Οι 7 μεγάλες πληγές του ελληνικού δημοσίου χρέους.

Πολλοί απλοί άνθρωποι αναρωτιούνται, πως  έφτασε το ελληνικό κράτος να χρωστάει αυτά τα υπέρογκα ποσά που καλείται να πληρώσει; Τα σενάρια περί συνωμοσιών, η οργή κατά των διεθνών τοκογλύφων και των ανίκανων πολιτικών μας, δίνουν και παίρνουν. Ωστόσο, όλοι φανερά ή κατά βάθος νιώθουμε, ότι η δημόσια διοίκηση της χώρας μας ήταν πάντα κάκιστη, αδιαφανής,  δυσκίνητη, συνυφασμένη με συμφέροντα λίγων. Ας δούμε 7 περιπτώσεις, που πραγματικά κόστισαν και συνεχίζουν να κοστίζουν πολύ ακριβά στο ελληνικό δημόσιο.  Ο καθένας ας αθροίσει έπειτα τα ποσά μόνος του, αφού λάβει υπόψη του, ότι τα περισσότερα από τα παρουσιαζόμενα φαινόμενα έχουν μεγάλο βάθος χρόνου και συνεχίζουν να αποτελούν πληγές. Σκεφτείτε μετά την ανάγνωση, ότι η ελληνική κυβέρνηση ψάχνει εναγωνίως,  από που θα κάνει 11 δις περικοπών, οι οποίες απαιτούνται ως προυπόθεση μιας δανειακής δόσης 31 δισεκατομμυρίων.

1. Στο τέλος του 2011 τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών προς το κράτος ανέρχονταν στα 20,5 δισ. ευρώ,  έναντι 22,4 δισ. Ευρώ στο τέλος του 2010. Από αυτά, περίπου 15 δισ. ευρώ αφορούν επιχειρήσεις που άμεσα ή έμμεσα ελέγχονται από το Ελληνικό Δημόσιο και περίπου 5 δισ. ευρώ αφορούν εγγυήσεις οι οποίες έχουν δοθεί στον ιδιωτικό τομέα με κάποια κριτήρια.  Σύμφωνα με αυτά το μεγαλύτερο ανεξόφλητο υπόλοιπο στις 31 Δεκεμβρίου 2011 είχε ο ΟΣΕ με περίπου 8 δισ. ευρώ, ενώ το Αττικό Μετρό χρωστά 1,8 δισ. ευρώ και η ΔΕΗ 1,7 δισ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, το συνολικό χρέος των ελληνικών νοσοκομείων στις φαρμακευτικές εταιρείες εκτιμάται ότι αγγίζει τα 8 δισ. ευρώ. Η κακοδιαχείριση, οι καθυστερήσεις πληρωμών και οι υπερτιμολογήσεις ήταν η κύρια αιτία της διόγκωσης αυτής. Πολλές φορές τα αναλώσιμα βρεθήκαν στους κάδους των αχρήστων.

2. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγου που εμφανίστηκε προ λίγων μηνών. τα μη δηλωθέντα εισοδήματα των ελευθεροεπαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων (ιατρών, μηχανικών, χρηματοοικονομικών παραγόντων, λογιστών, νομικών, καλλιτεχνών, ξενοδόχων, εστιατόρων, κατασκευαστών, αγροτών) στην Ελλάδα έφθασαν το («σωτήριον») έτος 2009 σε 28 δις ευρώ. Τα εισοδήματα αυτά, αν είχαν φορολογηθεί κανονικά (με 40% συντελεστή), θα είχαν αποφέρει φορολογικά έσοδα τουλάχιστον …11,2 δις ευρώ (άλλως θα μείωναν το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 κατά 31%, του δε 2008 κατά 48%).

3. Τα στοιχεία του ΔΝΤ υπολογίζουν το ύψος του λαθρεμπόριο καυσίμων σε  1 δισ. ευρώ ετησίως και οι δηλώσεις του τέως πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου αφορούσαν τη δυνατότητα εξοικονόμησης 2,5 δισ. ευρώ τον χρόνο.

 Από έρευνα που συντάχθηκε από τον καθηγητή ΑΠΘ Δ. Μάρδα και παρουσιάστηκε προ λίγων ημερών, προκύπτει ότι σε όλο τον κύκλο διανομής (διυλιστήρια, εταιρείες εμπορίας, εταιρείες - ιδιοκτήτες βυτίων διανομής, σημεία παράδοσης) υπάρχουν “δυνατότητες” για λαθρεμπόριο - νοθεία, ενώ εμπλέκονται στη διακίνηση ο στρατός, ο μηχανισμός ανεφοδιασμού των πλοίων, η εξαγωγή καυσίμων, αλλά και η διαδικασία ελέγχου - με τις “απαραίτητες συνέργειες”. διαίτερα αποκαλυπτική είναι η έρευνα σε σχέση με τις εικονικές εξαγωγές καυσίμων, που επιφέρουν ετήσιες απώλειες για το Δημόσιο γύρω στα 1.000 βυτία ανά έτος, ήτοι 150 εκ. ευρώ. Διασταυρώνοντας στοιχεία του ΟΗΕ για τις εισαγωγές/εξαγωγές καυσίμων, προκύπτουν διαφορές εκατομμυρίων ευρώ ετησίως στις σχετικές συναλλαγές Ελλάδας-γειτονικών χωρών (FYROM, Βουλγαρία, Τουρκία, Ελλάδα). Για παράδειγμα, ενώ το 2009 δηλώθηκε ότι έφυγαν από την Ελλάδα προς τα Σκόπια βενζίνες-ντίζελ αξίας περίπου 134,5 εκ. δολαρίων (222,9 χιλ. τόνοι), τα Σκόπια δήλωσαν ότι εκεί έφτασαν μόλις 10 εκ. δολάρια (12,3 χιλ. τόνοι). Αντίστροφα, το 2010 δηλώσαμε ότι εξήγαμε στην Τουρκία 116 εκ. δολάρια βενζίνης, ενώ οι τουρκικές αρχές δήλωσαν ότι εισήγαγαν 573 εκ. δολάρια βενζίνες από την Ελλάδα. Είναι σαφές ότι αφορολόγητα καύσιμα προς εξαγωγή επιστρέφουν στην ελληνική αγορά και τα κυκλώματα λαθρεμπορίου θησαυρίζουν από τη διαφορά των φόρων.

 Μια  μεγάλη “πληγή” του λαθρεμπορίου είναι και τα ναυτιλιακά καύσιμα που διατίθενται στα πλοία ατελώς και είναι ιδιαιτέρως “ελκυστικά” για τους εμπλεκόμενους, με 713 χιλιάδες κυβικά και τζίρο 72 εκ., που αντιστοιχεί στο 20% των διακινούμενων ποσοτήτων ετησίως. Η όλη διαδικασία στηρίζεται στον ανεφοδιασμό των πλοίων μέσω μικρών δεξαμενόπλοιων (“σλέπια”-“μπάρτζες”), που κινούνται ανεξέλεγκτα από το Λαύριο έως την Ελευσίνα, οι παράνομες δεξαμενές, διάσπαρτες στο Λεκανοπέδιο, υπολογίζονται σε πάνω από 200, ενώ ο έλεγχος “χάνεται” μεταξύ των αρμοδιοτήτων Τελωνείων-Λιμενικού. Το λαθρεμπόριο καυσίμων στον στρατό υπολογίζεται ότι κοστίζει στο Δημόσιο 500 εκ. ευρώ, ενώ άλλες πηγές είναι οι πειραγμένες αντλίες, η νοθεία κ.ά.

4. Τον Νοέμβριο του 2004 η τότε κυβέρνηση ανακοίνωσε κόστος 8,95 δισ. ευρώ για τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων στη χώρα μας, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται «δαπάνες για την κατασκευή έργων που ολοκληρώθηκαν ή επισπεύτηκαν (π.χ. Αττική Οδός, τραμ, προαστιακός κ.λπ.). Αργότερα, η Standard&Poor's το ανέβασε στα 11,27 δισ. ευρώ ή 6% του ελληνικού ΑΕΠ. Σήμερα πληροφορούμαστε ότι υπάρχουν ακόμη σημαντικά έργα που δεν έχουν καν αποπληρωθεί (π.χ. Ολυμπιακό Χωριό), ενώ μόνο στον τομέα του τουρισμού ουδέποτε επιβεβαιώθηκε η πρόβλεψη για διπλασιασμό των εσόδων και αύξηση από τα 10 στα 20 δισ. ευρώ ετησίως. Εκτιμήσεις ανεβάζουν το τελικό κόστος μεταξύ των 20-30 δισ. ευρώ αν συμπεριληφθούν δαπάνες που δεν θα γίνονταν ποτέ ή θα περνούσαν από λιγότερο ταχύρρυθμες διαδικασίες αν δεν υπήρχε η χρονική πίεση και ο μεγαλοϊδεατισμός της Ολυμπιάδας.

5.  Το έτος 2010 οι στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας ανήλθαν σε 7.062 δισ.ευρω. Η χώρα μας για την περίοδο 2005-2009, ήταν μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων πελατών όπλων σε απόλυτα μεγέθη, ενώ οι εξοπλισμοί την τελευταία 30ετία αντιστοιχούσαν σε πάνω από 1/3 του συνολικού χρέους. Η Ελλάδα εξακολουθεί να ξοδεύει σε όπλα μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ από κάθε άλλη χώρα των 27.

6. 800.000 οφειλέτες χρωστάνε κοντά στα 11 δις ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία. Από αυτά μόνο τα 7 δις μπορούν να αναζητηθούν και να εισπραχθούν, σύμφωνα με τον πρώην Υπουργό Εργασία; Γ.Κουτρουμάνη.

7. Τα δημόσια έργα στην Ελλάδα, πάντα ή σχεδόν πάντα ξεφεύγουν αρκετά επάνω από τις δαπάνες, που έχουν προϋπολογιστεί  Οι λόγοι, είναι πολλοί και διάφοροι (Η σκόπιμη μερικές φορές υπεραισιοδοξία των αρχικών υπολογισμών, το κόστος απαλλοτριώσεων, η κατάτμηση των έργων, οι ενστάσεις, οι δικαστικές διαμάχες  και οι  αλλεπάλληλοι πλειστηριασμοί κλπ). Ενδεικτικά, το τελικό κόστος δυο μεγάλων δημόσιων έργων όπως της γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, και της Εγνατίας Οδού, έχει υπολογισθεί τελικά κοντά στα 2 δις και 6 δις ευρώ αντίστοιχα, αντί για περίπου 740 εκατομμύρια και 3.2 που επιδιωκόταν αρχικά.

Φυσικά, σε κανένα κράτος του κόσμου δεν θα ήταν δυνατό να αποφευχθούν όλα τα παραπάνω μαζί. Όλοι γνωρίζουμε, πως δεν υπάρχει σχεδόν καμία χώρα χωρίς ελλείμματα  στην οικονομία της. Αν όμως όλα τα παραπάνω,  επεδίωκαν να τα χειριστούν οι εκλεγμένοι ή διορισμένοι αρμόδιοι  με πιο σωστό ή και σε αρκετές περιπτώσεις πιο τίμιο τρόπο, τότε μάλλον θα ζούσαμε σε μια άλλη πατρίδα.
Β.Τ.

Πηγές: www.enikos.gr

www.enet.gr

www.kathimerini.gr

www.avgi.gr

www.agrinioculture.gr
www.protagon.gr