειώνει την αποφασιστικότητά μας». Τότε το
περιστέρι ανταπαντά: «Τα κωλύματα είναι κωλύματα και οι αποτυχίες είναι
αποτυχίες». Όπως φαίνεται από το παράδειγμα, πουθενά δεν εξετάζεται το αν ο πόλεμος
είναι τελικά νόμιμος και θεμιτός. Λακωνικά, συνοπτικά και απλουστευτικά σχόλια.
ονομάζονται sound bites. Όταν σε έναν δημόσιο διάλογο (που να αφορά ένα ζήτημα
υπό επιχειρηματολογία που πράγματι να χρήζει διαλόγου) οι συνδιαλεγόμενοι
εκφέρουν επιχειρήματά που πηγάζουν από τις ίδιες βασικές προϋποθέσεις, αλλά
δίνουν την εντύπωση ότι πρεσβεύουν αντίθετες απόψεις, τότε ο διάλογος εμμέσως
κατηχεί αυτές τις προκαταλήψεις ως απρόσβλητες αλήθειες, καθιστώντας τις κοινώς
αποδεκτά δεδομένα για το εν λόγω ζήτημα.Η μέθοδος της προπαγάνδας είναι επίσης
βασική όσον αφορά και το τι θα σημαίνει «προπαγάνδα» σε κάθε περίπτωση. Ένα
μήνυμα δεν πρέπει να είναι απαραιτήτως ψευδές για να αποτελεί προπαγάνδα. Στην
πραγματικότητα, τα μηνύματα της σύγχρονης προπαγάνδας δεν είναι κραυγαλέα
ψευδή. Ωστόσο, ακόμη και αν το μήνυμα μεταδίδει μόνον «αληθείς» πληροφορίες, αυτές
δεν εκθέτουν το μήνυμα με πλήρη και ισορροπημένο τρόπο. Ένα επιπρόσθετο
χαρακτηριστικό της προπαγάνδας είναι ό μεγάλος όγκος της. Δηλαδή, ένας προπαγανδιστής
μπορεί να προσπαθήσει να επηρεάσει τις γνώμες με το να κάνει το μήνυμά του να
ακουστεί σε όσο περισσότερα μέρη γίνεται και όσο πιο συχνά γίνεται. Σκοπός
αυτής της προσέγγισης είναι
(α) να ενισχύσει τις ιδέες του
μέσω επανάληψης
(β) να καταπνίξει όλες τις
εναλλακτικές ιδέες.’2
Ιδού ορισμένες από τις Τεχνικές
Προπαγάνδας που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τη πλειοψηφία των πολιτικών,
διαφημιστών και ΜΜΕ.
Στημένη Τράπουλα.
’Η παραπάνω τεχνική είναι μια από
τις 7 τεχνικές προπαγάνδας αναγνωρισμένη από το ‘Ινστιτούτο Προπαγάνδας’ το
1938. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα της είναι καθοριστική και ευρέως
διαδεδομένη σε πολιτικούς, διαφημιστικούς και δημοσιογραφικούς κύκλους. Βασίζεται
στη παρουσίαση μόνο πληροφοριών με θετικό περιεχόμενο προς αυτό που θέλουμε να
επιτύχουμε. Αν και ο όγκος των πληροφοριών που παρουσιάζονται με αυτή τη
τεχνική είναι αληθής, ωστόσο η απόκρυψη των ‘αρνητικών’ επιδράσεων που μπορεί
να έχει, τη καθιστά μια πολύ επικίνδυνη τεχνική. Ο μοναδικός τρόπος να
αντιμετωπίσει ο πολίτης το συνεχή βομβαρδισμό της συγκεκριμένης τεχνικής είναι η
προσωπική αναζήτηση πληροφοριών από διαφορετικές πηγές.
‘Άρμα Εξουσίας’
Αποτελεί μια από τις ποιο κοινές
τεχνικές προπαγάνδας τόσο σε ειρηνικές,όσο και σε εμπόλεμες συνθήκες. Είναι μια
από τις εφτά κύριες τεχνικές αναγνωρισμένες από το Ινστιτούτο Προπαγάνδας και
παίζει σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη διαφήμιση. Στηρίζεται σε μια
επαναλαμβανόμενη προτροπή προς το υποκείμενο να ακολουθήσει το πλήθος επειδή
και οι άλλοι το πράττουν. Με άλλα λόγια κύριος σκοπός αυτής της τεχνικής είναι
να ακολουθήσεις το πλήθος επειδή οι πολλοί είναι στη πλευρά του νικητή. Το
υποκείμενο πρέπει να πειστεί ότι επειδή οι πολλοί βρίσκονται στη συγκεκριμένη
πλευρά άρα η νίκη είναι αναπόφευκτη. Καθώς ο μέσος πολίτης θέλει, έχει ανάγκη,
να είναι στη πλευρά που κερδίζει, σταδιακά προσχωρεί στο τρόπο ζωής, τα θέλω,
τις πολιτικές πεποιθήσεις των πολλών. Στη σύγχρονη προπαγάνδα η συγκεκριμένη
τεχνική εξελίχτηκε προς μια νέα κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, το υποκείμενο πρέπει
να πειστεί ότι εάν δεν ακολουθήσει θα μείνει ‘έξω’ από τις εξελίξεις, τον τρόπο
ζωής κ.ο.κ, με αποτέλεσμα να απομονωθεί. Η συνεχής επανάληψη έχει ουσιαστικά αποτελέσματα.
Ένας τρόπος αντιμετώπισης είναι, η ζύγιση των θετικών και αρνητικών και η
προσχώρηση ή μη, ανεξαρτήτως του αριθμού των ατόμων που ήδη έχουν αποδεχτεί την
ιδέα, φιλοσοφία, άποψη, τρόπο ζωής κ.τ.λ.
‘Η ελάχιστη αρνητική επίδραση’.
Η συγκεκριμένη τεχνική, όταν
τίθεται σε εφαρμογή προσπαθεί να μας πείσει για μια ιδέα ή πρόταση που έχει την
ελάχιστη αρνητική επίδραση από όλες τις άλλες. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται
κατά κόρον σε περιόδους κρίσεως για να πείσουν τους πολίτες ότι συγκεκριμένες
θυσίες είναι απαραίτητες. Συνοδεύεται με λεκτικές επιθέσεις ενάντια σε άλλα
κόμματα ή κράτη που έφεραν τη κατάσταση σε αυτό το σημείο. Για να
αντιμετωπιστεί αυτή η τεχνική ο πολίτης οφείλει να ζυγίσει τα θετικά και τα
αρνητικά της πρότασης χωρίς να τη φέρνει σε αντιδιαστολή με τις άλλες προτάσεις
καθότι τέθηκαν απλά και μόνο για να ισχυροποιήσουν τη προτεινόμενη.
‘Απλός Πολίτης’
Ο προπαγανδιστής έχει σκοπό να
πείσει σταδιακά το πλήθος, πως μιλάει εξ ονόματος του. Πως αποτελεί έναν από αυτούς
και επιπλέον λειτουργεί προς το συμφέρον τους. Οι απόψεις του καθρεφτίζουν τις
απόψεις του ‘μέσου πολίτη’ και συνήθως συνοδεύονται από τη χρήση λέξεων, φράσεων,
τοπικών ιδιωματισμών καθώς και σαρκασμών και χιούμορ που χρησιμοποιούνται στη
καθημερινή ζωή των πολιτών. Επιπλέον, σε δημόσιους λόγους του ο προπαγανδιστής
(είτε είναι πολιτικός είτε οτιδήποτε άλλο) εσκεμμένα υποπίπτει σε σαρδάμ, και
χρησιμοποιεί ‘φτωχό’ λεξιλόγιο για να αυξήσει τη ψευδαίσθηση της απλής και προσιτής
καταγωγής του καθώς και να προβάλει την ειλικρίνεια και τον αυθορμητισμό του.
Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται σταδιακά ένα προφίλ με άμεση απήχηση στη κοινή
γνώμη. Πολλές φόρες η συγκεκριμένη τεχνική συνδυάζεται άριστα με τη τεχνική της
‘Λαμπερής Γενικότητας’.
‘Χρήση Στερεοτύπων’
Χρησιμοποιείται κατά κόρον για να
απλοποιήσει ‘σύνθετες’ καταστάσεις και να τις υποβαθμίσει σε ξεκάθαρη επιλογή
μεταξύ καλού και κακού. Αυτή η τεχνική είναι αποτελεσματική όταν χρησιμοποιείται
σε χαμηλού μορφωτικού επιπέδου κοινωνικά στρώματα.
‘Χρήση των ονομάτων’
Η συγκεκριμένη τεχνική αποτελεί μια
από τις εφτά αναγνωρισμένες τεχνικές προπαγάνδας από το Ινστιτούτο Προπαγάνδας
το 1938. Οι ‘Συστάσεις’ βασίζονται στη χρήση λέξεων, προτάσεων ή εκφράσεων των
οποίων η χρήση στοχεύει να ταυτίσει ένα διάσημο ή σημαντικό άτομο με ένα προϊόν
ή αντικείμενο. Χρησιμοποιείτε συχνά στη διαφήμιση καθώς και σε πολιτικές
καμπάνιες.
‘Μεταφορά’
Η συγκεκριμένη τεχνική αποτελεί
ακόμη μια από τις εφτά αναγνωρισμένες τεχνικές προπαγάνδας από το Ινστιτούτο
Προπαγάνδας το 1938. Χρησιμοποιείται συχνά στη πολιτική και σκοπό έχει να
ειδωθεί ένα στοιχείο με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως θα ιδωθεί ένα άλλο
στοιχείο. Να συνδεθούν με άλλα λόγια τα δυο αυτά στοιχεία, με τέτοιο τρόπο ώστε
να προβάλλουν το ίδιο θετικό ή αρνητικό συναίσθημα. Με το να συνδέεις ένα στοιχείο
με θετικό περιεχόμενο έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται θετικές σκέψεις και
συναισθήματα στο υποκείμενο στο οποίο το προβάλεις.
‘Δαιμονοποίηση του Εχθρού’
Η χρήση χυδαίων στερεοτύπων
εθνικού, φυλετικού ρατσισμού. Η υπερβολή των φυσικών χαρακτηριστικών ή της
συμπεριφοράς, ανεξάρτητα από την ισχύ τέτοιων στερεοτύπων, χρησιμεύει να
αντιπαραβάλει τους ήρωες ενάντια στους κακοποιούς. Οι εχθροί ζωοποιούνται συχνά
ως αρπακτικά πλάσματα. Μπορούν να συνδεθούν με κακόφημους χαρακτήρες των οποίων
οι πράξεις είναι συνδεδεμένες με επαίσχυντα ιστορικά γεγονότα.
Πηγή: www.agrinioart.gr
«Ο καλύτερος
τρόπος να ελέγχεις τους ανθρώπους είναι να
τους
φοβίσεις». –Νόαμ Τσομσκι, Αμερικανός γλωσσολόγος,
συγγραφέας και
ακτιβιστής
‘Η προπαγάνδα
αποτελεί σήμερα, στην εποχή της υποτιθέμενης ελεύθερης ροής της πληροφορίας και της πολυμέρειας της
ενημέρωσης, έννοια με έντονα αρνητική
σημασία. συνήθως συνδέεται με τα ολοκληρωτικά
καθεστώτα, ώστε φράσεις, όπως "κομμουνιστική", "φασιστική" ή "εθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα"
να ακούγονται αυτονόητες περιγραφές μιας
πολιτικής πραγματικότητας, ενώ φράσεις ¨δημοκρατική προπαγάνδα" ή "προπαγάνδα ειρήνης"
να ηχούν ως παράδοξες διατυπώσεις.
ωστόσο, η προπαγάνδα, τεχνική γνωστή από την αρχαιότητα, συστηματοποιήθηκε για πρώτη φορά από τις
δημοκρατίες, συγκεκριμένα τις ηνωμένες
πολιτείες, τον 20ό αιώνα. ως μέθοδος αφορά την προβολή ορισμένων θεμελιωδών εννοιών, απαραιτήτων για
την προώθηση των σκοπών ενός κράτους και
την επικράτηση σε μια πολεμική αναμέτρηση. Η προπαγάνδα αποτέλεσε για πρώτη φορά
σε πεδίο συστηματοποιητικής μελέτης και
εφαρμογής στις ηνωμένες πολιτείες, ώστε να δικαιολογηθεί η είσοδος μιας ανερχόμενης αμερικανικής
υπερδύναμης στον α' παγκόσμιο πόλεμο.
την ίδια περίοδο στη ρώσική αυτοκρατορία η επανάσταση των μπολσεβίκων
σηματοδότησε την έναρξη της περιόδου των ολοκληρωτικών καθεστώτων, που
συμπληρώθηκε από τον ιταλικό φασισμό το 1922 και τον γερμανικό εθνικοσοσιαλισμό το 1933. τα
ολοκληρωτικά καθεστώτα κατέστησαν την
προπαγάνδα βασική παράμετρο της εσωτερικής και
εξωτερικής πολιτικής τους, αναδεικνύοντας την σε επιστημονικό μέγεθος και βασική ιδεολογική παράμετρο του
συστήματός τους. οι αστικές δημοκρατίες
αντέδρασαν επιτείνοντας εκ νέου την διαδικασία παραγωγής και ελέγχου πληροφοριών,
όμως έως την είσοδό τους στον πόλεμο ουσιαστικά αμύνονταν απέναντι στα
αναθεωρητικά ολοκληρωτικά συστήματα. με την έναρξη του πολέμου και τη διεύρυνσή
του σε παγκόσμιο επίπεδο, το 1941, η προπαγάνδα των δημοκρατιών επιτάχθηκε,
έχοντας εν τω μεταξύ συμμαχήσει με τον κομμουνισμό. Η τελική ήττα των δυνάμεων
του άξονα οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στα επιτεύγματα της συμμαχικής
προπαγάνδας, ενώ ακόμη πιο καθοριστική ήταν η συμβολή της τελευταίας στην
εικόνα που διαμορφώθηκε μεταπολεμικά για τα γεγονότα της περιόδου 1939-45.Είναι
ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι τόσο οι επιπτώσεις της έκβασης του β' παγκοσμίου
πολέμου, όσο και η επιτυχία της συμμαχικής προπαγάνδας αντανακλώνται ακόμη και
σήμερα στην ίδια τη χρήση της ορολογίας από ευρύ κοινό, αλλά και από την
ιστοριογραφική κοινότητα. για παράδειγμα, γίνεται πάντοτε λόγος για
"ναζισμό", ακόμη και για "γερμανικό φασισμό" αντί για τον
ορθό ιστορικό όρο "εθνικοσοσιαλισμός". οι πρώτοι όροι μάς αποκαλύπτουν
αρκετά για τον τρόπο και με τον οποίο αντιμετώπιζαν την εθνικοσοσιαλιστική
Γερμανία και τους πολίτες της οι αστικές δημοκρατικές χώρες και η κομμουνιστική
ΕΣΣΔ, ελάχιστα όμως για την εικόνα των ίδιων των γερμανών για τους εαυτούς τους
και τα κίνητρα δράσης τους. από αυτή την άποψη παρεμβάλουν ένα σύνολο λανθασμένων
κατηγοριών, το οποίο λειτουργεί κατ' εξοχήν διαθλαστικά, ανάμεσα στα πραγματικά
κίνητρα δράσης ενός κοινωνικού συνόλου και στις υποτιθέμενες επιδιώξεις του
κράτους αυτού. μετά από την άκριτη αποδοχή τέτοιων κατασκευών, που προέρχονται
από τα αντίπαλα προπαγανδιστικά επιτελεία, είναι φυσικό να απλοποιείται βολικά
η διαδικασία της γένεσης του πολέμου σε πρόχειρα στερεότυπα, όπως "ο Χίτλερ
ήθελε να κατακτήσει τον κόσμο" ή "ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας προκάλεσε
τον παγκόσμιο πόλεμο", διατυπώσεις τόσο χαρακτηριστικές για τη σύγχυση
εννοιών και αποτελεσμάτων ή μεθόδων και σκοπών. Συνεπώς, δεν υπάρχει
"ναζισμός" αλλά "εθνικοσοσιαλισμός", δεν υπάρχει "εβραιομπολσεβικισμός"
αλλά "κομμουνισμός" και "μπολσεβικισμός", δεν υπάρχουν
"πλουτοκρατίες" αλλά "δημοκρατίες". οι όροι που εδώ
απορρίπτονται ως διαστρεβλωτικοί και ακατάλληλοι για την ιστοριογραφία,
χρησιμεύουν μόνο όταν εφαρμόζονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ή ως μέρος
συγκεκριμένων αναφορών, όχι στην τυπική, ρέουσα αφήγηση. ανακτώντας ή μάλλον
εφαρμόζοντας μία νηφάλια, ψυχρή τυπολογική προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία θα χρησιμοποιούνται
καθιερωμένοι όροι και ονομασίες και δεν θα εκφράζεται προτίμηση προς κάποια
πλευρά των εμπολέμων, η ιστοριογραφία θα έχει την δυνατότητα να διαμορφώσει μια
πληρέστερη εικόνα για τον σημαντικότερο πόλεμο της ανθρώπινης ιστορίας, χωρίς
επιμέρους δαιμονοποιήσεις και κατασκευές’1.Αν η ψυχή μας αποτελεί το σύμπαν
μέσα μας τότε ο εγκέφαλος είναι ο Θεός του. Ο ρόλος του εγκεφάλου και οι
δυνατότητες του μας αφήνουν άναυδους. Αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του
κεντρικού νευρικού μας συστήματος και είναι δεκτικός στη χειραγώγηση όσο είναι
και στη μάθηση. Μια αναφορά και μικρή παρουσίαση του ανθρώπινου εγκεφάλου
κρίνεται επιτακτική για τη κατανόηση της προπαγάνδας. Σήμερα, οι τεχνικές προπαγάνδας
έχουν αναχθεί σε επιστήμη που σκοπό έχουν τη παρατήρηση και επηρεασμό της
νευροφυσιολογίας του ανθρώπινου εγκεφάλου και κατ επέκταση τη προσπάθεια χειραγώγησης
των επιθυμιών μας. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από δύο ημισφαίρια τα
οποία χωρίζονται μεταξύ τους από την επιμήκη σχισμή. Το παλαιότερο και πιο
πρωτόγονο μέρος του εγκεφάλου βρίσκεται στον ‘ερπετικό φλοιό’. Εδώ λοιπόν
εδράζεται ο πυρήνας του ανθρώπινου συναισθηματικού κόσμου. Ο ερπετοειδής
εγκέφαλος δεν είναι μια αοριστία. Είναι μια ανατομική πραγματικότητα. Βέβαια έχει
καλυφθεί από τον εγκεφαλικό φλοιό, ωστόσο εδράζεται βαθιά μέσα στο προεγκέφαλο.
Η σημασία του είναι καθοριστική. Αν μπορούσαμε να επισημάνουμε τα κύρια
χαρακτηριστικά του ερπετοειδή εγκεφάλου θα ήταν τα εξής:
Εμμονή,
ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές
Προσωπικές
καθημερινές προκαταλήψεις
δουλική
υπαγόρευση σε παραδοσιακά μοντέλα ζωής
Υπακοή σε
παραδοσιακές νόρμες, νόμους, θρησκεία και πολιτισμό
Έδρα κάθε
είδους τρόπου εξαπάτησης.
Η ερπετοειδής
συνείδηση είναι ψυχρή, επιθετική, θυμώδης, άπληστη και παρανοϊκή. Εξακολουθούμε
ακόμα και σήμερα να έχουμε έναν ερπετοειδή εγκέφαλο, άθικτο και ενεργό. Ο
ερπετοειδής εγκέφαλος δεν είναι κάποια αφηρημένη έννοια, είναι μια ανατομική
πραγματικότητα. Έχει καλυφθεί, βέβαια από τον εγκεφαλικό φλοιό, αλλά υπάρχει,
βαθιά μέσα στον προεγκέφαλο και αποτελείται από την παρεγκεφαλίδα, τον
υποθάλαμο, και , ίσως, από μερικά άλλα όργανα του διεγκέφαλου. Όταν νιώθουμε
μια τυφλή οργή, κρύο ιδρώτα η μια αυτάρεσκη απάθεια, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι
ότι εκείνη τη στιγμή ο ερπετοειδής εγκέφαλος κουμαντάρει την συνείδησή μας.Ο Αδόλφος Χίτλερ συνήθιζε να λέει
σαρκαστικά: ‘Δεν είμαι τίποτε περισσότερο από ένας τυμπανιστής κι ένας
σαλπιγκτής που συναθροίζει τις μάζες’. Η στόχευση στον ερπετοειδή εγκέφαλο
αποτελεί μια πραγματικότητα καθώς εκεί δεν εδράζει η Λογική. Η ανατομική αυτή πραγματικότητα
αποτέλεσε εργαλείο χειραγώγησης και προπαγάνδας με σκοπό την επιτυχή έκβαση
πολιτικών και άλλων σκοπών. Ένας από τους μεγαλύτερους Ρώσους νευρο φυσιολόγους
ο Ιβάν Παβλόφ (1849-1936) του οποίου το όνομα ο Στάλιν χάρισε το 1935 στο
Ινστιτούτο Πειραματικής Ιατρικής της Ρωσίας, υποστήριζε πως οι άνθρωποι είναι
απλά περίπλοκες ‘μηχανές αντανακλαστικών’. Κατά τον Παβλόφ υπάρχουν τρείς
διακριτές καταστάσεις οριακού εξαναγκασμού: Η Ισοδύναμη, η Παράδοξη και η
Υπερπαράδοξη. Για να επιτύχει η ‘πλύση εγκεφάλου’ πρέπει να χρησιμοποιηθούν και
οι τρείς αυτές καταστάσεις (Conditioned Reflexes and Psychiatry). Οι πρακτικές
του βασίστηκαν σε σκύλους οι οποίοι με το άκουσμα ενός συγκεκριμένου ήχου
έβγαζαν σάλια από το στόμα τους καθώς
τον είχαν συνδέσει με φαγητό. Η ύπαρξη του ερπετοειδούς εγκεφάλου αποτελεί μια
βασική παράμετρο πάνω στη οποία βασίστηκε η μελέτη για τον έλεγχο, καθορισμό
και επηρεασμό της κοινής γνώμης στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες. Το κατά
πόσο κρίνετε επιτυχής αυτή η προσπάθεια είναι κάτι που χρίζει διεξοδικής
ανάλυσης. Οφείλουμε ωστόσο πρώτα να αναφερθούμε στις τεχνικές προπαγάνδας που
λαμβάνουν χώρα καθημερινά γύρω μας.
«Εξήντα χιλιάδες επαναλήψεις
κάνουν την αλήθεια». Άλντους Χάξλει,
Ο θαυμαστός καινούριος κόσμος ‘Στο παρελθόν οι άνθρωποι αλληλοεξοντώνονταν, στο
πολιτισμένο κόσμο αλληλοεξαπατώνται’. Τα λόγια του Σοπενάουερ σκιαγραφούν εν
μέρει τη σημερινή μας πραγματικότητα. Οι τεχνικές χειραγώγησης και προπαγάνδας
κατευθύνουν σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις.
Θα αποφύγουμε οποιουδήποτε είδους
συνωμοσιολογία και θα ταξιδέψουμε μαζί σε ένα κόσμο που φαντάζει πραγματικός αλλά
δεν είναι. Σε ένα νοητό κόσμο που κατευθύνει τη πραγματικότητα μας περισσότερο
από όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Σε ένα κόσμο όπου οι λέξεις πλάθονται σα πηλός,
οι εκφράσεις του ανθρώπινου προσώπου γεννούν αποτελέσματα και οι χειρονομίες
χαρίζουν δάκρυα στα μάτια ή γέλια στα χείλη.
Είναι δύσκολη η προσέγγιση και
παρουσίαση ενός τέτοιου είδους θέματος
καθότι εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε λαβύρινθους ιδεών και ο Μινώταυρος της
προπαγάνδας παραμονεύει. Ωστόσο, ας αρχίσουμε με την εξής γενική παραδοχή: Οι
πολίτες στις σύγχρονες τουλάχιστον κοινωνίες πρέπει να ενημερώνονται σωστά.
Πρέπει όλοι να έχουν πρόσβαση στη ‘κοινωνία της πληροφορίας’, όλοι να έχουν το
δικαίωμα έκφρασης, και πάνω από όλα επιλογής. Έχω την αίσθηση πως ουδείς
πολιτικός θα διαφωνήσει επ’ αυτού. Καθώς λοιπόν, ισχύουν όλα τα παραπάνω στη
σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία, μπείτε στη θέση ενός πολιτικού.
Είστε υποψήφιος και βρίσκεται σε
αναζήτηση ψηφοφόρων. Στη πραγματικότητα όμως, αυτό που θέλετε είναι να γίνετε
αναγνωρίσιμος, να μάθουν οι πολίτες τις ιδέες και τα πιστεύω σας, να σας
εμπιστευτούν, να πιστέψουν σε εσάς και ακολούθως να σας ψηφίσουν. Αρχίζει
λοιπόν η αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου της πολιτικής: Η πειθώ. Χρειάζεται να
πείσετε, είτε αξίζετε είτε όχι. Κάπου εδώ λοιπόν αρχίζει η ιστορία μας. Κάπου
εδώ ο ‘χαρακτήρας της φύσης’ του πολίτη και η παιδεία του δέχονται πανίσχυρα
πλήγματα και οι ‘πόρτες της αντίληψης’ (Ουίλιαμ Μπλέικ) αναπλάθονται. Καλώς
ήρθατε στη Δημοκρατία του σήμερα. Ήδη ο Νόαμ Τσόμσκι στις αρχές της δεκαετίας
του ‘90 είχε χαρακτηρίσει τις σημερινές Δυτικές κοινωνίες ως ‘χειραγωγημένες
δημοκρατίες’, θέτοντας το κρίσιμο πρόβλημα της προσπάθειας επηρεασμού της
κοινής γνώμης με τεχνικές ελέγχου και προπαγάνδας.
Ο όρος προπαγάνδα (propagare που
σημαίνει διαδίδω στα λατινικά) αντανακλά τη πολιτική, και όχι μόνο, χρήση των
ΜΜΕ με σκοπό τον επηρεασμό της κοινής γνώμης προς τις επιταγές των κυβερνώντων.
Άμεσος στόχος είναι η θετική ανάδειξη των πολιτικών επιλογών και η διαμόρφωση
κλίματος συναίνεσης και κοινωνικής αποδοχής των εκάστοτε αλλαγών. Οι πρώτες
κινήσεις μαζικού επηρεασμού της κοινής γνώμης εμφανίστηκαν με τα πατριωτικά
συνθήματα της Γαλλικής Επανάστασης. Μετέπειτα, κατά τη διάρκεια του Ά
Παγκοσμίου Πολέμου το βρετανικό Υπουργείο Προπαγάνδας χαρακτηρίστηκε από
πολλούς ως κινητήριος μοχλός των εξελίξεων και ο ΄Β Παγκόσμιος Πόλεμος έβαλε τα
θεμέλια για τη χρήση της προπαγάνδας σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής.
Ο πολίτης μετατράπηκε εν μια νυκτί σε ‘στόχο’ προς χειραγώγηση. Ο Χίτλερ
δήλωνε: ‘Χάρη στη προπαγάνδα πήραμε την εξουσία. Αυτή μας επέτρεψε να τη
διατηρήσουμε. Και αυτή θα μας δώσει τη δυνατότητα να κατακτήσουμε το κόσμο.
Η προπαγάνδα είναι το
τρομακτικότερο όπλο στα χέρια αυτού που ξέρει να τη χρησιμοποιεί’. Στο ίδιο
μήκος κύματος και οι δηλώσεις του Δρ Γιόσεφ Γκαίμπελς, (Υπουργού Προπαγάνδας
της χιτλερικής Γερμανίας): ‘Αν θέλουμε μια ιδέα να διεισδύσει στις μάζες, πρέπει
να την επαναλαμβάνουμε συνεχώς και πάντα. Η προπαγάνδα δεν γνωρίζει
περιορισμούς στην ικανότητα προσαρμογής της’.
Μετέπειτα οι τεχνικές προπαγάνδας
γνώρισαν πρωτοφανή άνθηση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν το φόβο της
‘κόκκινης απειλής’ στρώνοντας το χαλί για τα χρόνια του μακαρθισμού και τις
μετέπειτα στρατιωτικές επιλογές της. Το μότο της προπαγάνδας είχε ήδη
δημιουργηθεί: Η συναίνεση της κοινής
γνώμης δεν κερδίζεται, απλά κατασκευάζεται. Η διαχείριση των ‘φόβων των
μαζών’, της ανασφάλειας και των επιθυμιών των πολιτών αποτελούν το στόχο για
προσεκτική ενστάλαξη ‘σωστών αξιών’ στο σύνολο της κοινωνίας
Ο Χίτλερ κάνοντας εκτενή χρήση
προπαγανδιστικών μηχανισμών και τεχνικών χρησιμοποιώντας το ραδιόφωνο, απέτυχε
στην εκστρατεία του. Ο λόγος αποτυχίας για πολλούς ήταν ένας: Δεν είχε στα
χέρια του τη τηλεόραση. Η εμφάνιση της τηλεόρασης, των ΜΜΕ και των εταιριών
μάρκετινγκ που γρήγορα στελέχωσαν εταιρίες image making (σύμβουλοι συμπεριφοράς
και δημοσίων σχέσεων που χρησιμοποιούν οι πολιτικοί) δημιούργησαν ένα νέο
Σύμπαν. Μια νέα πραγματικότητα που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για τη κατεύθυνση
της συμπεριφοράς και τη διαμόρφωση κλίματος συναίνεσης για όλους μας. Υπό αυτές
τις συνθήκες μια εκτενής αναφορά στο θέμα της ‘προπαγάνδας και τεχνικών χειραγώγησης’
κρίνεται ενδιαφέρουσα αν όχι αναγκαία. Ελπίζουμε να σας φανεί χρήσιμο στη σημερινή
‘έρημο του πραγματικού’.
Στο Άουσβιτς, όταν κάποιος δραπέτευε, η τιμωρία ήταν να
πιάνουν 10 κρατούμενους, στην τύχη, και να τους βάζουν χωρίς τροφή σε ένα
κλειστό δωμάτιο με διαστάσεις λίγο μεγαλύτερες από τηλεφωνικού θαλάμου, που
τους ανάγκαζε να μένουν όρθιοι, μέχρι να πεθάνουν όλοι από εξάντληση. Έτσι,
ήξερες ότι ακόμα κι αν κατάφερνες να φύγεις από την κόλαση, 10 άνθρωποι θα τη
συναντούσαν για χάρη σου. Όταν η ξεναγός μάς το έδειξε, συμπλήρωσε: «δεν μπορώ
να φανταστώ χειρότερο σενάριο αργού θανάτου.».
Κι όμως, υπάρχει: να τους έλεγαν, λίγο μετά τον εγκλεισμό,
πως σ' αυτόν που θα έμενε τελευταίος ζωντανός θα έδιναν χάρη. Έτσι, ξαφνικά, οι
10 αναπάντεχοι σύντροφοι σε μια κοινή τύχη, αγκαλιασμένοι από τη στενότητα του
χώρου, θα μετατρέπονταν σε θανάσιμους εχθρούς, αφού για να ζήσει ο ένας θα
έπρεπε να εξοντωθούν οι άλλοι. Κι ακόμα χειρότερο: αυτή η ελπίδα να ήταν ψέμα!
Όλο το αλληλοσπάραγμα να γίνονταν χωρίς όφελος, κι ο τελευταίος να έμενε εκεί
κλειδωμένος μέχρι να σβήσει μόνος ανάμεσα στα όζοντα σώματα των συγκρατουμένων
του.
Αυτό ακριβώς το σενάριο ζει σήμερα η Ελλάδα. Κάθε ομάδα
οργανωμένων συμφερόντων προσπαθεί να είναι ο τελευταίος ζωντανός στέλνοντας
τους άλλους στον όλεθρο. Φορολογείται ό,τι, αγκομαχώντας, καταφέρνει ακόμα κι
ανασαίνει, για να εξακολουθούν να πληρώνονται άνθρωποι που δεν παράγουν τίποτε
- απλώς ανήκουν σε μια ευνοημένη συντεχνία. Αλλά και οι του Δημοσίου εξωθούνται
όλοι στην ένδεια γιατί κανένας δεν αναλαμβάνει το πολιτικό κόστος να πει «εσύ
χρειάζεσαι, μείνε, εσύ δεν χρειάζεσαι, φύγε». Ναι, το «φύγε» είναι σκληρό. Ναι,
ο άλλος χάνει τη γη κάτω απ' τα πόδια του. Όμως πολύ σύντομα θα διαπιστώσουμε,
όπως στα καρτούν, ότι ήδη δεν υπάρχει γη κάτω από τα πόδια κανενός! Τα πρώτα
χρόνια της μη μεταρρύθμισης φάγαμε το λίπος, στη συνέχεια τον μυϊκό ιστό και
τώρα τις σάρκες ο ένας του άλλου! Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει αυτή η
τραγωδία είναι η εκ βάθρων αναμόρφωση του Δημοσίου, που οδηγεί σε μείωση των
δαπανών του, που οδηγεί σε μείωση των φόρων, που οδηγεί σε αύξηση της
κατανάλωσης και των επενδύσεων, που οδηγεί σε αύξηση της απασχόλησης, που
οδηγεί σε αύξηση της παραγωγής, που οδηγεί σε ανάκαμψη. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΟΣ!
Ήδη τα φορολογικά έσοδα έχουν καταρρεύσει. Θα πληρώσεις φόρο
ακίνητης περιουσίας, αν δεν έχεις να φας; Ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων
στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2013 υστέρησε κατά 71,5% (!) οι άμεσοι φόροι
κατά 10,6%, ο Φ.Π.Α. κατά 245 εκατ. ευρώ, ο Ε.Φ.Κ. ενεργειακών προϊόντων κατά
86 εκατ. ευρώ, τα λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 139 εκατ. ευρώ, οι έμμεσοι
φόροι κατανάλωσης (π.χ καπνού), κατά 30 εκατ. ευρώ. Όλα, φούντο! Δεν υπάρχει
μόνο η μαύρη τρύπα του EΟΠΥΥ.
Υπάρχουν μαύρες τρύπες παντού! Και φως πουθενά.
Υπήρξε όμως και φόρος που πήγε καλύτερα από τις προβλέψεις:
ο φόρος μεταβίβασης κεφαλαίων, που αυξήθηκε κατά 119 εκατ. ή 83,7%! Τι συνέβη;
Άρχισε η κινητικότητα στις επιχειρήσεις; Όχι, βέβαια! Ο φόρος προήλθε από την
αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών λόγω ανακεφαλαιοποίησης. Προσέξτε
το αυτό. Το κράτος οδήγησε τους μετόχους σε απώλεια του 99% του κεφαλαίου τους,
υποχρεώνοντας τις τράπεζες να αγοράζουν τα «σαπάκια» ομόλογα του Δημοσίου και
κουρεύοντάς τα μετά. Τώρα, όσους βάζουν το χέρι βαθιά στην τσέπη, για να
στηρίξουν το λεηλατημένο από τους κομματικούς στρατούς μετοχικό κεφάλαιο, τους
φορολογεί! Επιβάλλει προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος 90% σε όσους έχουν
ακόμα (ή εμφανίζουν λογιστικά) κέρδη. Γιατί δεν μας φορολογεί προκαταβολικά
όλους μέχρι το 2100, να λυθεί το πρόβλημα μια κι έξω; Παρά τα περιποιημένα
νούμερα που δείχνει το οικονομικό επιτελείο στους «κουτόφραγκους» της Τρόικας,
το ΔΝΤ υπολογίζει το χρηματοδοτικό κενό της Ελλάδας του 2014-2015 σε 11,1 δισ.
ευρώ! Από πού θα βρεθούν, όταν όλοι οι δείκτες ξεπέρασαν το κόκκινο;
5 χρόνια βουλιάζουμε. Οι άνθρωποι ψάχνουν στα σκουπίδια. Μια
ολόκληρη κωμόπολη έχει αυτοκτονήσει. Οι νέοι μεταναστεύουν. Πόλεμος να ήταν, θα
τέλειωνε. Γιατί και στον πόλεμο κάποιοι καταλαβαίνουν ότι η αιματοχυσία είναι
ανώφελη και βρίσκουν διέξοδο. Εμείς δεν μπορούμε. Μικρόνοες, μικρόψυχοι,
μίζεροι, έχουμε γίνει ανθρωποφάγοι για να μη χάσει κάτι η συντεχνία μας. Λες
και τα χρήματα εμφανίζονται κάπου μαγικά και σε περιμένουν να πας να τα
παραλάβεις. Από πού θα πληρωθούν τα «ώριμα δικαιώματα»; Από ποια ταμεία θα
μισθοδοτούνται οι υπάλληλοι του Σταθμού Ελέγχου Κάπρων; Από πού θα πληρώνονται
οι συντάξεις των 45άρηδων απόστρατων; Όταν για 500 διαφιλονικούμενα άτομα στην
ΕΡΤ κοντεύει να πέσει η κυβέρνηση, ποιος θα αποφασίσει να ξεριζώσει τη σαπίλα
από όλο το Δημόσιο, τη στιγμή μάλιστα που στηρίζεται εκλογικά σ' αυτή;
Ο νερόλακκος της ελληνικής οικονομίας εξατμίστηκε. Τώρα έχει
γίνει πηχτή λάσπη. Λιοντάρια, αντιλόπες, πουλιά, κροκόδειλοι, όσα απόμειναν,
πρέπει να πιουν. Πρέπει και να χορτάσουν, τρώγοντας το ένα το άλλο. Κι ο
τελευταίος, που μπορεί να μην είναι ο πιο δυνατός αλλά ο πιο αδίστακτος, θα
σβήσει μόνος του από την πείνα. Έχει καμιά σημασία αν θα είμαι εγώ ή εσύ; Έχει
σημασία αν θα απολυθούν πρώτα της ΕΡΤ και μετά της Εταιρείας Τεχνολογικής
Ανάπτυξης Κλωστοϋφαντουργίας Ένδυσης και Ινών; ΟΛΟΙ θα απολυθούν στο τέλος, αν
δεν σηκώσει στροφές η παραγωγική μηχανή του ιδιωτικού τομέα. Αλλά είναι
αδύνατον να το κάνει με τόσο λίγο καύσιμο και τόσο υπέρβαρο φορτίο. Δεν έχει
μέλλον αυτή η διαδρομή. Σε λίγο άνεργοι θα είναι το σύνολο των παραγωγικών
Ελλήνων. Υπάρχει κανείς, με σώας τα φρένας, που να το θεωρεί αυτό αισιόδοξη
προοπτική;
*Ο Θάνος Τζήμερος είναι ο Ιδρυτής της πολιτικής κίνησης
«ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, ΞΑΝΑ!»
Ο 34χρονος Ισπανός Πάμπλο Πινέδα είναι ο πρώτος στην Ευρώπη
πτυχιούχος πανεπιστημίου που έχει σύνδρομο Down. Χρειάζεται να περάσει ακόμη
τέσσερις εξετάσεις, για να πραγματοποιήσει το όνειρό του: να γίνει δάσκαλος.
Αυτό δεν είναι τόσο ασυνήθιστο: στην Ισπανία το 85% των
παιδιών με σύνδρομο Down πηγαίνουν στο κανονικό σχολείο. Η WELT ON LINE μίλησε
με τον Πινέδα για τη μάθηση, την “καθυστέρηση” και για τα υπερπροστρατευμένα
παιδιά.
Ο Πάμπλο Πινέδα τελείωσε τις σπουδές του παιδαγωγού και αυτό
το Μάρτη έκανε την πρακτική εξάσκηση στην Κόρδοβα. Ο Πινέδα αυτήν την εποχή
προετοιμάζεται για τις εξετάσεις για την άδεια άσκησης επαγγέλματος και του
μένουν μόνο τέσσερις εξετάσεις για να τελειώσει τις σπουδές του στην ψυχολογία
και παιδαγωγικά. Στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Μάλαγκα στα τέλη Απρίλη
προβλήθηκε η ταινία «Και εγώ επίσης» που είναι εμπνευσμένη από τη ζωή του
Πινέδα και στην οποία ο ίδιος κρατά τον βασικό ρόλο: Ζωή, Αγάπη, Λύπη και Χαρά
κατά τη διάρκεια των σπουδών. Με τον Πινέδα μίλησε ο Jan Marot.
WELT ONLINE: Πώς βιώσατε προσωπικά το σύνδρομο Down;
Πάμπλο Πινέδα: Δεν ήταν οι γονείς μου που μου το είπαν. Ήταν
ο δάσκαλός μου. Ήμουν περίπου εφτά χρονών, όταν με ρώτησε αν ήξερα τι είναι το
σύνδρομο Down. Φυσικά απάντησα ναι. Με κοίταξε έντονα και μου εξήγησε τη
γενετική του σύνδρομου Down. Στην ηλικία αυτή ήταν πραγματικά πολύ σκληρό. Για
μένα αυτό ακουγόταν σαν αραμαϊκά. Ήταν πολύ βαρύ. Του έθεσα μόνο δύο ερωτήσεις:
«Είμαι χαζός;» Απάντησε : «Όχι.» «Μπορώ να συνεχίσω να πηγαίνω στο σχολείο με
τους φίλους μου;» Απάντησε : «Κανένα πρόβλημα» . Τα υπόλοιπα μου ήταν παντελώς
αδιάφορα.
WELT ONLINE: Όπως η πλειοψηφία των παιδιών με σύνδρομο Down
στην Ισπανία. Το 85% πηγαίνουν σε ένα κανονικό σχολείο.
Πινέδα: Ναι, τώρα. Όμως παλαιότερα δεν υπήρχε η ένταξη. Αυτό
είναι η κορυφή μιας ανάπτυξης. Εγώ ήμουνα ο πρώτος μαθητής με σύνδρομο Down που
πήγα σε ένα δημόσιο σχολείο.
WELT ONLINE: Τι αναμνήσεις έχετε από τα χρόνια του σχολείου;
Πινέδα: Στο σχολείο διασκέδαζα πολύ, περνούσα πολύ καλύτερα
απ’ ό,τι με τους φίλους μου. Είχα υπέροχες, ενδιαφέρουσες και πολύ σκληρές
εμπειρίες. Συνολικά ήταν μια απίστευτα πλούσια φάση της ζωής μου. Υπήρχαν
καλύτερες και χειρότερες μέρες. Ιδιαίτερα η εφηβεία ήταν σκληρή. Αλλά αυτή
είναι πάντα μια δύσκολη περίοδος. Εγώ δεν μπορούσα μερικές φορές να ζήσω με το
σώμα μου και μέσα σ’ αυτό
WELT ONLINE: Γιατί επιλέξατε τις παιδαγωγικές σπουδές;
Πινέδα: Σαν παιδί είχα πολλές ιδέες. ΄Ηθελα να γίνω
δικηγόρος, κατόπιν δημοσιογράφος. Τότε ένας καθηγητής και μέντοράς μου με
συμβούλεψε να γίνω δάσκαλος, γιατί τα παιδαγωγικά προσφέρουν περισσότερες
επιλογές. Μου είπε ότι οι άλλες επιστήμες είναι σκληρές και ανταγωνιστικές. Δεν
το έχω μετανιώσει ούτε δευτερόλεπτο. Μου αρέσει να εργάζομαι με παιδιά, νιώθω
πολύ χρήσιμος.
WELT ONLINE: Ακολουθείτε αυστηρά κάποιο σταθερό ημερήσιο
πρόγραμμα μελέτης;
Πινέδα: Από το τίποτα βγαίνει τίποτα. Μελετώ περίπου 6-7
ώρες τη μέρα. Τα βράδια τα έχω ελεύθερα. Διαβάζω πάντα με μουσική. Αλλά ας είμαστε
ειλικρινείς, οι σπουδές δεν είναι εύκολες και το σύνδρομο Down με περιορίζει
κατά 30% , πράγμα που τις καθιστά δυσκολότερες. Ο καθένας πρέπει να παλεύει για
το μέλλον του.
WELT ONLINE: Τι σημαίνει και τι σημασιοδοτεί το είναι κανείς
ο πρώτος με σύνδρομο Down πτυχιούχος στην Ευρώπη;
Πινέδα: Είναι μια μεγάλη ευθύνη. Γνωρίζω ότι οι πατέρες και
οι μητέρες που έχουν παιδιά με σύνδρομο Down χρειάζονται κάποιον να τους δείξει
και να τους πει : «Το παιδί σου μπορεί να το κάνει αυτό». Και τα μέσα μπορούν
να συνδράμουν, καθώς ψάχνουν για αξιόλογες ειδήσεις. Θέλω να δώσω πρόσωπο σε
ένα κομμάτι του πληθυσμού , που σχεδόν ποτέ δεν θεωρείται αντικείμενο είδησης.
Αρέσω στα μέσα – μου τηλεφωνούν τριάντα φορές τη μέρα. Αυτό είναι μερικές φορές
εξαντλητικό.
WELT ONLINE: Σας έχουν ήδη προσφέρει θέσεις εργασίας;
Πινέδα: Όχι ακόμη. Όταν πετύχω τις εξετάσεις και πάρω την
άδεια άσκησης επαγγέλματος του δάσκαλου, θα πλησιάσω το στόχο μου, να έχω
δηλαδή ένα σταθερό εισόδημα. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας στη
Σεβίλλη συγκατοικούσα με ένα συνάδελφο. Για μένα έχει μεγάλη σημασία να
οργανώσω την ανεξαρτησία μου .Δεν ξέρω ακόμη πού θα εργαστώ. Μπορεί στην
επιμόρφωση, στον επαγγελματικό προσανατολισμό, στην συμβουλευτική, ποιος ξέρει.
Είμαι ευέλικτος
WELT ONLINE: Τι είναι, κατά τη γνώμη σας, η « οπισθοδρομική
/ καθυστερημένη κοινωνία»;
Πινέδα: Το μεγαλύτερο έλλειμμα της κοινωνίας είναι το ότι
δεν μπορεί να κατανοήσει τη διαφορετικότητα. Λόγω της έλλειψης κατανόησης κολλά
κάποιος/ α ταμπέλες. «Οι ομοφυλόφιλοι», «οι Ξένοι/ μετανάστες» και φτάνει μέχρι
του σημείου «Οι γυναίκες» .Χωρίζουν σε ομάδες, δεν ξέρουν πώς να αντιμετωπίσουν
«το διαφορετικό». Το απομονώνουν , το απλοποιούν ή το αποφεύγουν με κάθε τρόπο.
Δημιουργούνται στερεότυπα, προκαταλήψεις μέχρι και λέξεις, όπως “discapacidad”
(ανικανότητα) στα ισπανικά για να δηλωθεί η έννοια της υστέρησης ή
καθυστέρησης..
WELT ONLINE: Ποια εναλλακτική λύση θα υπήρχε για σας; Διότι
και η ισπανική λέξη «Minusvalido» («κατώτερος/ κατώτερης αξίας») δεν είναι σε
καμιά περίπτωση κατάλληλη…
Πινέδα: Είναι προσβολή να αποκαλείς κάποιον «ανίκανο» ή
«καθυστερημένο». Γιατί να μην τον αποκαλείς «αλλιώτικο» ή « διαφορετικό
άνθρωπο»; Με τον όρο σύνδρομο Down περιγράφεται μια γενετική μετάλλαξη κατά την
οποία το χρωμόσωμα 21παρουσιάζεται τρεις φορές (εξού και ο όρος τρισωμία -21).
WELT ONLINE: Ποια είναι η γνώμη σας για την έκτρωση εμβρύων
στα οποία έχει προγεννητικά διαγνωστεί κάποια καθυστέρηση, πράγμα που αποτελεί
αντικείμενο αντιπαράθεσης αυτή την εποχή στη Γερμανία;
Πινέδα: Είμαι αντίθετος στην έκτρωση. Όχι για ηθικούς λόγους
αλλά λόγω της εμπειρίας μου. Είναι δύσκολες καταστάσεις και εμπειρίες ,αλλά σε
εμπλουτίζουν ως άνθρωπο. Εξαιτίας της έκτρωσης κάποιος/α δεν θα τις βιώσει ποτέ
.Γονείς με παιδιά που είναι «διαφορετικά» γίνονται καλύτεροι γονείς. Γίνονται
ανεκτικότεροι και πιο αλληλέγγυοι. Δεν είναι καλό να επιλέγεις ένα παιδί “`a la
carte”. Σε τελική ανάλυση επιλέγουμε το τέλειο. Και όταν όλοι είναι ίδιοι, τότε
είμαστε σε πολλά φτωχότεροι. Ακόμη και τα λουλούδια διαφέρουν ,αλλά όλα είναι
όμορφα.. Αυτή η τάση για ομογενοποίηση είναι κακή .Όταν όλοι σκέφτονται με τον
ίδιο τρόπο, έχουν την ίδια εμφάνιση, είναι όλοι ομοιόμορφοι, αυτό είναι ο
Φασισμός.
WELT ONLINE: Η ταινία, που είχε τη ζωή σας ως έμπνευση, είχε
ρομαντικά στοιχεία (στιγμές). Ονειρεύεστε να κάνετε τη δική σας οικογένεια;
Πινέδα: Αυτό είναι δύσκολο. Η λογοτεχνία για το σύνδρομο
Down στρέφεται κυρίως γύρω από τη γενετική, την αντίληψη ή τη συμπεριφορά. Ποτέ
δεν συζητιέται η συμπάθεια μεταξύ ανθρώπων με σύνδρομο Down. Σ’ αυτό ακριβώς
φαίνεται η μεγάλη δύναμη της ηθικής. Στην Ισπανία, μετά από 40 χρόνια
δικτατορίας του Φράνκο και με μια σταθερά διαμαρτυρόμενη καθολική εκκλησία,
αυτό αποτελεί θέμα ταμπού. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για σεξ. Πρέπει τελικά
κανείς να διαχωρίσει την ηθική από την πράξη. Μερικά Μέσα έχουν μια σχεδόν
άρρωστη απληστία να δημιουργούν εντυπώσεις (να προκαλούν). Αρνήθηκα μια
πρόσκληση για συμμετοχή σε ένα talk show, που ονομάζεται “La Noria” όπου το
θέμα θα ήταν σχετικό με Σεξ και Αναπηρία. Μου ήταν αδύνατο να πάω, είναι πολύ
προκλητικό και μόνο για δημιουργία εντυπώσεων. Αυτό είναι ένα ιδιωτικό,
ακανθώδες θέμα, ακόμα και κάποιοι φίλοι μου με απέτρεψαν από το να συμμετέχω.
Και οι άνθρωποι της τηλεόρασης έμειναν άναυδοι μετά την άρνησή μου.
WELT ONLINE: Στην Αυστρία και στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του
ναζισμού δολοφονήθηκε αμέτρητο πλήθος ανθρώπων με σύνδρομο Down Από
μεταπολεμικές μελέτες για χρόνια ήταν διαδεδομένη η εντύπωση ότι το σύνδρομο
Down συνδέεται με προσδόκιμο ζωής τα 30 χρόνια;
Πινέδα: Αυτά είναι μύθοι που δημιουργούνται σύμφωνα με την
ιστορία των κρατών και της επιστήμης. Η κατάσταση σήμερα είναι τελείως
διαφορετική. Φτάνουμε στα γηρατειά. Εξαρτάται από το πόσο υγιείς διατηρούμαστε
, σωματικά και πνευματικά. Εγώ, όπως και πολλοί νέοι άνθρωποι με σύνδρομο Down
ήμουν υπέρβαρος. Με γυμναστική και σωστή διατροφή έχασα 12 κιλά. Είχα, επίσης,
την τύχη να μεγαλώσω σε μια οικογένεια με πνευματικά ενδιαφέροντα. Με
εφημερίδες και μια βιβλιοθήκη γι’ αυτό από πολύ νωρίς είχα περιέργεια και
ενδιαφέροντα. Όταν απαγορεύεις σε κάποιον την καλλιέργεια, κατά έναν τρόπο τον
σκοτώνεις.
WELT ONLINE: Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το ουσιαστικό κατά
την ανατροφή παιδιών με σύνδρομο Down;
Πινέδα: Η Αυστρία, η Ελβετία και η Γερμανία πολιτισμικά
διαφέρουν από την Ισπανία. Ίσως εκεί (Ισπανία) με καταλαβαίνουν περισσότερο.
1ον: Πρέπει να συμπεριφέρεστε στο παιδί σας όπως σε ένα παιδί και όχι όπως σε
έναν «ανάπηρο». Έτσι πρέπει να το αναθρέψετε και να το εκπαιδεύσετε
(μορφώσετε). Πρέπει να μιλάτε με το παιδί σας, γιατί ο χειρότερος εχθρός για τα
παιδιά με σύνδρομο Down. είναι η σιωπή. Δεν πρέπει να έχετε κανένα κόμπλεξ .
Βγείτε μαζί τους έξω στον κόσμο. Πρέπει να δείξετε στους άλλους ότι αυτό είναι
το παιδί σας. Δεν πρέπει ποτέ να είστε υπερπροστατευτικοί, ποτέ. Πρέπει να του
δίνετε φυσικά και πνευματικά ερεθίσματα και έτσι να το διδάξετε να είναι
αυτόνομο. Γιατί τι θα συμβεί όταν κάποτε δεν θα είστε πια κοντά του ως γονείς;
Το 2008 ο Nicolas G.Carr, συγγραφέας τεχνολογίας, δημοσίευσε
ένα άρθρο στο περιοδικό The Atlantic, με τίτλο «Is Google making us stupid?»,
όπου το κύριο επιχείρημά του ήταν ότι το διαδίκτυο θα μπορούσε να έχει
αρνητικές συνέπειες στη γνωστική μας λειτουργία, καθώς μειώνει την ικανότητά
μας για συγκέντρωση και περισυλλογή.
Το δοκίμιο του Carr συζητήθηκε εκτεταμένα στα μέσα
ενημέρωσης και τη μπλογκόσφαιρα και η επιχειρηματολογία για το θέμα παραμένει
ζωντανή και σήμερα.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, η ανάγνωση στο διαδίκτυο είναι
γενικά, μια ρηχή φόρμα.
Παρά το γεγονός ότι σήμερα διαβάζουμε πολύ περισσότερο από
όσο διαβάζαμε τη δεκαετία του 70, αυτό κρύβει ορισμένους κινδύνους.
Μεταξύ άλλων, ο Carr υποστηρίζει ότι δεν διαβάζουμε στο
διαδίκτυο με τον ίδιο τρόπο που διαβάζουμε ένα λογοτεχνικό βιβλίο ή ένα
ακαδημαϊκό σύγγραμμα ή ακόμα ένα άρθρο σε μια εφημερίδα.
Αλλάζει άραγε ο τρόπος που διαβάζουμε στο διαδίκτυο και τον
τρόπο που σκεφτόμαστε;
Τυπικά οι χρήστες του διαδικτύου δεν διαβάζουν πάνω από 2-3
παραγράφους σε κάθε άρθρο.
Είναι πολύ πιθανό ακόμα και το άρθρο που διαβάζετε τώρα, να
το σταματήσετε στην πρώτη παράγραφο, όχι απαραίτητα επειδή δεν είναι άξιο
ενδιαφέροντος, αλλά μπορεί την ώρα που διαβάζετε να έρθει ένα email στο inbox
σας ή ένας φίλος στο facebook να σας στείλει κάποιο μήνυμα το οποίο θα σπεύσετε
να διαβάσετε.
Η προσοχή μας στο διαδίκτυο μειώνεται διαρκώς, καθώς
αναρίθμητα πράγματα μπορεί να μας τραβήξουν την προσοχή ανά πάσα στιγμή.
Θα έχετε ίσως προσέξει ότι τα άρθρα που διαβάζουμε στο νετ,
τείνουν να γίνονται ολοένα και μικρότερα σε έκταση, μια τακτική που ακολουθούν
και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης όπως οι εφημερίδες, τα περιοδικά και η
τηλεόραση.
Όσο πιο μικρό, τόσο πιο καλό και πιο εύκολο να διατηρήσει
την προσοχή του αναγνώστη.
Εκείνοι που απασχολούνται στο διαδίκτυο για εμπορικούς
σκοπούς, συλλέγουν ακατάπαυστα τις πληροφορίες
που αφήνουμε πίσω μας καθώς πετάμε από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα και το
τελευταίο πράγμα που τους ενδιαφέρει, είναι να μας κάνουν καλύτερους
αναγνώστες.
Το μόνο που τους απασχολεί είναι να μας τραβήξουν την
προσοχή, για να καταφέρουν να μας πουλήσουν τις διαφημίσεις τους.
Όσο διαβάζουμε online, λέει ο Carr, τείνουμε να γινόμαστε
απλοί αποκωδικοποιητές πληροφοριών.
Σιγά-σιγά χάνουμε την ικανότητά μας να διαβάζουμε βαθιά ένα
κείμενο, να το ερμηνεύουμε και να κάνουμε τις πνευματικές συνδέσεις που
χρειαζόμαστε.
Όταν για παράδειγμα, διαβάζουμε ένα τυπωμένο λογοτεχνικό
βιβλίο απερίσπαστοι στον καναπέ μας, μας επιτρέπεται να κάνουμε τους δικούς μας
συνειρμούς σε σχέση με τα λεγόμενα του συγγραφέα, να στοχαστούμε το θέμα που
πραγματεύεται, το μυαλό μας να ακολουθήσει τις δονήσεις του.
Με την υπερφόρτωση πληροφοριών κινδυνεύουμε να χάσουμε την
εσωτερική μας πυκνότητα και να γίνουμε απλά συλλέκτες πληροφοριών.
Στην εποχή του λογισμικού, οι άνθρωποι τείνουν να σκέφτονται
σαν υπολογιστές.
Οι νευροβιολόγοι λένε ότι χάρη στην πλαστικότητα του
εγκεφάλου μας, η προσαρμογή γίνεται και σε βιολογικό επίπεδο.
Η Google συλλέγει καθημερινά εκατομμύρια εκατομμυρίων
πληροφορίες, διεξάγοντας χιλιάδες πειράματα και χρησιμοποιεί τα αποτελέσματα
για να βελτιώσει τους αλγόριθμους που ελέγχουν όλο και περισσότερο, το πώς οι
άνθρωποι βρίσκουν πληροφορίες και τι νόημα βγάζουν μέσα από αυτές.
Κατά την άποψη της Google -η οποία επιδιώκει να φτιάξει την
τέλεια μηχανή αναζήτησης, που θα καταλαβαίνει ακριβώς τι εννοούμε και θα μας
δίνει πίσω ακριβώς ό,τι θέλουμε- όσο περισσότερα κομμάτια πληροφορίας μπορούμε
να συλλέξουμε και όσο πιο γρήγορα εξάγουμε την ουσία τους, τόσο πιο παραγωγικοί
στοχαστές γινόμαστε.
Αν και δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή μακροχρόνιες ψυχικές και
νευρολογικές μελέτες που να έχουν αποδώσει συμπεράσματα σχετικά με τους
ισχυρισμούς του Carr, μια μελέτη του UCLA μπέρδεψε ακόμα περισσότερο τα
πράγματα, αφού δεν έγινε ξεκάθαρο αν το εύρος στη δραστηριότητα του εγκεφάλου
τη στιγμή της διαδικτυακής αναζήτησης, διευκόλυνε την ανάγνωση ή υπερφόρτωσε το
μυαλό.
Επειδή οφείλω να ομολογήσω πως με την έρευνα που έκανα για
να σας παρουσιάσω αυτό το άρθρο, το κεφάλι μου έγινε κουδούνι, θα κλείσω την
παρουσίαση επισημαίνοντας τελικά, πως στο επιστημονικό περιοδικό Edge η
συζήτηση που έγινε σχετικά με το δοκίμιο του Carr, κατέληξε πως είναι ευθύνη
των προσώπων να ελέγχουν τη χρήση του διαδικτύου, έτσι ώστε να μην επηρεάζουν
τη γνωστική λειτουργία τους.
Κρατάω αυτό το συμπέρασμα ως το πιο σημαντικό και θα έλεγα
εν κατακλείδι, πως δεν ξέρω αν η Google μας κάνει πιο ηλίθιους, αλλά οπωσδήποτε
πρέπει να προσέχουμε να μην το κάψουμε από την πολλή -συχνά - άχρηστη
πληροφορία.
Μέχρι να μας πουν και οι επιστήμονες τα συμπεράσματά τους,
ας έχουμε το νου μας.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες τo σεξ αποδεικνύεται
αγχολυτικό, αντικαταθλιπτικό αλλά και το πιο απολαυστικό μυστικό για μια
καλύτερη ζωή
Ίσως να έχετε δει την διαφήμιση μεγάλης
εταιρείας προφυλακτικών. Η πόρτα του ασανσέρ ανοίγει και αποκαλύπτει άνδρες
γυναίκες που βγαίνουν για να ξκκινήσουν την ημέρα τους στο γραφείο. Βγαίνοντας,
η μια από αυτές χύνει κατά λάθος τον καφέ της στο λευκό πουκάμισο της άλλης που
όμως δεν σταματά να φορά το πιο πλατύ της χαμόγελο σε έκπληξη όλων των
υπολοίπων. Playmore,
smilemore λέει το σλόγκαν
συνοψίζοντας αυτό που όλες οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες καταλήγουν. To σεξ είναι η λύση στην κακή
διάθεση και το άγχος.Το σεξ και το άγχος είναι συνδεδεμένα με πολλούς και
διαφορετικούς τρόπους. Οι περισσότεροι από εμάς το ξέρουμε ενστικτωδώς και το
νιώθουμε όταν η διάθεση μας για σεξ εκμηδενίζεται μετά από μια εξαιρετικά
στρεσογόνα εβδομάδα. Τα καλά νέα όμως είναι πως αυτό λειτουργεί και αντίστροφα.
Με άλλα λόγια μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το σεξ για να χαλαρώσουμε και να
απαλλαγούμε από το στρες.
Καλό σεξ ίσον καλή διάθεση
Το μαρτυρούν δεκάδες έρευνες
μεταξύ των οποίων και αυτή του Πανεπιστημίου της Arizona που μελέτησε την συμπεριφορά 58
μεσήλικων γυναικών στις οποίες η τρυφερότητα με τον σύντροφο τους αλλά και η
σεξουαλική πράξη οδηγούσε σε μικρότερα επίπεδα στρες και αρνητικής διάθεσης με
τις γυναίκες να είναι πιο ήρεμες και χαλαρές την επόμενη ημέρα.
Καλή διάθεση ίσον καλύτερο (και
περισσότερο σεξ)
Από την ίδια έρευνα προέκυψε πως
όταν είμαστε σε καλύτερη διάθεση έχουμε διάθεση για περισσότερη σεξουαλική
δραστηριότητα, αγκαλιές και χάδια. Ένας φαύλος κύκλος από την ανάποδη.
Σεξ και Αρτηριακή πίεση
Άλλη έρευνα μελέτησε την
αρτηριακή πίεση των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα σαν ένδειξη του πόσο
στρες βίωναν καθώς μιλούσαν μπροστά σε κοινό ή καθώς προσπαθούσαν να λύσουν ένα
μαθηματικό πρόβλημα. Από την έρευνα προέκυψε ότι αυτή που είχαν κάνει πρόσφατα
σεξ εμφάνιζαν είτε γενικά χαμηλή αρτηριακή πίεση, είτε κρατούσαν την πίεση τους
χαμηλή ακόμη και κατά την διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων ή συνέβαιναν και τα
δύο.
Σεξ και αντίδραση στο στρες
Εξετάζοντας τους καρδιακούς
παλμούς και την κορτιζόλη στον οργανισμό δείγματος γυναικών παρατηρήθηκε πως
αντιδρούσαν λιγότερο σε στρεσογόνες καταστάσεις όταν είχε προηγηθεί σωματική
επαφή με τον σύντροφό τους. Αυτές που είχαν μόνο συναισθηματική στήριξη δεν
είχαν την ίδια ψυχραιμία και χαλαρότητα σε καταστάσεις στρες.Το σεξ είναι
αδιαμφισβήτητα ένας τρόπος να χειριζόμαστε το στρες στην καθημερινή μας ζωή και
το κατορθώνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Όσο για το πως το
καταφέρνει;
Βαθιές αναπνοές: O τρόπος που αναπνέουμε στην
διάρκεια του σεξ χαλαρώνει το σώμα και οξυγονώνει το αίμα μας.
Το άγγιγμα: Έρευνες αλλά και η
εμπειρία μας έχει δείξει πως το μασάζ μπορεί να μας ανακουφίσει από το στρες.
Για την ακρίβεια δεν μπορούμε να έχουμε συναισθηματική υγεία χωρίς το άγγιγμα
στην ζωή μας. Η στέρηση του αγγίγματος στα μωρά έχει ολέθριες συνέπειες ενώ τα
χάδια και η αγκαλιά συνεχίζουν να είναι σημαντικά και στην ενήλικη ζωή μας.
Ενδορφίνες: Απλή βιολογία. To σεξ κάνει τον οργανισμό
μας να εκκρίνει τις ορμόνες της ευτυχίας και της καλής διάθεσης.
Σωματική άσκηση: Ανάλογα με τον
ενθουσιασμό και την κινητικότητα που δείχνουμε την ώρα του σεξ μπορούμε να
κάψουμε πολλές θερμίδες και να επωφελήθειτε από την ευεξία που προκαλεί πάντα η
σωματική άσκηση.
Για περισσότερους από 1.200 πρόωρους θανάτους και για την επιβάρυνση κάθε νοικοκυριού με 1.000 ευρώ στην Ελλάδα ετησίως ευθύνεται η ρύπανση από την καύση λιγνίτη, σύμφωνα με την επιστημονική έκθεση της Greenpeace ‘Σιωπηλοί Δολοφόνοι’.
Η έκθεση ρίχνει φως στις επιπτώσεις των 300 μεγαλύτερων ευρωπαϊκών ανθρακικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, μεταξύ των οποίων και της ΔΕΗ, στη δημόσια υγεία. Εφόσον μάλιστα κατασκευαστεί, η νέα μονάδα στην Πτολεμαΐδα (Πτολεμαΐδα 5), θα ευθύνεται ετησίως για τον πρόωρο θάνατο 100 ανθρώπων κάθε χρόνο.
Η έκθεση, η οποία στηρίζεται σε ειδική μελέτη που ανέθεσε η Greenpeace στο Πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης, έρχεται να επιβεβαιώσει ότι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο τον άνθρακα είναι σιωπηλοί δολοφόνοι. Εξαπλωμένοι σε όλη την Ευρώπη, εκλύουν κάθε χρόνο εκατομμύρια τόνους τοξικών αερίων και αιωρούμενων μικροσωματιδίων. Αυτοί οι ρύποι εισχωρούν στους πνεύμονες και το αίμα των ανθρώπων προκαλώντας αναπνευστικές λοιμώξεις, καρδιακές προσβολές, καρκίνο του πνεύμονα, κρίσεις άσθματος και άλλες βλάβες στην υγεία.
"Συστατικά όπως ο άνθρακας και ενώσεις του θείου, που προκαλούνται και από εκπομπές εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής ενέργειας με καύση λιγνίτη, έχουν συσχετιστεί με τις επιδράσεις των σωματιδίων στην υγεία",
σχολίασε η Εύη Σαμολή, Λέκτορας Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με παρέμβασή της στη συνέντευξη τύπου.
Στην Ελλάδα, η καύση λιγνίτη ευθύνεται για περισσότερους από 1.200 πρόωρους θανάτους και για την απώλεια 260.000 εργατοημερών ετησίως, επιβαρύνοντας σημαντικά τα ασφαλιστικά ταμεία και το εθνικό σύστημα υγείας. Οι γερασμένες μονάδες της ΔΕΗ καίνε το πιο βρώμικο καύσιμο στον κόσμο. Η επιβάρυνση της δημόσιας υγείας και η καταστροφή του περιβάλλοντος που προκαλούν, κοστίζουν έως και 3,9 δις ευρώ ετησίως στην εθνική μας οικονομία, που θα ήταν καλύτερο να επενδυθούν σε εξοικονόμηση ενέργειας και σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
"Δεν υπάρχει υγιώς σκεπτόμενη επιχείρηση που θα επένδυε στον λιγνίτη, αν έπρεπε να πληρώσει το πλήρες κόστος του. Αυτή είναι η χειρότερη στρέβλωση και η μεγαλύτερη επιδότηση που θα πρέπει να άρει η ελληνική κυβέρνηση, αν ενδιαφέρεται πραγματικά για το εθνικό συμφέρον",
τόνισε ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος της εκστρατείας της Greenpeace για τις κλιματικές και την ενέργεια.
"Η κυβέρνηση οφείλεινα υπηρετήσει τη μετάβαση της χώρας σε μία σύγχρονη και αποδοτική οικονομία μηδενικών εκπομπών, αντί να προετοιμάζει την επόμενη κρίση της",
συνέχισε ο ΤάκηςΓρηγορίου.
Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση, λίγες εβδομάδες πριν τις κρίσιμες αποφάσεις της για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και το μέλλον της ΔΕΗ:
να επιβάλλει φορολόγηση του λιγνίτη, ώστε να αντικατοπτρίζεται το πραγματικό του κόστος και να άρει τις στρεβλώσεις και επιδοτήσεις υπέρ των ορυκτών καυσίμων
να εφαρμόσει τις πλέον σύγχρονες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες[5] στις υπάρχουσες λιγνιτικές μονάδες
να ακυρώσει τα σχέδια για νέες λιγνιτικές μονάδες και να θέσει χρονοδιάγραμμα για την οριστική απεξάρτηση από το λιγνίτη, το αργότερο ως τη δεκαετία του 2030
να εκπονήσει και να στηρίξει με οικονομικούς πόρους αναπτυξιακό πρόγραμμα για την ομαλή μετάβαση των τοπικών κοινωνιών σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη στη μετά-λιγνιτική εποχή
Να μεταστρέψει την αρνητική πολιτική της σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να συνταχθεί με τις χώρες που απαιτούν φιλόδοξους στόχους και νομικά δεσμευτικούς στόχους έως το 2030 για την προώθηση των ΑΠΕ, την εξοικονόμηση και τις εκπομπές CO2
Κάποτε, παλιά, σ' ένα χωριό ζούσε ένας γέρος. Ήταν πολύ
φτωχός, αλλά τον ζήλευαν οι Βασιλιάδες, γιατί είχε ένα ωραίο άσπρο άλογο. Ποτέ
κανένας δεν είδε παρόμοιο άτι, τόσο όμορφο και δυνατό. Οι Βασιλιάδες και οι πιο
πλούσιοι άνθρωποι της χώρας πρότειναν στο γέρο τα πάντα για ν' αγοράσουν το
άλογο, όμως ο γέρος έλεγε:
- Αυτό το άλογο έχει πρόσωπο, είναι ο φίλος μου. Είναι
δυνατόν να πουλήσω τον φίλο μου;
Και αν η φτώχια του ήταν μεγάλη και οι πειρασμοί αμέτρητοι,
ο γέρος δεν ήθελε να πουλήσει το άλογο.
Μια μέρα το πρωί, ο γέρος μπήκε στο παχνί και δεν βρήκε το
άλογό του. Μαζεύτηκε όλο το χωριό και όλοι μαζί φώναζαν:
- Είσαι ανόητος! Δε σου λέγαμε ότι μια μέρα θα κλέψουν το
άλογό σου; Με τόσες ανάγκες να κρατάς τέτοιο θησαυρό!…Αν το πουλούσες, θα είχες
όσα λεφτά ήθελες. Τι δυστυχία!
Ο γέρος είπε:
- Μην υπερβάλετε! Ναι, είναι γεγονός ότι το άλογο δεν είναι
μέσα στην παχνί, όλα τ' άλλα είναι λόγια του αέρα, ευτυχία, δυστυχία… Πώς το
ξέρετε; Πώς μπορείτε να κρίνετε;
Οι άνθρωποι γελούσαν και κορόιδευαν το γέρο. Όλοι νόμισαν
πως ο γέρος τρελάθηκε από τη δυστυχία. Και πριν οι χωριανοί υποψιάζονταν πως ο
γέρος δεν είναι καλά. Αν ήταν άλλος στη θέση του, από καιρό θα πουλούσε το άτι
του και θα ζούσε σαν Βασιλιάς.
Αλλά, ύστερα από δυο βδομάδες, το άτι επέστρεψε και έφερε
μαζί του άλλα δώδεκα άγρια άλογα. Και ξανά μαζεύτηκε ο κόσμος και όλοι φώναζαν:
- Άλλα δώδεκα άλογα! Ολόκληρη περιουσία! Τι μεγάλη ευτυχία!
Ναι, γέρο είχες δίκιο, εμείς είμαστε βλάκες! Συγνώμη!
Ο γέρος απάντησε:
- Τι πάθατε εσείς οι άνθρωποι; Ναι, επέστρεψε το άτι μου.
Ναι, έφερε μαζί του και άλλα άλογα. Ευτυχία ή δυστυχία, πώς το ξέρετε; Είναι
ένα μικρό επεισόδιο. Διαβάσατε από το βιβλίο μόνο μια σελίδα, πώς μπορείτε να
κρίνετε όλο το βιβλίο;
Δεν απάντησαν οι χωριανοί στον γέρο μήπως είχε δίκιο και
τώρα. Γι' αυτό σιώπησαν, ενώ κατά βάθος της ψυχής τους ήξεραν καλά, πως είναι
απέραντη ευτυχία δώδεκα άλογα! Αν επιθυμούσε, μπορούσε σε μια στιγμή να τα
μετατρέψει σε αμύθητο πλούτο!
Ο γέρος είχε έναν νεαρό γιο κι εκείνος άρχισε να δαμάζει τα
άγρια άλογα, όμως ύστερα από δυο βδομάδες έπεσε από το άλογο και έσπασε το πόδι
του. Ξαναήρθαν οι άνθρωποι και -οι άνθρωποι παντού είναι ίδιοι- άρχισαν να
κρίνουν:
- Ναι, είπανε στον γέρο, κι άλλη μια φορά είχες δίκιο. Είναι
δυστυχία ο μοναδικός γιος σου να σπάσει το πόδι του. Είχες μια υποστήριξη στα
γηρατειά σου. Τώρα τι θα κάνεις καημένε;
Ο γέρος τους είπε:
- Ξανά κρίνετε; Γιατί βιάζεστε; Πέστε απλά πως ο γιος μου
έσπασε το πόδι του. Δε μπορείτε να έχετε γνώμη για το τι είναι αυτό, δυστυχία ή
ευτυχία. Η ζωή έχει ανεβοκατεβάσματα και μπορείς να κρίνεις μόνο στο τέλος της.
Μετά από μερικές μέρες επιτέθηκε στη χώρα ο εχθρός, άρχισε ο
πόλεμος και όλα τα παιδιά πήγανε στο στρατό. Και μόνο ο γιος του γέρου έμεινε
γιατί δεν μπορούσε να περπατήσει. Και ξανά οι άνθρωποι έκλαιγαν και φώναζαν.
Από κάθε σπίτι έφυγαν οι άνδρες και τα παιδιά και δεν υπήρχε ελπίδα πως θα
επιστρέψουν, γιατί ο εχθρός ήταν πολύ πιο δυνατός και η μάχη ήταν δεδομένο ότι
θα χαθεί. Και ποτέ τα παιδιά δεν θα επέστρεφαν στα χωριά τους!
Όλο το χωριό ήδη πενθούσε τα παιδιά του. Και ήρθανε οι
άνθρωποι στον γέρο και του είπανε:
- Να μας συγχωρείς, γέρο! Ο Θεός βλέπει πως ξανά είχες
δίκιο. Ήταν ευλογία το πέσιμο του παιδιού σου από το άλογο. Αν και ανάπηρος,
είναι όμως μαζί σου, ενώ τα δικά μας παιδιά έφυγαν για πάντα! Ο γιος σου έμεινε
ζωντανός και σε λίγο ίσως θ' αρχίσει να περπατάει. Καλύτερα κουτσός και
ζωντανός!
Και είπε ο γέρος:
- Είστε αδιόρθωτοι εσείς οι άνθρωποι. Ξανά συνεχίζετε να
κρίνετε και να έχετε γνώμη για πράγματα που δεν μπορεί να ξέρει ο θνητός.
Βέβαια, πήρανε στον πόλεμο τα παιδιά σας με τη βία, ενώ ο δικός μου έμεινε μαζί
μου. Αλλά κανένας δεν ξέρει, τι είναι αυτό, ευλογία ή δυστυχία. Μόνο ο Θεός
ξέρει.*
τη δημοσίευση ενός πικρά αιχμηρού σχολίου Ελληνα
αναγνώστη προέβη χθες η βρετανική εφημερίδα Guardian. Αφορμή ένα άρθρο
οικονομικού συντάκτη της εφημερίδας για την επίπλαστη θριαμβολογία πολιτικών
και τραπεζιτών σχετικά με τις θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία.
Το εν λόγω άρθρο του συντάκτη Aditya Chakrabortty,
το οποίο η iefimerida είχε παρουσιάσει σε εκτενές δημοσίευμά της, είχε
δημοσιευτεί νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα.
Ακολουθεί, μεταφρασμένο στα ελληνικά, το σχόλιο του
Ελληνα αναγνώστη που υπογράφει με το όνομα χρήστη «sovjohn»:
«Εισέρχομαι κάπως καθυστερημένα στη συζήτηση και
γι' αυτό ζητώ συγγνώμη... Δεν τίθεται ζήτημα αν η Ελλάδα είναι, εν μέρει
"ξοφλημένη", όπως εύστοχα αναφέρει το άρθρο. Ως Έλληνας πολίτης
εξεπλάγην όταν έμαθα ότι το ελληνικό κράτος δεν γνώριζε (!) ή ότι αγνοούσε τον
ακριβή αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων που είχε στη μισθοδοσία του. Και δεν είναι
το μόνο πράγμα με το οποίο κανείς δεν μπήκε στον κόπο να ασχοληθεί.
Το ίδιο ισχύει για τα φαινόμενα διαφθοράς στους
κρατικούς μηχανισμούς (καθώς και στους συνεργαζόμενους με το κράτος ιδιωτικούς
τομείς και όχι μόνο). Το ίδιο ισχύει για τους ανίκανους πολιτικούς. Το ίδιο
ισχύει με τις "μαϊμου" συντάξεις... Το ίδιο ισχύει για τις τράπεζες
που εξαντλούσαν την αυστηρότητά τους στη δανειοδότηση των μικρών επιχειρήσεων,
αλλά χρηματοδοτούσαν ανενδοίαστα "υψηλά ιστάμενους φίλους", όπως
συνέβη στην περίπτωση ενός μέσης τάξης ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό που, όταν
χρεοκόπησε, έφτασε να χρωστάει περισσότερα από μισό δισ. ευρώ. Το ίδιο ισχύει
για την επικρατούσα κουλτούρα της φοροδιαφυγής..., το ίδιο ισχύει και για πολλά
πολλά άλλα πράγματα.
Ωστόσο, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι
δεν άντλησαν ποτέ άμεσα οφέλη από την παραπάνω περιγραφείσα κατάσταση.
Αντιθέτως, ήταν αναγκασμένοι να υφίστανται την εκμετάλλευση του ιδιωτικού τομέα
("δούλευε όσο θέλει το αφεντικό, χωρίς να πληρώνεσαι τις υπερωρίες και αν
διανοηθείς να απευθυνθείς στις αρμόδιες αρχές, έχεις απολυθεί στο λεπτό").
Όσο για την ελληνική γραφειοκρατία, αυτή είναι
τρομερή, όπως είναι παντού άλλωστε. Με μία διαφορά: ακόμη και σήμερα το
"χαρτομάνι" που απαιτείται για την περάτωση ακόμη και της πιο απλής
εργασίας ή διαδικασίας ξεπερνάει κάθε φαντασία.
Ας πούμε, λόγου χάρη, πως είσαι ανάπηρος. Σε πολλές
περιπτώσεις, είσαι αναγκασμένος να παρουσιάζεσαι ο ίδιος κάθε δύο χρόνια σε μία
δημόσια υπηρεσία, με το ανάλογο "χαρτομάνι" φυσικά, μόνο και μόνο για
να πείσεις το κράτος πως εξακολουθείς να είσαι ανάπηρος. Και παρόλο που αυτό
δεν είναι πλέον ο κανόνας, ωστόσο εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε πολλές
περιπτώσεις.
Οι άνθρωποι πληρώνουν εξαιρετικά υψηλές εισφορές
στα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία, δίχως ωστόσο να απολαμβάνουν ανάλογης ποιότητας
υπηρεσίες. Επιπλέον, ακόμη και το 2013, οι εισφορές είναι οι ίδιες με εκείνες
του 2008, αν όχι μεγαλύτερες. Παρ' όλα αυτά, οι συντάξεις του δημοσίου έχουν
ήδη μειωθεί κατά 30% με τάση να μειωθούν κι άλλο...
Τι στο διάολο μπορεί ακριβώς να κάνει κανείς γι'
αυτό το χάλι; Σκεφτείτε: χρειάζεσαι 250 ευρώ για ενοίκιο συν 60 ευρώ για το
ηλεκτρικό και τους φόρους συν 30 ευρώ για το τηλέφωνο και τη σύνδεση ίντερνετ
συν 50 ευρώ για θέρμανση το χειμώνα συν 150 (?) ευρώ για διατροφή συν 50 ευρώ
για μετακινήσεις με τα δημόσια μέσα μεταφοράς. Σε αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται
καν τα έξοδα για ρουχισμό, διασκέδαση, καπνό, αλκοόλ, κοντολογίς για κανένα
απολύτως... "βίτσιο", ούτε για τα κάθε λογής χρέη, τις διακοπές (χα!)
ή τη συντήρηση αυτοκινήτου/μοτοσικλέτας (χα, χα, χα!).
Με βασικό μηνιαίο μισθό τα 510 ευρώ (κατά
προσέγγιση), είναι αδύνατον να καλύψει κανείς αυτές τις ανάγκες. Αν κατέχεις
κάποιου είδους ειδίκευση μπορεί ο μισθός σου να φτάσει τα 700 με 1000 ευρώ το
μήνα, πράγμα που πλέον θεωρείται πολυτέλεια. Και φυσικά, εάν είσαι γύρω στα 50
και εξακολουθείς να εργάζεσαι (πράγμα απίθανο), μπορεί να φτάσεις ακόμη και τα
1200 με 1500 ευρώ, τη στιγμή που προ κρίσεως έβγαζες τα διπλάσια. Με το μηνιαίο
κόστος ζωής όμως να αυξάνεται (δάνεια, παιδιά), τα 1200 ευρώ το μήνα σε θέτουν
στο ίδιο επίπεδο με εκείνον που λαμβάνει τον κατώτατο βασικό μισθό.
Τα οφέλη; Κανένα πλέον. Επιδόματα; κανένα.
Φοροαπαλλαγές; Καμία, εφόσον κάθε ετήσιο εισόδημα άνω των 5000 ευρώ
φορολογείται.
[...] Σας φαίνεται αρεστή αυτή η κατάσταση;
απευθυνθείτε στο κοντινότερό σας ελληνικό προξενείο και προσφερθείτε να ζήσετε
στη θέση ενός Έλληνα πολίτη έστω για ένα μήνα. Να είστε σίγουροι πως άμα τη
επιστροφή σας στην πατρίδα, θα ευχαριστείτε το Θεό, κάποια ανώτερη δύναμη ή δεν
ξέρω και εγώ ποιον που δεν βρίσκεστε στη θέση του, αγαπητοί επικριτές.
Το πρώτο χειροποίητο ξύλινο ποδήλατο κατασκευάστηκε στην
Ελλάδα από δύο αδέρφια, Θεσσαλονικιούς, επιπλοποιοί στο επάγγελμα, τους
Αργύρη και Γιώργο Λεκοβίτση… με πολύ αγάπη και μεράκι. Μπορεί να είναι
ένα κομψοτέχνημα αλλά δεν είναι για το σαλόνι…είναι φτιαγμένο για να
καταπίνει χιλιόμετρα σε πίστες και δρόμους.
Αποτελείται από 3 διαφορετικά είδη ξύλου, μαόνι, καρυδιά και μέλιο (φράξο ή δεσποτάκι) και είναι στιβαρό και γερό.
Στην αρχαιότητα οι πρόγονοι μας κατασκεύαζαν από ξύλο μελιάς ασπίδα, δόρυ και ρόπαλο.
Εσωτερικά ο σκελετός είναι κούφιος, έτσι ώστε να αντέχει οποιοδήποτε βάρος.
Αυτό που το κάνει ξεχωριστό είναι η οδική του συμπεριφορά, διότι απορροφά όλους τους κραδασμούς του οδοστρώματος.
Είναι γερό κι αξιόπιστο όπως ένα ποδήλατο αλουμινίου,
ταυτόχρονα ελαφρύ κι ανθεκτικό σε οποιαδήποτε κακουχία και είναι παντός
καιρού και για όσους βιαστούν…η απάντηση είναι όχι δεν το τρώει το
σαράκι!!!
Αξίζει να αναφέρουμε ότι είναι ένα ποδήλατο φτιαγμένο με
πολύ αγάπη για το άθλημα από τους δύο Θεσσαλονικιούς επιπλοποιούς,
άλλωστε ο άνθρωπος αγαπάει το ποδήλατο από τότε που υπάρχει…
Το πρώτο χειροποίητο ξύλινο ποδήλατο τεστάρισαν αθλητές της
ομάδας ποδηλασίας του ΠΑΟΚ, οι οποίοι θα καλύψουν αρκετά χιλιόμετρα στο
μέλλον με αυτό, υπό το βλέμμα των προπονητών τους Αλέξανδρου Ηλιάδη και
Στέλιου Μαλούση.
Το πρωτοποριακό ποδήλατο βγαίνει προς το παρόν σε τύπου πίστας αλλά στο μέλλον θα βγει σε mountain και δρόμου.
Περισσότερες πληροφορίες ή παραγγελίες, τηλεφωνικά από τους
ίδιους τους κατασκευαστές, Αργύρη και Γιώργο Λεκοβίτση στο 2310 798 391
(Βιομηχανική περιοχή Σίνδου) κι αν θέλετε να το δείτε από κοντά και να
κάνετε πετάλι, στο κατάστημα CyCle, Μ. Μπότσαρη 1 στη Θεσσαλονίκη.
Πηγή: thesstoday
2. «Ένα ψέμα μπορεί να κάνει το γύρο
του κόσμου, όσο η αλήθεια βάζει ακόμα τα παπούτσια της» - Μαρκ Τουέιν ,
Αμερικανός συγγραφέας 
