Επιδότηση των ελαχίστων; Το πρόβλημα δεν είναι η τιμή του πετρελαίου

Με τις σημερινές ρυθμίσεις το 90% των ελληνικών νοικοκυριών δικαιούται επίδομα θέρμανσης. Και με το επίδομα θέρμανσης, η τιμή του πετρελαίου πέφτει κοντά στα επίπεδα που είχε πριν από την αύξηση του φόρου.
Τότε γιατί κρυώνουν οι έλληνες;
Διότι οι περισσότεροι Έλληνες μένουν σε πολυκατοικίες. Ειδικά στις πόλεις, όπου υπάρχει και το έντονο πρόβλημα ρύπανσης. Και για να πάρει πετρέλαιο μία πολυκατοικία πρέπει να συμφωνούν όλοι οι ένοικοι.
Οπότε το μπέρδεμα: μερικοί δικαιούνται επίδομα και άλλοι όχι. Αποτέλεσμα; Ψόφος. (Ακόμα κι αν υπάρχει ανεξάρτητη θέρμανση, ο καυστήρας, συνήθως είναι κοινός).
Αλλά ακόμα και αν όλοι δικαιούνται επίδομα (σπάνιο), μερικοί δεν μπορούν (ή δεν θέλουν) να πληρώσουν ούτε την επιδοτούμενη τιμή; Πάλι ψόφος.
Η ρύθμιση για το επίδομα αφορά ουσιαστικά τις μονοκατοικίες. Αλλά πόσοι και ποιοι μένουν σε μονοκατοικίες;
Οι πολύ φτωχοί και οι πολύ πλούσιοι.
Οι πολύ φτωχοί συνήθως δεν έχουν καλοριφέρ. Αυτές οι «μονοκατοικίες» είναι μάλλον τρώγλες. Αλλά και αν έχουν, σπάνια μπορούν να αγοράσουν ακόμα και το φθηνότερο πετρέλαιο.
Οπότε, δια της εις άτοπον απαγωγής, καταλήγουμε ότι η επιδότηση αφορά κυρίως τους landlords της Εκάλης. Οι οποίοι όμως, λόγω εισοδηματικής κλίμακας, δεν το δικαιούνται.
Άρα: το επίδομα προορίζεται για ιδιοκτήτες ή ενοίκους μονοκατοικιών, με κεντρική θέρμανση και χαμηλό εισόδημα.
Πόσοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Πάντως, όχι το 90%!

του Νίκου Δήμου, πηγή: www.protagon.gr

Η συνταγή της παρακμής

του Γεώργιου Γιαννούλη-Γιαννουλόπουλου
Ο πιο κατάλληλος τρόπος να μην γίνει ποτέ τίποτα είναι να επιδιώκει κανείς κάποιου είδους τέλειο, κάτι δραστικά καλύτερο από αυτό που μπορεί πράγματι να γίνει. Το οικονομικό, νομικό και πολιτικό μας σύστημα αντανακλά αυτή την αντίληψη και τη συμπεριφορά μας.

Οι νόμοι μας ρυθμίζουν στη λεπτομέρεια το τέλειο λογιστικό σύστημα, τα τέλεια συστήματα δόμησης, τα τέλεια συστήματα διαχείρισης, την τέλεια δημοκρατία και όπως είναι αναμενόμενο δεν εφαρμόζεται τίποτα.
 Δεν θέλουμε τους ΧΥΤΑ ή κάτι άμεσα εφικτό γιατί σίγουρα κάπου υπάρχουν πιο προχωρημένες τεχνικές ανακύκλωσης που εξαϋλώνουν τα σκουπίδια. Στην πραγματικότητα βέβαια δεν τους θέλουμε διότι ξέρουμε ότι πιέζοντας υστερικά θα τους φορτωθεί ο γείτονας ή θα τα πετάμε στη θάλασσα και στα ρέματα και θα κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε.
Μας μυρίζει και μας βρωμάει κάθε μικρή ή μεγάλη παραγωγική επένδυση γιατί θα προκαλέσει ζημιά στην αισθητική μας, θα καταλάβει κάποια επιφάνεια, θά 'χει ένα περιβαλλοντικό αποτύπωμα (λες και υπάρχει ανθρώπινη παραγωγική δραστηριότητα που δεν έχει, που είναι άϋλη και αγγελική), μόνο που δεν το μετρούμε ποτέ συγκριτικά με τις άλλες. Ετσι, φυσικά, δίχως αυτήν την όποια επένδυση το δικό μας αποτύπωμα, το άλλο αποτύπωμα, μεγαλώνει κάθε μέρα δραματικά σε καμένα και χτισμένα βουνά, παράνομες γεωτρήσεις, καταπατημένες ακτές, βρώμικους λιγνίτες, χημική γεωργία. Εκείνο που τελικά μας ενοχλεί είναι ότι δεν θα την κάνουμε εμείς την επένδυση αλλά κάποιος άλλος, ο γείτονας, ο απέναντι, ο "ξένος". 
Μας ξυνίζει και μας στραβομουτσουνιάζει κάθε πολιτικός, κάθε πολίτης που κάτι προσπαθεί να κάνει, κάπως να τα βάλει με το τέρας, κάπως να βελτιώσει την κατάσταση στον τομέα του, κάτι να πετύχει - γιατί δεν το κάνει καλά, δεν το παλεύει όπως ΑΚΡΙΒΩΣ θα θέλαμε, δεν μας αντιστοιχεί τέλος πάντων. Κι έτσι καταλήγουμε να τον διασύρουμε, να τον απαξιώσουμε, να τον εξοντώσουμε, για να τον διαδεχτούν αναπόφευκτα κατώτεροί του που θα αφήσουν τα πράγματα στην ησυχία τους, απρακτώντας και μικροεξυπηρετώντας, ή ακόμη χειρότερα αρπάζοντας για λογαριασμό μας ενώ εμείς περιμένουμε πάντα το καλύτερο, το τέλειο. Αρκεί ν' αδειάσει τη γωνιά ο ταραξίας, ο μίζερος, ο λογιστάκος, ο αριστερός, ο προκλητικός, ο ανάλγητος, ο νεοφιλελεύθερος, ο μπήξας, ο δείξας. 
Ποτέ δε θ' ακουστεί από καρδιάς στον τόπο αυτό ένας καλός λόγος, ένα μπράβο για την προσπάθεια, για ό,τι κάποιος (ή κάποιοι) κατάφερε, για ό,τι, λίγο ή πολύ, κάποιος με σύστημα και με κόπο πέτυχε. Κάτι μας κρατάει να το αρθρώσουμε. Κάτι μέσα μας μάς σφίγγει. Κάτι σαν κόμπος όταν φτάνει στην γλώσσα μας.
Ακόμη και όταν το γνωρίζουμε, κι όταν είναι προφανές, δεν το λέμε. Αρνούμαστε να το προφέρουμε. Καταφέρνουμε κιόλας να πείσουμε τον εαυτό μας πως μόνο το δικό μας καλύτερο αξίζει, πως μόνο εμείς είμασε οι ικανοί, οι οραματιστές, οι τίμιοι. Λες και το κλέβουν από εμάς αυτό το μπράβο. Λες και μας ξεριζώνουν την ψυχή. 
Ετσι λίγο-λίγο ανοίξαμε κι ανοίγουμε τόπο στο χειρότερο, στο πιο βρωμερό, στο πιο μολυσματικό, στο πιο άδικο, στο πιο ανάξιο, το οποίο επιβάλλει η αναγκαιότητα που δεν αποδέχεται το κενό. Κάπου πρέπει να πάνε τα σκουπίδια υποχρεωτικά και θα πάνε όπου βρουν τελικά εύκαιρο χώρο, σαν το νερό στη ρωγμή, κάπως πρέπει να παράγουμε και θα παράγουμε όπως-όπως με όποιο κόστος, κάποιος πρέπει να διοικήσει και θα διοικήσει όποιος χωθεί, όποιον τυχοδιώκτη φέρει ο καιρός. 
Αυτό που φαίνεται σα μοναδικότητα, η ελληνική ιδιαιτερότητα που οδηγεί στη νεοελληνική παρακμή πηγάζει τελικά από αυτό το κενό. Αυτή την ψυχική αναπηρία. Την αδυναμία αναγνώρισης της προσπάθειας και της καλής πρόθεσης, της επιτυχίας σε σχέση με την πραγματικότητα. Την ανικανότητα υπέρβασης της μιζέριας και της γκρίνιας. 
Είναι βαθιά η ενοχική μας σχέση με τη χαρά. Είναι ανυπόφορη η πρόκληση στον ψυχισμό μας που αντιπροσωπεύει η χαρά του άλλου, καθώς την ίδια χαρά στερούμε από τον εαυτό μας. 
Είναι η αδυναμία να είμαστε αληθινά γενναιόδωροι, δηλαδή πραγματικά γενναίοι.


Υ.Γ.Αναζητώντας μια εικόνα έπεσα στη Γοργόνα του Θεόφιλου. Χάρηκα όταν ανακάλυψα πόσο νωρίτερα και καλύτερα από όλα μας τα λόγια έχει ζωγραφίσει τη σκέψη και την ψυχή μας αυτός ο αγαθός και απέραντα ταλαντούχος άνθρωπος,


Ο Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος είναι ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα ανάπτυξης, δημοσίων επενδύσεων, παιδείας, πολιτισμού και καινοτομίας. Είναι Αντιπρόεδρος πολιτικού συντονισμού της πολιτικής κίνησης "Δημιουργία, ξανά!"

Εικόνα: Γοργόνα, Θεόφιλος

Πηγή: www.dimiourgiaxana.gr

Η πικρή αλήθεια για το ελληνικό σχολείο όπως προκύπτει από την διεθνή έκθεση αξιολόγησης PISA

Τι γνωρίζουν οι 15χρονοι μαθητές. Η ντροπή των Ελληνικών σχολείων

Του Ανδρέα Κούτρα  Πηγή:news247.gr

Η Ελένη αγόρασε ένα καινούργιο ποδήλατο που έχει ταχύμετρο στο τιμόνι. Το ταχύμετρο έχει ένδειξη για την απόσταση αλλά και για την μέση ταχύτητα κάθε βόλτας. Σε μια βόλτα έκανε πρώτα 4 χιλιόμετρα σε 10 λεπτά και μετά έκανε 2 χιλιόμετρα σε 5 λεπτά.

Α. Η μέση ταχύτητα ήταν μεγαλύτερη στα πρώτα 10 λεπτά της βόλτας

Β. Η μέση ταχύτητα ήταν η ίδια και στα πρώτα 10 λεπτά και στα δεύτερα 5 λεπτά της βόλτας

Γ. Η μέση ταχύτητα ήταν μικρότερη στα πρώτα 10 λεπτά από τα επόμενα 5 λεπτά της βόλτας

Δ. Δεν υπάρχει τρόπος να απαντήσουμε με τα δεδομένα που έχουν δοθεί.

Αυτή την ερώτηση την απάντησαν λάθος 36 στους 100 μαθητές ελληνικών σχολείων (Σωστή απάντηση το Β). Ο μέσος όρος λάθους στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν 23%, ενώ, για παράδειγμα στην Πολωνία ήταν 14% και την Ιρλανδία 17%.

Αυτά και άλλα πολλά είναι καταγεγραμμένα στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την παιδεία, γνωστή και ως έκθεση PISA. Η έρευνα γίνεται από το 2000 και σκοπό έχει να χαρτογραφήσει το επίπεδο της παιδείας στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ αλλά και σε 30 περίπου ακόμα μη μέλη (όπως η Κίνα).

Εξετάστηκαν στα Μαθηματικά, την Ανάγνωση/κατανόηση κειμένου και στις Επιστήμες. Η έμφαση όμως δόθηκε στα Μαθηματικά. Ηλικιακά τα παιδιά της έρευνας είναι μεταξύ 15 και 16 δηλαδή Α' Λυκείου, λίγο πριν μπουν στον Προκρούστη των πανελλαδικών.

Η διεθνής έρευνα, έχει δείξει πως οι μαθητές με άριστο επίπεδο μαθηματικής γνώσης, ανάγνωσης και επιστημονικών γνώσεων, έχουν δύο φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν εργασία, τρεις φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να αμείβονται καλύτερα, δυο φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν καλή υγεία, να είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας να έχουν σχέσεις εμπιστοσύνης και να προσφέρουν εθελοντική εργασία για το κοινό καλό. Πράγματα που σίγουρα λείπουν από την κοινωνίας μας.

Η διαφορά από το μέσο όρο ισοδυναμεί με ένα ολόκληρο σχολικό έτος. Με άλλα λόγια το Ελληνικό σχολείο έχει μείνει στην ίδια τάξη σε σχέση με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.

Αν δε, θέλουμε να συγκριθούμε με τις καλές χώρες τότε υπολειπόμαστε 3 ολόκληρα χρόνια σχολείου. Αν ήταν ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα θα είμαστε στην ζώνη υποβιβασμού λίγο πάνω από την Τουρκία την Χιλή και το Μεξικό. Όσο αφορά την Ανάγνωση και τις Επιστήμες είμαστε στην ίδια περίπου θέση.

Όμως το άκρως ανησυχητικό δεν είναι μόνο η θέση μας και η διαφορά από το μέσο όρο αλλά και η κατανομή στα διάφορα επίπεδα. Υπάρχει ο μύθος πως οι καλοί πετυχαίνουν παντού ανεξαρτήτως σχολείου. Μια ματιά στην έκθεση PISA, είναι διαφωτιστική. Μόνο το 3.9% των μαθητών στην Ελλάδα βρίσκεται στην κατηγορία των «καλών» μαθητών. Ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 12.5% ενώ μερικές χώρες όπως η Κορέα είχαν 31%.

Αντίστοιχα ο αριθμός των «κακών» μαθητών στην Ελλάδα είναι 35% ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 23%. Σε χώρες όπως η Πολωνία είναι 24% ενώ στην Κορέα μόλις το 9%.

Η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη για τα παιδιά μεταναστών πρώτης και δεύτερης γενιάς (10% του συνόλου), όπου 6 στους 10 μαθητές είναι στην τελευταία βαθμίδα. Η διαφορά στην βαθμολογία δε, είναι μισός έως και ένας ολόκληρος σχολικός χρόνος.

Το συμπέρασμα για το Ελληνικό σχολικό σύστημα είναι τραγικό. Όχι μόνο δεν αναδεικνύει τα προσόντα των παιδιών αλλά παράγει και περισσότερους αμαθείς.

Πως όμως εξηγείται, η πραγματικά κάκιστη θέση στην οποία βρίσκονται οι μαθητές των Ελληνικών σχολείων. Πολλοί θα προστρέξουν να κατηγορήσουν την οικονομική κρίση και την έλλειψη πόρων για την παιδεία.

Η πραγματικότητα είναι όμως διαφορετική. Η έκθεση του ΟΟΣΑ τονίζει πως δεν υπάρχει ισχυρός συσχετισμός μεταξύ οικονομικής ισχύος και καλής απόδοσης. Για παράδειγμα στην Ελλάδα μόνο το 15% της διαφοράς εξηγείται με βάση τα κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια.

Επίσης η Ελλάδα βρίσκεται περίπου στην ίδια θέση από το 2000 που άρχισε η έρευνα. Μάλιστα τα τελευταία 3 χρόνια ανεβήκαμε σε βαθμολογία αλλά όχι τόσο πολύ ώστε να ανεβούμε στην γενική κατάταξη.

Αν δεν είναι λοιπόν η οικονομία και το κοινωνικό υπόβαθρο μήπως δεν επαρκούν οι ώρες διδασκαλίας στα Ελληνικά σχολεία, μήπως δεν υπάρχει η κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή;

Και εδώ όμως η έρευνα δίνει απάντηση.

Στο Ελληνικό σχολείο διδάσκονται 812 ώρες μαθηματικών που αντιστοιχούν στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.

Περίπου 94% των καθηγητών έχουν πανεπιστημιακή μόρφωση πάνω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ που είναι 88%.

Έχουμε επίσης πολύ περισσότερους καθηγητές από σχεδόν όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ. Για κάθε 9 μαθητές αντιστοιχεί ένας καθηγητής, ενώ στον ΟΟΣΑ ο μέσος όρος είναι 14 μαθητές ανά καθηγητή.

Έτσι έχουμε το φαινόμενο οι καθηγητές στην Ελλάδα να διδάσκουν 200 περίπου ώρες λιγότερες από το μέσο όρο (589 έναντι 782). Παράλληλα αμείβονται και λιγότερα χρήματα, μόλις το 80% του κατά κεφαλήν εισοδήματος.

Επίσης δεν μπορούμε να πούμε πως οι γονείς δείχνουν έλλειψη ενδιαφέροντος για τα πρόοδο των παιδιών τους. Οι γονείς στην Ελλάδα αγωνιούν και φαίνεται ξεκάθαρα στα νούμερα.

Πάνω από τους μισούς γονείς με δική τους πρωτοβουλία συζήτησε την πρόοδο του παιδιών. Δεν είναι το ίδιο όμως και για τους καθηγητές. Το 39% των καθηγητών πήρε την πρωτοβουλία να συζητήσει την πρόοδο μαθητών, ενώ ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 47%.

Το Ελληνικό σπιτικό έχει τα μισά περίπου βιβλία από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Υπάρχει ακόμα διαφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών με τα κορίτσια να σκοράρουν χαμηλότερα στα μαθηματικά. Οι μαθητές που έρχονται από μη προνομιούχες κοινωνικές ή οικονομικές ομάδες δεν σπάνε εύκολα το φαύλο κύκλο. Στην Ελλάδα μόνο το 3.2% έναντι 6.5% στον ΟΟΣΑ προοδεύουν παρά τις κοινωνικές και οικονομικές αντιξοότητες.

Είναι ξεκάθαρο πως οι μαθητές των Ελληνικών σχολείων είναι σε μειονεκτική θέση λόγω σχολικού συστήματος. Δεν είναι ανεπίδεκτοι μαθήσεως, αλλά θύματα ενός συστήματος που μέχρι τα 15-16, τα αγνοεί και μετά τα βάζει στις προκρούστειες πανελλαδικές, με μόνο σκοπό την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο και όχι την κριτική σκέψη, γνώση ή την παραγωγή άξιων πολιτών.

Οι λύσεις για να αναβαθμιστεί το ελληνικό σχολείο είναι απλές και συνοψίζονται στις λέξεις, αυτονομία, λογοδοσία και ανταγωνισμός και αξιολόγηση. Και εδώ η έκθεση του ΟΟΣΑ είναι καταπέλτης. Τα Ελληνικά σχολεία βρίσκονται στην τελευταία θέση όχι μόνο του ΟΟΣΑ αλλά και όλων των άλλων χωρών που εξετάστηκαν.

Είμαστε στην 65η θέση σε σύνολο 65 χωρών στην έλλειψη αυτονομίας του σχολείου να επιλέξει την διδακτέα ύλη και σε ανάλογες θέσεις όσον αφορά την έλλειψη αυτονομίας στην λογοδοσία και στην αξιολόγηση.

Στις περισσότερες χώρες τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας ήταν αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος και συζήτησης γιατί αφορά το μέλλον της χώρας. Στην Ελλάδα με λίγες εξαιρέσεις πέρασε απαρατήρητη. Κανένας πολιτικός δεν νοιάστηκε για την πραγματική κατάντια του σχολικού συστήματος παιδείας.

Κανένας υπεύθυνος δεν ένιωσε την ανάγκη να απολογηθεί για τα απογοητευτικά αποτελέσματα και συμπεράσματα.

Το Ελληνικό σχολικό σύστημα καταστρέφει συστηματικά το μέλλον των παιδιών σε μια κοινωνία, που δεν νοιάζεται για το μέλλον της. Η έκθεση του ΟΟΣΑ δείχνει πως η κρίση, δεν άρχισε το 2010 αλλά είναι πολύ βαθύτερη και είναι και πολιτισμική και κρίση παιδείας. Τα παιδιά δεν έχουν διαβάσει την έκθεση του ΟΟΣΑ αλλά βιώνουν καθημερινά τις επιπτώσεις και βλέπουν πως το μέλλον τους είναι σκοτεινό και αντιδρούν άκομψα.

Αν θέλουμε να έχει μέλλον αυτός ο τόπος πρέπει να αρχίσουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές άμεσα στην παιδεία. Η έκθεση του ΟΟΣΑ είναι ξεκάθαρη, δεν λείπουν ούτε τα χρήματα ούτε η υλικοτεχνική υποδομή. Αξιολόγηση, αυτονομία, λογοδοσία λείπει.

Τελειώνοντας σας αφήνω με την ερώτηση στην οποία οι 6 στους 10 μαθητές των Ελληνικών σχολείων έκαναν λάθος.

Ο Χρήστος μόλις πήρε το δίπλωμα οδήγησης και θέλει να αγοράσει αυτοκίνητο. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις επιλογές αυτοκινήτων που έχει

Μοντέλο	Άλφα	Βήτα	Γάμμα	Δέλτα
Έτος	2003	2000	2001	1999
Τιμή	4800	4450	4250	3990
Κοντέρ	105000	115000	128000	109000
Κυβικά εκ. (Χιλ.)	1,79	1,796	1,82	1,783

Ερώτηση. Ποιο αυτοκίνητο έχει το μικρότερο κυβισμό. Η σωστή απάντηση είναι φυσικά  η Δέλτα.

Την ερώτηση αυτή την έκαναν λάθος 63 στους 100 μαθητές ενώ ο μέσος όρος λάθους του ΟΟΣΑ είναι 45%. Η Ελλάδα συγκρίνετε με την Τουρκία (λάθος 67%), Σερβία (λάθος 65%), Κροατία (λάθος 57%).

Ο Ανδρέας Κούτρας είναι οικονομικός αναλυτής και μέλος του Ινστιτούτου Νέας Πολιτικής. Eργάζεται στο Λονδίνο ως αναλυτής του Ευρωπαϊκού χρέους στην ITC Markets.  Είναι επίσης επιστημονικός και γεωπολιτικός αναλυτής και μέλος της επενδυτικής επιτροπής της SteppenWolf Capital LLC.

12 λόγοι για τους οποίους ίσως δεν έχουμε βρει εξωγηίνους

Ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της σύγχρονης επιστήμης είναι εάν είμαστε μόνοι ή όχι στο σύμπαν. Η υπηρεσία SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) προσπερνάει τους επιστημονικούς κλάδους και φτάνει στην καρδιά αυτών των φιλοσοφικών ερωτημάτων, όπως γιατί είμαστε εδώ και τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος.

Το 1960, το Πρόγραμμα Ozma ξεκίνησε μία σοβαρή έρευνα για σήματα από άλλους πολιτισμούς. Ο ερευνητής Frank Drake επινόησε λίγο αργότερα την εξίσωση Drake προκειμένου να προσδιορίζει ποσοτικά πόσοι προηγμένοι -τεχνολογικά- πολιτισμοί ενδεχομένως να υπάρχουν στο γαλαξία μας. Όσο προχωράει η έρευνα για εξωγήινη ζωή, παραμένει ένα βασανιστικό ερώτημα: που είναι όλοι αυτοί;

Το 1950, ο φυσικός Enrico Fermi διατύπωσε το λεγόμενο παράδοξο Fermi. Ουσιαστικά, αυτό που είπε ήταν, εάν η ζωή είναι θεωρητικά τόσο κοινή στον γαλαξία μας, τότε γιατί δεν έχουμε βρει ακόμα αποδεικτικά στοιχεία;

Παρακάτω παρατίθενται οι 12 λόγοι για τους οποίους ενδεχομένως να μην έχουμε βρει ακόμα εξωγήινη ζωή.

12. Οι εξωγήινοι βρίσκονται στη Γη, απαρατήρητοι

Αυτή είναι η αγαπημένη λύση σε κάθε συνωμοσιολογική θεωρεία γύρω από τα ΑΤΙΑ: οι εξωγήινοι βρίσκονται ανάμεσά μας, αλλά είτε περνούν απαρατήρητοι είτε συγκαλύπτονται από κυβερνητικούς αξιωματούχους. Εκτός από την ανικανότητα των κυβερνήσεων να αποσιωπήσουν ακόμα και τα πιο ανούσια μυστικά, δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που να αποδεικνύουν αυτή τη θεωρεία. Ενδεχομένως, να μπορεί κάποιος να υποθέσει πως κάποια στιγμή στο παρελθόν είχαν επισκεφτεί τη Γη οι εξωγήινοι, αλλά και πάλι, δεν υπάρχουν στοιχεία που να το αποδεικνύει.

11. Φοβούνται την τεχνολογική μας ανωριμότητα

Ίσως οι νέοι πολιτισμοί, όπως ο δικός μας, να θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνοι για οποιαδήποτε επαφή. Είμαστε ένα άκρως αρπακτικό είδος και χρησιμοποιούμε αυτή την ικανότητά μας για να εκμεταλλευτούμε τον πλανήτη μας και τα αποθέματά του. Ενδεχομένως, αυτό να προκαλεί σε οποιοδήποτε ώριμο είδος απροθυμία ώστε να μας εντάξει στη γαλαξιακή κοινότητα μέχρι να αποδείξουμε πως μπορούμε να φτάσουμε σε ένα επίπεδο αειφόρου ανάπτυξης. Φυσικά, αυτό προϋποθέτει ότι γνωρίζουν για την εμφάνισή μας.

10. Η επικοινωνία τους είναι πολύ εξωγήινη για να την κατανοήσουμε

Στη Γη υπάρχουν ευφυή όντα, όπως τα δελφίνια και οι φάλαινες, και το γεγονός ότι δεν έχουμε καταφέρει να ανοίξουμε σημαντικό διάλογο μαζί τους, ίσως να σημαίνει πως η επικοινωνία με μία πραγματικά εξωγήινη μορφή ζωής είναι μάταιη. Θα έχουμε, όμως, κοινή τη γλώσσα της επιστήμης. Οι νόμοι της φυσικής έχουν εφαρμογή σε όλο το σύμπαν που μπορούμε να παρατηρήσουμε και έτσι έχουμε τη δυνατότητα μίας κοινής γλώσσας.

9. Η νοήμων ζωή είναι σπάνια στον Κόσμο

Το 2000, οι Peter Ward και Donald Brownlee δημοσίευσαν ένα βιβλίο με τίτλο The Rare Earth Hypothesis, το οποίο θεωρούσε πως, αν και η εμφάνιση της απλής ζωής είναι κοινή, εντούτοις η ανάπτυξη της νοημοσύνης ήταν ίσως ένα μεμονωμένο γεγονός.

Στη Γη, η ζωή ήταν αποτέλεσμα μίας ευνοϊκής συγκυρίας γεγονότων - η ύπαρξη της Σελήνης μας, οι τεκτονικές πλάκες, ακόμα και ο πλανήτης Δίας θεωρούνται ως κάποιοι από λόγους για τους οποίους βρισκόμαστε σε αυτή τη σταθερή θέση ενός επικίνδυνου σύμπαντος.

Η ανθρωπότητα σχεδόν εξαφανίστηκε στο τέλος της τελευταίας Εποχής των Παγετώνων και ταλανιστικά στοιχεία δείχνουν πως οι ελάχιστοι Homo sapiens που επέζησαν αυτής της γενετικής δυσχέρειας διέθεταν τα απαραίτητα εκείνα στοιχεία για να δημιουργήσουν τον πολιτισμό των τελευταίων μερικών χιλιάδων χρόνων. Το πόσο, όμως, συχνά, παίζεται αυτού του είδους το δράμα εκεί έξω στον Κόσμο είναι πολύ δύσκολο για κάποιον να το πει με ένα μόνο δείγμα.

8. Είμαστε το πρώτο ευφυές είδος που εμφανίστηκε

Κάποιος πρέπει να είναι πρώτος, τουλάχιστον σε αυτή τη γειτονιά του Κόσμου. Γνωρίζουμε πως το Σύμπαν δημιουργήθηκε πριν από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια και η Γη σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ενώ χρειάστηκαν περίπου 1 δισεκατομμύριο χρόνια για να δημιουργηθεί ζωή. Ο Ήλιος μας είναι ένας αστέρας 3ης γενιάς, πράγμα που σημαίνει πως το πρωτο-ηλιακό νεφέλωμα από το οποίο συμπυκνώθηκε το ηλιακό μας σύστημα έφερε αρκετά βαρέα στοιχεία ώστε να ξεκινήσει η ζωή. Η διαδρομή από τα άτομα υδρογόνου στα ραδιοτηλεσκόπια ήταν μακριά και ίσως να είμαστε το πρώτο ευφυές είδος που εμφανίστηκε, αν και αυτή η ξεχωριστή «μοίρα» μάλλον είναι απίθανη.

7. Δεν ενδιαφέρονται για τη Γη

Στα τέλη του 19ου αιώνα, υπήρξε μία πρόταση να μεταβιβαστούν σήματα σε έναν πολιτισμό που υποτίθεται ότι υπήρχε στον Άρη, ανάβοντας μεγάλες πυρκαγιές σε δάση. Αυτή η πρόταση, που σήμερα προκαλεί μόνο γέλιο, δείχνει πως ίσως ακόμα και η σημερινή τεχνολογία να είναι άχρηστη όταν τελικά θα είναι να επικοινωνήσουμε με έναν πολιτισμό ενδεχομένως εκατομμύρια χρόνια πιο μπροστά από τον δικό μας. Επιπλέον, οι εξωγήινοι μπορεί να μην ενδιαφέρονται για εμάς, τουλάχιστον όχι πριν να φτάσουμε σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ανάπτυξης. Ίσως να επικοινωνούν με λέιζερ υψηλής συχνότητας ή κάποια μέθοδο που εμείς οι άνθρωποι δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμα. Ίσως να υπάρχει ένα αντίστοιχο «πλαφόν» για την ένταξή μας στην γαλαξιακή κοινότητα, όπως για παράδειγμα να μπορούμε να στέλνουμε βαρυτικά κύματα μέσω συντονιστικών πουλσάρ ή με άλλες εξωτικές μεθόδους.

6. Δεν θέλουν να παρέμβουν

Αυτή η εκδοχή είναι οικεία σε πολλούς χάρη στο Star Trek και την Πρώτη Οδηγία, όπου υπήρχε ένα είδος ηθικού κανόνα στον Κόσμο, που απαγόρευε σε οποιοδήποτε μακρινό διαστημικό πολιτισμό να παρέμβει σε έναν άλλο πρωτόγονο. Όπως, όμως, και πολλές άλλες εκδοχές, έτσι και αυτή δεν μπορεί να υποστηριχθεί με σοβαρά επιχειρήματα.

5. Τα ευφυή είδη δεν επιβιώνουν της τεχνολογικής εφηβείας

Αυτή η εκδοχή θα μπορούσε κάλλιστα να στέκει κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν κάποιοι φοβόντουσαν πως η ανθρώπινη φυλή θα εξαφανιστεί σύντομα με την απόκτηση τεχνολογίας (π.χ. πυρηνικές βόμβες) ικανής για την καταστροφή της ανθρωπότητας. Και ακόμα δεν έχουμε ξεφύγει τον κίνδυνο, καθώς έχουμε μπροστά μας την κλιματική αλλαγή, τις ασθένειες και ίσως κάποια άγνωστη απειλή που θα κληθούμε σύντομα να αντιμετωπίσουμε. Ενδεχομένως να αναπτύσσονται συνέχεια ευφυείς πολιτισμοί και να εξαφανίζονται μόνοι τους κάποιους αιώνες μετά, λόγω ασυγκράτητης κατανάλωσης.

4. Δεν έχουμε ψάξει αρκετά

Το αρχικό πρόγραμμα Ozma ερευνούσε σε δύο κοντινά αστρικά συστήματα με μία μόνο συχνότητα. Οι σύγχρονες έρευνες του Allen Telescope Array μπορούν να ερευνήσουν μία μεγάλη ζώνη του ουρανού μέσα από εκατομμύρια κανάλια, αλλά θα έπρεπε να ερευνήσουμε κάθε αστέρι του γαλαξία μας σε όλες τις δυνατές συχνότητες τα τελευταία 50 χρόνια, και το μόνο που έχουμε κάνει είναι να μεταδώσουμε υψηλής ισχύος σήματα ραντάρ από την αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ένας πολιτισμός, που βρίσκεται σε απόσταση 70 ετών φωτός, με δυσκολία θα μπορούσε να γνωρίζει την ύπαρξή μας.

3. Δεν ενδιαφέρονται για διαστρικά ταξίδια ή επικοινωνία

Όπως είπαμε και πριν, οι φάλαινες είναι ευφυή όντα αλλά δεν μπορούν να φτιάξουν ραδιοτηλεσκόπια. Ίσως αυτό που πυροδοτεί το ενδιαφέρον μας για την εξερεύνηση του διαστήματος να είναι μία μίξη της επιδεξιότητάς μας, της περιέργειας και της επιθυμίας μας να λύσουμε το μυστήριο. Αυτός ο συνδυασμός χαρακτηριστικών μπορεί να μην προκύπτει συχνά με τη νοημοσύνη. Ή, ίσως, όταν ένας πολιτισμός φτιάξει μία εικονική πραγματικότητα πιο ευχάριστη από την πραγματική, χάνει το ενδιαφέρον του για την εξερεύνηση του διαστήματος.

2. Ο Γαλαξίας έχει συγκεκριμένες ζώνες που είναι κατοικήσιμες

Καθώς εξερευνούμε τη θέση μας στο ηλιακό σύστημα, συνειδητοποιούμε πως η Γη βρίσκεται σε μία ζώνη όπου η θερμοκρασία είναι στα κατάλληλα επίπεδα και το νερό μπορεί να υπάρχει σε υγρή μορφή. Αρχίζουμε, όμως, να συνειδητοποιούμε και κάτι ακόμα. Πως ο Γαλαξίας μπορεί να έχει παρόμοιες βιώσιμες ζώνες. Ζώνες όπου η ακτινοβολία δεν είναι τόσο έντονη και υπάρχει η σωστή μίξη στοιχείων, απαραίτητων για την ύπαρξη ζωής. Αυτή η προνομιακή ζώνη που περιστοιχίζει το γαλαξία μας μπορεί να μειώνει τον αριθμό των πολιτισμών που βρίσκονται εκεί έξω και περιμένουν να εντοπιστούν.

1. Ο κοντινότερος πολιτισμός στο διάστημα και το χρόνο είναι υπερβολικά μακριά

Ο τελευταίος παράγοντας της εξίσωσης Drake ίσως να είναι και ο πιο σημαντικός, ενώ πολλές πιθανές εξηγήσεις συναγωνίζονται για το βασικό δίλημμα του πόσο διαρκούν οι ευφυείς πολιτισμοί. Εάν η σωστή απάντηση είναι εκατομμύρια χρόνια, τότε μπορεί να έχουμε γείτονες. Αν, όμως, η απάντηση είναι ένα με δύο αιώνες, τότε ενδεχομένως να μην υπάρχει κανείς να μιλήσουμε σε απόσταση 1.000 ετών φωτός. Βεβαίως, είχαμε τη δυνατότητα, χάρη σε πρόσφατες ανακαλύψεις, να επιβεβαιώσουμε κάποιους παράγοντες της εξίσωσης του Drake, όπως η ύπαρξη εξωπλανητών ή απλές μορφές ζωής σε άλλα μέρη του ηλιακού μας συστήματος. Κανένα όμως από τα δύο δεν αποδεικνύει την ύπαρξη εξωγήινων. Ίσως, κάποια στιγμή της ζωής μας, να μπορούμε να δείξουμε ένα αστέρι στον ουρανό και να πούμε ότι υπάρχει ζωή και εκεί.

    Πηγή: news.pathfinder.gr

Η αναξιοποίητη στην Ελλάδα δύναμη της γεωθερμίας

Η γεωθερμία αποτελεί μια σχεδόν άγνωστη έννοια στην Ελλάδα, αν και ο ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές, οι οποίες παραμένουν ως επί τω πλείστον, αναξιοποίητες. Είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Ανάλογα με το θερμοκρασιακό της επίπεδο μπορεί να έχει διάφορες χρήσεις.

H Υψηλής Ενθαλπίας (>150 °C) χρησιμοποιείται συνήθως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχύς τέτοιων εγκαταστάσεων το 1979 ήταν 1.916 ΜW με παραγόμενη ενέργεια 12×106 kWh/yr.

Η Μέσης Ενθαλπίας (80 έως 150 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση ή και ξήρανση ξυλείας και αγροτικών προϊόντων καθώς και μερικές φορές και για την παραγωγή ηλεκτρισμού (π.χ. με κλειστό κύκλωμα φρέον που έχει χαμηλό σημείο ζέσεως).

Η Χαμηλής Ενθαλπίας (25 έως 80 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση χώρων, για θέρμανση θερμοκηπίων, για ιχθυοκαλλιέργειες, για παραγωγή γλυκού νερού.

Τα περιβαλλοντικά οφέλη της γεωθερμίας μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

    -Συνεχής παροχή ενέργειας, με υψηλό συντελεστή λειτουργίας (load factor), >90%.

   - Μικρό λειτουργικό κόστος, αν και το κόστος παγίων είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση και με τις συμβατικές μορφές ενέργειας.* Μηδενικές ή μικρές εκπομπές αερίων στο περιβάλλον.

   - Μικρή απαίτηση γης.

   - Συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Λευκής Βίβλου της Ε.Ε. και του Πρωτοκόλλου του Κιότο.

   - Τοπική μορφή ενέργειας με συνέπεια την οικονομική ανάπτυξη της γεωθερμικής περιοχής.

    -Συμβολή στην μείωση της ενεργειακής εξάρτησης μιας χώρας, με τον περιορισμό των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων.[2]

Η Ελλάδα χάρη στις γεωλογικές συνθήκες οι οποίες επικρατούν κατέχει ένα αξιόλογο δυναμικό στην γεωθερμική ενέργεια. Ο Ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500 μ). Σε μερικές περιπτώσεις τα βάθη των ταμιευτήρων είναι πολύ μικρά, κάνοντας ιδιαίτερα ελκυστική, από οικονομική άποψη, την εκμετάλλευση τους.  Τα γεωθερμικά πεδία χαμηλής ενθαλπίας είναι διάσπαρτα στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Η αυξημένη ροή θερμότητας, λόγω της έντονης τεκτονικής και μαγματικής δραστηριότητας, δημιούργησε εκτεταμένες θερμικές ανωμαλίες, με μέγιστες τιμές γεωθερμικής βαθμίδας που πολλές φορές ξεπερνούν του 100° C/km. Σε κατάλληλες γεωλογικές συνθήκες, η ενέργεια αυτή θερμαίνει «ρηχούς» υπόγειους ταμιευτήρες ρευστών σε θερμοκρασίες μέχρι 100 °C. Τα γεωθερμικά πεδία χαμηλής ενθαλπίας είναι διάσπαρτα στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Στην Μήλο και τη Νίσυρο έχουν ανακαλυφθεί σπουδαία γεωθερμικά πεδία και έχουν γίνει γεωτρήσεις παραγωγής (5 και 2 αντίστοιχα). Στην Μήλο μετρήθηκαν θερμοκρασίες μέχρι 325 °C σε βάθος 1000 m. και στην Νίσυρο 350° C σε βάθος 1500 m. Οι γεωτρήσεις αυτές θα μπορούσαν να στηρίξουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής 20 και 5 ΜW, ενώ το πιθανό συνολικό δυναμικό υπολογίζεται να είναι την τάξης των 200 και 50 MW αντίστοιχα. Στην Βόρεια Ελλάδα η γεωθερμία θα μπορούσε να προσφέρεται για θέρμανση, θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες κ.λ.π. Στην λεκάνη του Στρυμόνα έχουν εντοπισθεί πολύ σημαντικά πεδία όπως των Θερμών-Νιγρίτας, του Λιθότοπου-Ηράκλειας, της Θερμοπηγής-Σιδηρόκαστρου και του Αγγίστρου. Πολλές γεωτρήσεις παράγουν νερά μέχρι 75 °C, συνήθως αρτεσιανά και πολύ καλής ποιότητας και παροχής. Μεγάλα και μικρότερα γεωθερμικά θερμοκήπια λειτουργούν στην Νιγρίτα και το Σιδηρόκαστρο. Στην πεδινή περιοχή του Δέλτα Νέστου έχουν εντοπισθεί δύο πολύ σημαντικά γεωθερμικά πεδία, στο Ερατεινό Χρυσούπολης και στο Ν. Εράσμιο Μαγγάνων Ξάνθης. Νερά άριστης ποιότητας μέχρι 70 °C και σε πολύ οικονομικά βάθη παράγονται από γεωτρήσεις στις εύφορες αυτές πεδινές περιοχές. Στην Ν. Κεσσάνη και στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης, σε μεγάλης έκτασης γεωθερμικά πεδία, παράγονται νερά θερμοκρασίας μέχρι 82 °C. Στην λεκάνη των λιμνών Βόλβης και Λαγκαδά έχουν εντοπισθεί τρία πολύ ρηχά πεδία με θερμοκρασίες μέχρι 56 °C. Στην Σαμοθράκη υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία καθώς γεωτρήσεις βάθους μέχρι 100 μ. συνάντησαν νερά της τάξης των 100° C.

Παρά το γεγονός ότι οι γεωθερμικές πηγές στον ελληνικό χώρο είναι καλά μελετημένες εντούτοις μόνο η άμεση χρήση της, όπως επί παραδείγματι σε θερμοκήπια έχει μέχρι στιγμής αξιοποιηθεί και αυτή ελάχιστα. Πρέπει να τονισθεί ότι υπάρχουν επαρκή γεωθερμικά πεδία υψηλής ενθαλπίας τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Σήμερα οι άμεσες χρήσεις της γεωθερμίας στην Ελλάδα επικεντρώνονται κυρίως στην θέρμανση των θερμοκηπίων, σε ιχθυοτροφία, στην καλλιέργεια σπιρουλίνας καθώς και σε αποξήρανση λαχανικών και φρούτων. Οι αντλίες θερμότητας από υπόγεια ύδατα έχουν αναπτυχθεί ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα αλλά το ποσοστό που καταλαμβάνουν στην αγορά είναι ελάχιστο σε σχέση με άλλα κράτη της κεντρικής ή Βόρειας Ευρώπης. Προς το παρόν δεν παράγεται στην Ελλάδα ηλεκτρική ενέργεια παρά την ύπαρξη πολλών γεωθερμικών πεδίων υψηλής ενθαλπίας στο ηφαιστειακά ενεργό τόξο του Αιγαίου πελάγους. Επιπλέον σε ορισμένες άλλες περιοχές (όπως η Λέσβος, η Χίος και η Σαμοθράκη) είναι δυνατόν να εγκατασταθούν μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού μέσω δυαδικού κύκλου Οrganic Rankine Cycle (ORC). Πρέπει να σημειωθεί ότι το δυναμικό για τη άμεση χρήση της γεωθερμίας στην Ελλάδα ξεπερνάει τα 1000 MWth ενώ για την παραγωγή ηλεκτρισμού υπολογίζεται περί τα 25 MW κυρίως στα νησιά της Μήλου και της Νισύρου.

Η συμβολή τους στο ενεργειακό ισοζύγιο μπορεί να γίνει σημαντική, καθόσον αποτελούν ενεργειακό πόρο φιλικό στο περιβάλλον, κοινωνικά αποδεκτό και παρουσιάζουν σημαντικό οικονομικό και αναπτυξιακό ενδιαφέρον.