Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2013

Οι 17 βασικοί κανόνες έλξης ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα

Η «Huffigton Post» μετέφερε τους 16 +1 κανόνες της φυσικής έλξης βασισμένη στην έρευνα επιστημόνων:
  • Η ηλικία των ανθρώπων που μας έλκουν συχνά εξαρτάται από το πόσο ετών ήταν οι γονείς μας όταν μας απέκτησαν. Οι άνδρες και οι γυναίκες που μεγάλωσαν δίπλα σε μεγάλους γονείς, είθισται να γοητεύονται επίσης από μεγάλους ανθρώπους και να μην επηρεάζονται αρνητικά στην εικόνα της ρυτίδας...
  • Ενα συμμετρικό πρόσωπο εκτός από το γεγονός ότι είναι δείγμα ομορφιάς, διεγείρει το υποσυνείδητό μας, καθώς μαρτυρά καλά γονίδια, τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή αναπαραγωγή. Παράλληλα αυξάνεται η πιθανότητα της δημιουργίας όμορφων απογόνων.
  • Οι εξελικτικοί βιολόγοι υποστηρίζουν ότι είθισται να μας έλκει ο... μέσος όρος ομορφιάς.
  • Παντρευόμαστε λένε τους «γονείς» μας... Δηλαδή αναζητάμε ο σύντροφός μας να έχει τα χαρακτηριστικά του -αντίθετου φύλλου από εμάς- γονέα μας! Δηλαδή, μια γυναίκα, της οποίας ο πατέρας είναι καστανός θα έλκεται συχνά από άντρες που έχουν το ίδιο χρώμα μαλλιών.
  • Ενα εξέχων πηγούνι ή μέτωπο στους άνδρες «καρφώνει» υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης και το ενδιαφέρον των γυναικών επίσης. Αντιθέτως, οι άνδρες προτιμούν το μικρό πηγούνι και το λιγότερο εμφανές μέτωπο. Το σκούρο «δαχτυλίδι» γύρω από την ίριδα του ματιού είναι δείγμα υγείας.
  • Κι όμως υπάρχουν σωστές αναλογίες προσώπου... Στις γυναίκες ως κορυφαίο παράδειγμα αναφέρεται η Κρίστι Τέρλιγκτον. Σύμφωνα με μελέτη του 2010 ένα πρόσωπο είναι ελκυστικό όταν η απόσταση ανάμεσα στα χείλια και τα μάτια είναι περίπου στο 36% του συνολικού του μήκους. Και ιδανικά η απόσταση ανάμεσα στα μάτια θα πρέπει να προσεγγίζει το 46% του πλάτους.
  • Σε μελέτη του Πανεπιστημίου του Rochester απεδείχθη ότι τα χρώματα με τα οποία ντυνόμαστε παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Οι γυναίκες που φορούσαν κόκκινα ρούχα ήταν περισσότερο επιθυμητές από αυτές που είχαν ντυθεί στα... μπλε. Το κόκκινο λειτουργεί ως σήμα για τη σεξουαλική διέγερση.
  • Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί για το τι προδίδει μια μύτη ή τι προκαλούν οι μυρωδιές. Οι γυναίκες που μύρισαν t-shirts ποτισμένα με ανδρικό ιδρώτα προτίμησαν τις μυρωδιές των ανδρών που είχαν υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Συνεπώς η μύτη λειτουργεί ως... ανιχνευτής.
  • Οι γυναίκες προδίδονται όταν τους αρέσει κάποιος, καθώς αλλάζουν αμέσως τον τόνο της φωνής τους ανεβάζοντας την έντασή της. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες οι άνδρες έλκονται από τις γυναίκες που μιλούν και γελούν δυνατά.
  • Η πείνα αλλάζει τα γούστα... Οι άνδρες που πεινούν τείνουν να κοιτάζουν πιο εύσωμες γυναίκες μέχρι να χορτάσουν!
  • Μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ωοθυλακορρηξίας της προτιμά πάντα τους πιο αρρενωπούς άντρες, ενώ κι οι ίδιες είναι πιο ελκυστικές εκείνη την περίοδο.
  • Αντιθέτως οι γυναίκες που κάνουν χρήση αντισυλληπτικών χαπιών τείνουν να έλκονται από λιγότερο μυώδεις κι αρρενωπούς άνδρες.
  • Το «σώμα κλεψύδρα» (ίδια αναλογία στήθους – περιφέρειας) με την έντονα διαγεγραμμένη μέση παραμένει πρώτο στην προτίμηση των ανδρών, καθώς παραπέμπει στη γονιμότητα.
  • Μελέτη στην Αυστραλία έδειξε ότι οι άνδρες χωρίς γενειάδα έλκουν περισσότερο τις γυναίκες, ενώ αυτοί που έχουν μούσι δίνουν την αίσθηση του καλού πατέρα.
  • Ερευνες επίσης έδειξαν ότι πολλές γυναίκες βρήκαν αρκετά γοητευτικούς και αρρενωπούς ομοφυλόφιλους άνδρες, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι σεξουαλικές προτιμήσεις δεν επηρεάζουν την όψη μας πάντα.
  • Οι γυναίκες που αναζητούν μια σταθερή σχέση κοιτάζουν περισσότερο τους άνδρες με πιο αβρά και λιγότερο άγρια χαρακτηριστικά.
  • Μια γυναίκα που χαμογελάει, έλκει πάντα τα ανδρικά βλέμματα, σε αντίθεση με τους εκπροσώπους του αρσενικού φύλου, τους οποίους οι γυναίκες τους προτιμούν σοβαρούς

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

Η αλήθεια για τους «ψεκασμούς»






«Τα ίχνη συμπύκνωσης, διεθνώς contrails (condesation trails) είναι συμπυκνωμένοι υδρατμοί που προέρχονται από τα καυσαέρια των κινητήρων των αεροσκαφών ή προϋπάρχουν στην ατμόσφαιρα και με ευνοϊκές συνθήκες εμφανίζονται πίσω από τα αεροσκάφη με τη μορφή ορατών λευκών νεφικών γραμμών. Σχηματίζονται είτε με την ψύξη των καυσαερίων που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα από τις  μηχανές των αεροσκαφών (ίχνη καυσαερίων) είτε  με αεροδυναμικές διαδικασίες που προκαλούν υποπίεση και τελικά ψύξη του αέρα (ίχνη άκρων πτερύγων). Στην πραγματικότητα τα ίχνη συμπύκνωσης είναι νέφη τα οποία ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος αποτελούνται από μικροσκοπικά υδροσταγονίδια ή από λεπτούς παγοκρυστάλλους. Όταν η υγρασία της ατμόσφαιρας στο συγκεκριμένο ύψος πτήσεως του αεροσκάφους είναι χαμηλή, τα ίχνη συμπύκνωσης εξατμίζονται ή εξαχνώνονται γρήγορα, αλλά όταν η υγρασία είναι υψηλή παραμένουν αρκετές ώρες στην ατμόσφαιρα και επεκτείνονται λαμβάνοντας τη μορφή θυσάνων. Στην περίπτωση των επίμονων ιχνών συμπίεσης οι κινητήρες των αεριωθουμένων παρέχουν ένα μικρό μέρος του νερού που σχηματίζει τους παγοκρυστάλλους. Το νερό που απαιτείται για την επέκταση και τη μακροζωία τους το παίρνουν από την ατμόσφαιρα που τα περιβάλλει.  Ο σχηματισμός των ιχνών συμπίεσης, η διάρκειά τους και ο ρυθμός διάλυσης τους μπορούν να προβλεφτούν με ακρίβεια όταν είναι γνωστές η υγρασία και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος.

Τα τελευταία χρόνια στο διαδίκτυο δημιουργήθηκαν εκατομμύρια ιστοσελίδες με περίεργες θεωρίες και πληροφορίες για τα χημικά ίχνηδιεθνώς chemtrails (chemical trails) των αεροσκαφών. Οι οπαδοί της «συνομωσίας των χημικών ιχνών» διατείνονται ότι ορισμένα ίχνη συμπύκνωσης και κυρίως τα ίχνη συμπύκνωσης που εξαπλώνονται και παραμένουν πολλές ώρες στην ατμόσφαιρα είναι χημικές ή βιολογικές ουσίες που διασκορπίζονται στα μεγάλα ύψη για σκοτεινούς σκοπούς άγνωστους στο ευρύ κοινό. Στους σκοτεινούς σκοπούς περιλαμβάνονται: ο έλεγχος του πληθυσμού της γης μέσω της εξόντωσης μέρους αυτού, η κατασκευή υπερόπλων με τη χρησιμοποίηση ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων, η μείωση του ποσού της ηλιακής ακτινοβολίας που φθάνει  στην επιφάνεια της γης για την επιβράδυνση της ανόδου της θερμοκρασίας που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ο έλεγχος του καιρού κ.α.». Στα επόμενα μέρη θα προσπαθήσουμε να βρούμε που βρίσκεται η αλήθεια.

Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2013

Για κάποια παιδιά σοκολάτα θα πει δυστυχία

Τα περισσότερα παιδιά λατρεύουν τις σοκολάτες. Κάποια παιδιά, όμως, τις απεχθάνονται. Ένα από αυτά είναι και ο Ντρίσα. Ο Ντρίσα φέρει ακόμη τα σημάδια της περιόδου που πέρασε, δουλεύοντας σε κάποια φυτεία κακάο της Ακτής του Ελεφαντοστού. Πολυάριθμα σημάδια από χτυπήματα. Ο Ντρίσα ήταν ένας «σκλάβος της σοκολάτας», ένα από τον άγνωστο αριθμό παιδιών από τη δυτική Αφρική που πωλούνται από τις οικογένειές τους ως σκλάβοι στην Ακτή του Ελεφαντοστού, τη μεγαλύτερη παραγωγό χώρα κακάο στον κόσμο. Τα υποχρεώνουν να εργάζονται χωρίς να τα πληρώνουν, τα χτυπούν όταν αυτά εκδηλώνουν κάποιες αντιρρήσεις τους και τα εγκαταλείπουν, όταν αρρωσταίνουν. Ο Ντρίσα εργαζόταν 18 ώρες την ημέρα, έτρωγε ελάχιστα και το βράδυ κοιμόταν κλειδωμένος σ΄ ένα μικρό δωμάτιο. Τα χτυπήματα που δεχόταν ήταν αρκετά για να τον «πείσουν» να συνεχίσει. Οι «σκλάβοι της σοκολάτας» που χρησιμοποιούνται στην Ακτή του Ελεφαντοστού προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από το Μάλι, το Μπενίν, το Τόγκο και την Κεντροαφρικάνικη Δημοκρατία. Οι πληροφορίες που υπάρχουν, ωστόσο, γι΄ αυτά είναι λιγοστές και συγκεχυμένες. Η Ακτή Ελεφαντοστού αποτελεί την πρώτη σε παραγωγή κακάο χώρα του κόσμου αφού εξάγει το 40%του συνόλου της παγκόσμιας παραγωγής. Οι χαμηλές τιμές του κακάο οι οποίες συνεπάγονται φθηνά εργατικά χέρια ωθούν τους παραγωγούς στην εκδούλευση μικρών παιδιών ώστε να ανταπεξέλθουν στον εξοντωτικό ανταγωνισμό. Οι ΗΠΑ υπολογίζουν πως περισσότερα από 109.000 παιδιά στην Ακτή Ελεφαντοστού δουλεύουν υπό τις χειρότερες συνθήκες παιδικής εργασίας ενώ περίπου 10.000 εξ αυτών είναι θύματα πορνείας και δουλεμπορίου. Δεκαοκτώ με τριάντα μήνες μετά το φύτεμα, τα κακαόδεντρα, που μπορεί να ξεπεράσουν και τα επτά μέτρα σε ύψος, αρχίζουν να δίνουν τον πολύτιμο καρπό, καθιστώντας την Γκάνα την δεύτερη σε εξαγωγές στην δυτική Αφρική με πεντακόσιες εξήντα χιλιάδες μετρικούς τόνους παραγωγή (2005) και νούμερο δύο στις κακάο-παραγωγές χώρες στον κόσμο. Μαζί με την Ακτή του Ελεφαντοστού, το Καμερούν και την Νιγηρία καλύπτουν το 70% της παγκόσμιας ζήτησης. Πάνω από δύο εκατομμύρια αγρότες δουλεύουν στην παραγωγή κακάο στην χώρα. Στην συγκομιδή και στην καλλιέργεια των κακαόδεντρων, όπως και στις υπόλοιπες αφρικάνικες χώρες, η παιδική εργασία είναι πολύ διαδεδομένη. Μικρά παιδιά με τις ματσέτες στα χέρια ξημεροβραδιάζονται κάτω από το καυτό ήλιο, αντιμετωπίζοντας την επίδραση των χημικών φυτοφαρμάκων, τα καθημερινά ατυχήματα και την βαναυσότητα των αφεντικών. Υπολογίζονται σε πάνω από ογδόντα χιλιάδες τα παιδιά σχολικής ηλικίας, που εργάζονται στις φυτείες κακάο ο μέσος όρος ηλικίας δεν ξεπερνά τα 13,5 χρόνια. Τα περισσότερα είναι από τις φτωχές βόρειες επαρχίες της χώρας αλλά και από τις γειτονικές Μπουργκίνα Φάσο, Μάλι και την περιοχή της νότιας Σαχάρας και δουλεύουν για τριακόσιες χιλιάδες Cedi τον χρόνο που ισοδυναμούν μόνο με τριάντα δολάρια! Τους παρέχεται ένα άθλιο φαγητό και δωρεάν στέγη σε αποθήκες αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός πως η εκμετάλλευση είναι εξοργιστική. «Πήγαινα σχολείο», λέει ο Μαρκ Γιάο Κουάμε που μαζί με τον αδελφό του Φαμπρίς, δουλεύουν σε μια απομακρυσμένη φάρμα. «Αλλά ο πατέρας μου δεν είχε άλλον να δουλέψει στη φάρμα, έτσι με πήρε από το σχολείο. Η μητέρα μου είναι μακριά από εδώ, έχω να τη δω 10 χρόνια, από τότε που ήμουν 2 χρονών». Με τρεις δυτικές πολυεθνικές να ελέγχουν το 83% του παγκόσμιου εμπορίου κακάο, είναι προφανές πως οι φτωχές χώρες παραγωγής της πρώτης ύλης είναι χειροπόδαρα δεμένες στις απαιτήσεις και τους εκβιασμούς των αγοραστών. Η δραματική καθίζηση των τιμών το 1998, που τις έριξε στο μισό, ανάγκασε τους μικρούς παραγωγούς να ψάξουν τρόπους μείωσης του κόστους για να επιβιώσουν. Ο κυριότερος ήταν η επέκταση της παιδικής εργασίας που στην Γκάνα αλλά και στην Ακτή του Ελεφαντοστού ιδιαίτερα, έχει πάρει την μορφή επιδημίας. Το 2001, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την κυβερνητική παρέμβαση και την κριτική του Τύπου, οι μεγάλες βιομηχανίες του κακάο υπέγραψαν μια εθελοντική σύμβαση (το Πρωτόκολλο της Βιομηχανίας του Κακάο) ώστε να εξαλειφθεί η παιδική εργασία έως το 2005. Όμως, η ημερομηνία πέρασε χωρίς να δοθεί μεγάλη σημασία ή να αλλάξει κάτι. Το όριο εξάλειψης πήρε τελικά παράταση έως τον Ιούλιο του 2008 ώστε μέχρι τότε τουλάχιστον στο 50% των παραγωγών κακάο να μη χρησιμοποιούν παιδιά στα χωράφια τους. Οι εταιρείες κακάο δημοσιοποίησαν κάποια πιλοτικά προγράμματα χωρίς ωστόσο να έχει αλλάξει κάτι στην τακτική τους αποκόμισης κερδών από την παιδική εργασία. Την ίδια στιγμή στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, η Herseys Company, κλείνει φέτος τα εκατό εφτά χρόνια από την κυκλοφορία του πιο αγαπημένου της προϊόντος. Ήταν το 1907, που εμφανίστηκαν στα μαγαζιά τα Hersheys Κisses, οι μικρές σοκολατένιες καραμέλες που φέρνουν τεράστια κέρδη στα ταμεία της και έφτασαν πέρυσι τα ογδόντα εκατομμύρια κομμάτια καθημερινές πωλήσεις. Η Hersheys μαζί με της Μars ελέγχουν τα 2/3 από τα 13 δις δολάρια πωλήσεων σοκολάτας στις ΗΠΑ και προμηθεύονται κακάο κυρίως από την Δυτική Αφρική. Μαζί με την Nestle και μερικές ακόμη ευρωπαϊκές πολυεθνικές, πάρα τις δεσμεύσεις και την διεθνή κατακραυγή συνεχίζουν να αγοράζουν πρώτη ύλη που μαζεύεται από παιδικά χέρια, συμμετέχοντας ταυτόχρονα και σε εκστρατείες ενάντια στην παιδική εργασία! . Οταν πριν από δύο χρόνια ο δανός δημοσιογράφος Μ.Mistrati θέλησε να φάει μια σοκολάτα, πήγε σε ένα σουπερμάρκετ και άρχισε να ψάχνει: «Παρατήρησα ότι από τις επτά διαφορετικές σοκολάτες που είχα στα χέρια μου, μόνον μία ακολουθούσε τις αρχές του fair trade. Αναρωτήθηκα τι να συμβαίνει με τις υπόλοιπες», περιγράφει ο ίδιος. Αυτό ήταν και η αφετηρία ενός επώδυνου χρονικού που με τον R. Romano οδήγησαν σε ένα συγκλονιστικό ντοκυμανταίρ «τη σκοτεινή πλευρά της σοκολάτας» στο οποίο αποκαλύπτεται είναι η πραγματικότητα που χρηματοδοτεί η πανίσχυρη βιομηχανία που γλυκαίνει τις αισθήσεις. Το ντοκυμανταίρ περιγράφει την καλιέργεια κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού εκεί όπου πρόσφατα ο διεθνώς αμφισβητούμενος πρόεδρος Λόραν Γκμπάγκμπο εθνικοποίησε τις τοπικές αγορές και τις εξαγωγές του κακάο με στόχο την προστασία των εσόδων από φόρους και δασμούς. Εσοδα που μοιράζονται εκτός των άλλων και στη συντήρηση των μισθοφόρων Τα εργατικά χέρια όπου βασίζονται οι καλλιεργητές κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού κρύβουν το πλέον απροκάλυπτο δουλεμπόριο παιδιών 7 έως 14 ετών. Γι' αυτά τα παιδιά σοκολάτα σημαίνει αρπαγή από τις οικογένειές τους, σκληρή δουλειά, ξύλο, σεξουαλική κακοποίηση και επικίνδυνες χαντζάρες. Οι Mistrati και Romano ξεκινούν την έρευνα από την Ευρώπη με εκπροσώπους των μεγαλύτερων εταιρειών να δηλώνουν άγνοια για τις «φήμες», όπως τις χαρακτήρισαν. Το ταξίδι τους στην Αφρική καλείται να επιβεβαιώσει τις... «φήμες». «Είχα πολλές δυσκολίες καθώς έπρεπε να δουλέψω με απόλυτη κάλυψη στην Ακτή Ελεφαντοστού, το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο. Οι κυβερνήσεις εκεί δεν επιθυμούν δημοσιογράφους που ερευνούν ζητήματα δουλεμπορίου παιδιών» λέει ο Mistrati και επισημαίνει: «Βεβαίως είχα κατά νου και την περίπτωση ένος άλλου συναδέλφου, του Guy-Andre Kieffer, ο οποίος σε ανάλογη έρευνα το 2004 είχε απαχθεί και δεν επέστρεψε ποτέ». Πρώτος σταθμός η φτωχή περιφέρεια του Μάλι. Ο 50χρονος οδηγός των Δανών κατάγεται από εκεί και βιώνει την πραγματικότητα των «παιδιών του κακάο» καθημερινά. Τα παιδιά μεταφέρονται από διάφορα χωριά στους σταθμούς των λεωφορείων που φεύγουν για τα σύνορα. Για άλλα έχει προηγηθεί συμφωνία του δουλέμπορου με τους γονείς (ένα παιδί μπορεί να πουληθεί ακόμη και 230 ευρώ), για άλλα όμως όχι. Απλώς, τα απάγουν... «Φοβόμουν να δουλέψω χωρίς κρυφή κάμερα. Οι traffickers είναι αδίστακτοι εγκληματίες και κάνουν τα πάντα για το χρήμα. Κατάφερα όμως να ακολουθήσω όλη τη διαδρομή» περιγράφει ο Mistrati. Σταθμός Sikasso: Ο Idrissa Kante, γενικός γραμματέας του σωματείου οδηγών, περιγράφει πώς οι traffickers μεταφέρουν κάθε φορά 10 με 15 παιδιά. Μόλις το λεωφορείο πλησιάζει στα σύνορα, ανεβαίνουν σε μοτοσικλέτες με τις οποίες μέλη του κυκλώματος ακολουθούν το λεωφορείο. Τα περνάνε από τα σύνορα. Στην άλλη πλευρά, οι ιδιοκτήτες φυτειών τα παραλαμβάνουν. Την ώρα που οι Δανοί βρίσκονται στο Sikasso, ένας άντρας φωνάζει: «Παίρνουν ένα κορίτσι»! Πλησιάζουν το λεωφορείο, αλλά η «συνοδός» του έχει γίνει καπνός. Η 12χρονη Mariam Marico περιγράφει λίγο μετά: «Μου είπε ότι θα έβγαζα χρήματα». Τα γόνατά της, όμως, είναι ματωμένα. Είναι φανερό ότι το παιδί είχε συρθεί με τη βία. - Φύγε και μην ξαναγυρίσεις εδώ, να τους πεις ότι εδώ δεν υπάρχουν χρήματα, της φωνάζει ένας άντρας που ανήκει σε εθελοντική οργάνωση και λίγο αργότερα τη μεταφέρει πίσω στο χωριό της. Βλέποντάς την, ο οδηγός των δημοσιογράφων ξεσπά σε κλάματα γιατί είναι σίγουρος ότι θα την ξαναδεί να επιστρέφει: «Η καρδιά μου έχει τσακίσει, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο»... Επόμενος σταθμός το χωριό Zegua. Ο αρχηγός των 500 κατοίκων, Diamoutenne Bakary, περιγράφει τις απαγωγές παιδιών. Ακολουθεί η SAF CACAO, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας κακάο με κορυφαίους πελάτες ανά τον κόσμο. Ο γενικός διευθυντής Ali Lakiss δεν ξέρει τίποτα: «Γεννήθηκα στη βιομηχανία του κακάο και δεν έχω συναντήσει ποτέ παιδιά από 10 έως 16 ετών να δουλεύουν στις φυτείες». Σπεύδει να υπενθυμίσει πως: «Είμαστε ο μεγαλύτερος παραγωγός κακάο παγκοσμίως. Φαντάζεστε τι είδους καταστροφή θα συνέβαινε αν οι άνθρωποι έπαυαν να αγοράζουν κακάο;» Μάλλον ο Lakiss είχε πολλά χρόνια να... επισκεφθεί τις φυτείες. Το 'καναν αντ' αυτού οι Δανοί και φυσικά συνάντησαν αρκετά παιδιά την ώρα της δουλειάς. Για τον κυβερνητικό Tohe Adam Malick, το θέμα έχει πάρει υπερβολικές διαστάσεις. Αποδίδει τη μεταφορά παιδιών στην Ακτή Ελεφαντοστού σε τουρισμό: «Πώς είναι να πηγαίνεις στο Παρίσι»! Και η έρευνα συνεχίζεται σε μία ακόμη φυτεία. Αυτή τη φορά ο οδηγός τους υποδύεται τον παραγωγό. - Θα χρειαστούμε πολλά παιδιά να δουλέψουν για μας, μπορείς να βοηθήσεις; ρωτά τον ιδιοκτήτη της φυτείας. «Εδώ είναι ο μεγάλος μου αδελφός, πείτε του πόσα θέλετε και θα τα φέρει κατευθείαν σε σας», του απαντά. - Πόσο κοστίζει; «Υπολόγισε 230 ευρώ»... Στη χώρα μας καταναλώνονται κάθε χρόνο 22.000 τόνοι σοκολάτας, με τη μία στις τρεις να είναι εισαγόμενη. Ομως η αγορά είναι κατακλυσμένη από προϊόντα που το ταξίδι τους έχει ξεκινήσει από την Ακτή Ελεφαντοστού. Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον για το ντοκιμαντέρ. Αναρωτιέται ο Mistrati σε συνεντευξή του στην Ελευθεροτυπία: «Δεν ενδιαφέρει τους Ελληνες να μάθουν πώς παράγεται η σοκολάτα που τρώνε;». Ο δημοσιογράφος το άφησε αναπάντητο, όπως κι εκείνος μία από τις ερωτήσεις : - Μετά από τα όσα έζησες, απολαμβάνεις το ίδιο μία σοκολάτα;


 Πηγή: http://www.apenantioxthi.blogspot.gr

Ο φόβος για τα αεροπορικά ταξίδια

Σημαντικό ποσοστό ανθρώπων φοβάται τα αεροπορικά ταξίδια, γεγονός που δημιουργεί συχνά εμπόδια στον προγραμματισμό των διακοπών τους αλλά και στη δυνατότητά τους να ταξιδέψουν γενικότερα.
Παράλληλα, για πολλούς εργαζόμενους οι μετακινήσεις και τα ταξίδια αποτελούν μέρος αλλά και απαίτηση των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων και έτσι αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες όταν πρέπει να ταξιδέψουν με αεροπλάνο και δεν μπορούν να το πραγματοποιήσουν.
Ο φόβος της έκθεσης και των συνεπειών στον επαγγελματικό χώρο είναι μεγάλος αλλά και ο φόβος της πτήσης ακόμη μεγαλύτερος για να μπορέσουν να τον διαχειριστούν και να τον αποκρύψουν.
Ο φόβος για το αεροπλάνο και τα αεροπορικά ταξίδια μπορεί να αποτελεί μια φοβία ή έναν συγκερασμό άλλων φοβιών, όπως της κλειστοφοβίας (ο φόβος για τους κλειστούς χώρους), της ακροφοβίας (ο φόβος του ύψους) ή της αγοραφοβίας. Η φοβία για το αεροπλάνο εκδηλώνεται με πολύ έντονο φόβο ή πανικό ακόμη και πριν την επιβίβαση στο αεροπλάνο (πολλοί άνθρωποι και μόνο στη θέα του αεροπλάνου καταβάλλονται από έντονο άγχος), κατά την προσμονή του ταξιδιού ή και τον προγραμματισμό του (το άτομο μπορεί να βρίσκεται σε έναν διαρκή εκνευρισμό και σε μια αίσθηση φόβου στο «να φύγει»…).
Άλλα συμπτώματα κατά την εκδήλωση της φοβίας συμπεριλαμβάνουν τη ζαλάδα και τον ίλιγγο, την τάση για εμετό και στομαχικές διαταραχές και φυσικά την επιθυμία αποβίβασης και «απεγκλωβισμού» από το αεροπλάνο άμεσα προκειμένου να επέλθει έστω και μια παροδική ανακούφιση.
Το ταξίδι με το αεροπλάνο δημιουργεί μια αίσθηση απώλειας ελέγχου γεγονός που κάνει πολλούς ανθρώπους να νιώθουν πολύ ευάλωτοι και αβοήθητοι. Παράλληλα, οι ίδιοι δεν γνωρίζουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το πώς λειτουργεί ένα αεροσκάφος, πώς στέκεται στον αέρα και δεν πέφτει, τι σημαίνουν οι διάφοροι θόρυβοι κατά τη διάρκεια της πτήσης, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να ανησυχούν χωρίς λόγο. Για το λόγο αυτό πολλά προγράμματα αντιμετώπισης της φοβίας για τα αεροπορικά ταξίδια συμπεριλαμβάνουν στις δραστηριότητές τους βασική ενημέρωση και παροχή πληροφοριών σχετικά με τη μηχανική του αεροπλάνου και τη λειτουργία του κατά τη διάρκεια της πτήσης.
Το ταξίδι με το αεροπλάνο πραγματοποιείται επίσης σε έναν κλειστό χώρο από τον οποίο δεν υπάρχει καμία διέξοδος διαφυγής εάν το άτομο το επιθυμήσει και έτσι αισθάνεται παγιδευμένο. Σε αυτό τον κλειστό χώρο βρίσκεται επίσης «εγκλωβισμένο» αλλά «πολύ κοντά» με άτομα που δεν γνωρίζει και δεν εμπιστεύεται. Ένα ποσοστό ανθρώπων νιώθει πανικό στην αίσθηση ότι βρίσκεται τόσο ψηλά και τόσο μακριά από δικούς του ανθρώπους, ενώ αν ταξιδεύει με ένα δικό του άτομο τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα.
Τέλος, η φοβία για το αεροπλάνο μπορεί να προκύπτει και από άλλους φόβους που κυριεύουν το άτομο κατά τη διάρκεια της πτήσης, για παράδειγμα, το φόβο μιας ενδεχόμενης κρίσης πανικού ενώ βρίσκεται εγκλωβισμένο στο χώρο του αεροπλάνου και δεν μπορεί να διαφύγει, το φόβο της πτήσης πάνω από το νερό/ θάλασσα ή κατά τη διάρκεια της νύχτας, το φόβο ότι θα κάνει εμετό και θα εκτεθεί στα μάτια όλων χωρίς να μπορεί να κρυφτεί κοκ. Και άλλα στοιχεία μπορεί να συμβάλλουν στη μεγέθυνση του φόβου όπως, η πτήση μέσα από τα σύννεφα, οι αναταράξεις, οι κακές καιρικές συνθήκες, κάποιο πιθανό λάθος των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, η σύγκρουση των αεροπλάνων στον αέρα, ο πολύς κόσμος στο αεροδρόμιο, η διαδικασία της απογείωσης ή της προσγείωσης συγκεκριμένα κ.ά.
Γεγονότα όπως είναι τα αεροπορικά δυστυχήματα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις κλπ. επιδεινώνουν το φόβο για το αεροπλάνο για αυτό και συχνά αναφέρεται ότι η μεγάλη έμφαση που δίνεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στα αεροπορικά δυστυχήματα και την τραγωδία που τα συνοδεύει δίνει επιλεκτικά την εικόνα ότι αυτό συμβαίνει συχνά ενώ δεν προβάλλονται οι πολύ περισσότερες φορές που ένα αεροπλάνο δεν πέφτει και όλα πηγαίνουν πολύ καλά. Πράγματι στατιστικά δεδομένα αναφέρουν ότι η πιθανότητα ατυχήματος κατά τη διάρκεια ταξιδιού με αυτοκίνητο είναι κατά πολύ μεγαλύτερη απ’ ό, τι σε ένα ταξίδι με αεροπλάνο.
Γενικά οι άνθρωποι τείνουν να φοβούνται περισσότερο τέτοιες «καταστροφές», που δεν είναι συχνές, ενώ αντίθετα ανησυχούν λιγότερο για άλλα πιο πιθανά αλλά εξίσου απειλητικά γεγονότα. Φοβούνται μήπως γίνει ένας καταστροφικός σεισμός και θαφτούν ζωντανοί κάτω από τα ερείπια του σπιτιού τους, φοβούνται ένα ναυάγιο στο οποίο το πλοίο θα βυθιστεί και θα πνιγούν. Αυτού του είδους οι καταστροφές συγκινούν βέβαια με έναν ιδιαίτερο τρόπο, εντυπωσιάζουν και μας επηρεάζουν πολύ. Τα στοιχεία της αδικίας, της ατυχίας, του ξαφνικού, του απρόσμενου έχουν μια καταλυτική επίδραση πάνω μας. Παράλληλα, πάντα σκεφτόμαστε ότι σε ένα μαζικό δράμα αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες να βρεθούμε κι εμείς οι ίδιοι ανάμεσα στα θύματα.
Τραυματικές εμπειρίες που συνδέονται με ένα αεροπορικό ταξίδι μπορεί να θέτουν το υπόβαθρο για την εκδήλωση της φοβίας για τα αεροπορικά ταξίδια. Για παράδειγμα, ένα αεροπορικό ταξίδι που συνδέεται άμεσα με έναν αιφνίδιο χωρισμό ή την απόλυση από μια θέση εργασίας ή έναν αιφνίδιο θάνατο μπορεί να ευαισθητοποιήσει το άτομο και να θέσει τις βάσεις για την εκδήλωση της φοβίας για τα αεροπορικά ταξίδια και τις μετακινήσεις γενικότερα. Σε πολλές περιπτώσεις επίσης το άτομο μπορεί να φοβάται το αεροπλάνο γιατί κάποιος στην οικογένειά του το φοβάται και εκδηλώνει έντονο άγχος και πανικό για τα αεροπορικά ταξίδια. Πράγματι, το ποσοστό αυτό μπορεί να είναι αρκετά υψηλό.
Οι αγχώδεις άνθρωποι βέβαια σημειώνουν υψηλότερα ποσοστά εκδήλωσης άγχους γενικότερα και εκδηλώνουν σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό και φοβίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις δηλαδή μπορεί να μην έχουμε μια συγκεκριμένη φοβία για το αεροπλάνο και την πτήση αλλά το άτομο να αγχώνεται ιδιαίτερα επειδή πρόκειται να ταξιδέψει, επειδή αλλάζει έστω και προσωρινά η ζωή του και μπαίνει σε κλίμα διακοπών, επειδή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού θα βρίσκεται αναγκαστικά σε ένα χώρο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, επειδή κατά τη διάρκεια της πτήσης μπορεί να υπάρχουν αναταράξεις κοκ.
Η αντιμετώπιση της φοβίας για τα αεροπορικά ταξίδια εξαρτάται από το βαθμό σοβαρότητας των συμπτωμάτων και το βαθμό στον οποίο επηρεάζουν τη λειτουργικότητα του ατόμου. Μεγάλο ποσοστό των ατόμων που παρουσιάζουν αυτή τη φοβία καταφέρνουν με προσωπικές στρατηγικές, σκέψεις και στάσεις να περιορίσουν σημαντικά το άγχος που τους προκαλεί αυτόματα η σκέψη ή η πραγματοποίηση ενός αεροπορικού ταξιδιού. Ταυτόχρονα, υποστηρίζεται ότι ένας  τρόπος αντιμετώπισης της φοβίας είναι η πραγματοποίηση αεροπορικών ταξιδιών ώστε το άτομο να εγκλιματίζεται στο φοβικό περιβάλλον και να το αντιμετωπίζει.
Στις περιπτώσεις όμως που το άτομο κρίνει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα είναι σημαντικό να αναζητήσει συμβουλευτική η ψυχοθεραπευτική βοήθεια ώστε να ελέγξει τα συμπτώματα και να αντιμετωπίσει τις αρνητικές συνέπειες στην καθημερινότητά του.


Γράφει: η Ειρήνη Τζελέπη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Pg.Dipl., MSc., City University, Λονδίνο, http://psychologynet.gr

Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Παιδική κακοποίηση. Τα χνάρια του παρελθόντος στην ενηλική ζωή


« Περνούσαμε την παιδική μας ηλικία ρίχνοντας ένα πέπλο ησυχίας και μυστικότητας που κάλυπτε τις διεστραμμένες εμπειρίες μας παιδικής κακοποίησης. Προσπαθούσαμε να ανταπεξέλθουμε με το να καταπιέζουμε της μνήμες μας, μαθαίνοντας να ξεχνάμε, αποσυνδέοντας και απομονώνοντας τους εαυτούς μας από τα αισθήματά μας,  προσπαθώντας να ευχαριστήσουμε τους πάντες, αγωνιζόμενοι να προσαρμοστούμε και να χωρέσουμε στην «περίεργη» κατάστασή μας, στην οποία δεν υπήρχε ούτως ή άλλως άλλη διέξοδος διαφυγής.
Έτσι καταφέραμε να επιβιώσουμε στην παιδική μας ηλικία, που ως ενήλικες μας έφερε αποκομμένους από τον εαυτό μας και μουδιασμένους στα συναισθήματά μας».
*Μαρτυρίες γυναικών που υπέστησαν διαφορετικά είδη κακοποίησης. Πηγή:μελέτη Van Loon and Kralik (2005a) 
Στην τρυφερή παιδική ηλικία, ο άνθρωπος δεν διαθέτει τα κατάλληλα γνωστικά εργαλεία που θα τον βοηθήσουν σε περιπτώσεις κακοποίησης να κατανοήσει, να επεξεργαστεί και να ενσωματώσει την τραυματική εμπειρία. 
Έτσι, ένα παιδί που έχει υποστεί κάποια μορφή βίας, αναπτύσσει στρατηγικές αντιμετώπισης που θα το βοηθήσουν να τα «βγάλει πέρα» στην καθημερινή ζωή με τα πολύπλοκα συναισθήματα και εντυπώσεις που βιώνει και συχνά αποκόπτοντας τον εαυτό του από τον συναισθηματικό και φυσικό πόνο των τραυματικών γεγονότων, ειδικά στις περιπτώσεις που η κακοποίηση διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τέτοιου είδους στρατηγικές, προστατεύουν το παιδί από το να κατακλυστεί από τα απειλητικά και επικίνδυνα συναισθήματα που βιώνει, που θα οδηγούσε στην πλήρη αποδιοργάνωση της προσωπικότητας του, προσφέροντας του ταυτόχρονα ένα είδος ελέγχου του συνακόλουθου βιώματος της αίσθησης αδυναμίας, της αίσθησης του αβοήθητου και απελπισίας.
Συνήθεις στρατηγικές αντιμετώπισης σε απειλητικές καταστάσεις
Ένα μεγάλο φάσμα των μηχανισμών άμυνας κατά την αντίδραση σε περιστατικά κακοποίησης και βίας, αφορούν μηχανισμούς άμυνας που «αποκόπτουν» το τραυματικό γεγονός από τη συνείδηση.
Κατά το διαχωρισμό, διαστρεβλώνουμε τις φυσιολογικές συνδέσεις μεταξύ σκέψεων συναισθημάτων και μνημών και έτσι μειώνεται η επίγνωση-συνείδηση αυτών, ή μειώνεται ο πόνος των τραυματικών γεγονότων. Μπορεί κάποιος να περιγράψει τον διαχωρισμό ως «βρίσκομαι στον κόσμο μου», «απαγορεύω πράγματα να μπουν μέσα μου», «δεν έχω σύνδεση με τα συναισθήματά μου», «βλέπω μια ταινία στην οποία είμαι μέσα», «μούδιασμα».
Υπάρχουν διάφορα είδη διασπαστικών μηχανισμών διαχωρισμού της απειλητικής εμπειρίας από τη συνείδησή μας. Κάποιοι από αυτούς περιλαμβάνουν:
• Άρνηση: μηχανισμός άμυνας κατά τον οποίο απλά αρνούμαστε σκέψεις, συναισθήματα, εντυπώσεις που προκαλούν άγχος. Φαίνεται ότι η άρνηση είναι ο τρόπος του μυαλού να αποβάλουμε την ολοκληρωτική δυσλειτουργία που θα ακολουθούσε το κατακλυσμικό συναίσθημα της τραυματικής εμπειρίας. Αναφέρεται σε ασυνείδητες διεργασίες που «αρνούνται» αυτό που δεν μπορεί να δει και να αντιμετωπίσει ο οργανισμός σε συνειδητό επίπεδο. Αυτός ο μηχανισμός, μπορεί να επιτρέψει σε κάποιον να επιβιώσει,  μέχρι τη στιγμή όπου θα είναι ικανός να αντιμετωπίσει το γεγονός.
• Καταπίεση μνημών- τραυματική αμνησία: πρόκειται για έναν ασυνείδητο μηχανισμό κατά τον οποίο «ξεχνάμε» την τραυματική εμπειρία, ή έχουμε αποσπασματικές μνήμες. Η τραυματική αμνησία μπορεί να διαρκέσει για ώρες, εβδομάδες ή χρόνια ολόκληρα και να αφυπνιστεί από αισθητήρες ή ερεθίσματα που θα θυμίσουν το αρχικά βιωμένο τραυματικό γεγονός.
• Διάσχυση  Αυτός ο μηχανισμός άμυνας συχνά σχετίζεται με τραυματικά γεγονότα και εμπειρίες που βιώνονται πολύ νωρίς στην ανάπτυξη και αφορά στην αποτυχία ενσωμάτωσης των θετικών και αρνητικών ποιοτήτων σε συνεκτικές, ολοκληρωμένες εικόνες. Η διάσχυση οδηγεί σε πολωμένες για τον εαυτό και τους άλλους αντιλήψεις «μαύρου ή άσπρου» , όπου οι άνθρωποι βιώνονται ολοκληρωτικά ή ως καλοί ή ως κακοί, χωρίς να έχει κάποιος τη δυνατότητα να ενσωματώνει και τις δύο δυνατότητες.
• Υποβιβασμός της έντασης των  δυσάρεστων συναισθημάτων
• Αποφυγή ή δραπέτευση από τα συναισθήματα
• Υποκατάσταση των ιδιαίτερα έντονων «κατακλυστικών» συναισθημάτων με λιγότερο επίπονα
• Εκφόρτιση συναισθηματων (π.χ. μέσω της επιθετικότητας, υπερκινητικότητας κλπ)
• Διαχωρισμός των έντονων συναισθημάτων σε μικρότερα διαχειρήσιμα μέρη 
Μία άλλη κατηγορία συμπεριφορών που υιοθετούνται για την αντιμετώπιση της τραυματικής εμπειρίας, αφορούν μηχανισμούς άμυνας «αναπλαισίωσης» της και μείωσης της έντασης και σημασίας της, όπως:
• Εκλογίκευση. Αφορά μια προσπάθεια εύρεσης «εξήγησης» που να δικαιολογεί την κακοποίηση. Για παράδειγμα, συχνά ένα παιδί αρχίζει να πιστεύει ότι είναι «κακό» και αξίζει την τιμωρία .
• «Σμίκρυνση» της εμπειρίας στην ελάχιστη πιθανή επίπτωση. Πχ. « ο θείος μου πράγματι πότε-πότε με δέρνει, αλλά έχω περάσει και πολύ χειρότερα.
• Συμπεριφορές με τάση να ευχαριστήσω/ να κατευνάσω τη σύγκρουση, προσπάθεια να «είμαι καλός» . Πολλά παιδιά, πεπεισμένα για την αδυναμία και τη ματαιότητα της δυνατότητάς τους για αντίσταση, αναπτύσσουν μια ιδέα ότι εξουσιάζονται πλήρως από τον εισβολέα-ενήλικα. Το παιδί προσπαθεί να αποδείξει την αφοσίωση και συμμόρφωση του και να αποκτήσει αίσθηση του ελέγχου με το να προσπαθεί να « είναι καλό» .
• Αναζήτηση στοργής σε εξωτερικές πηγές που προσφέρουν ανακούφιση- παρηγοριά.

Ενήλικες «επιζήσαντες» κακοποίησης
Οι ενήλικες που ως παιδιά χρειάστηκε να αναπτύξουν κάποιες από τις παραπάνω στρατηγικές και μηχανισμούς άμυνας προκειμένου να επιβιώσουν της κακοποίησης στην παιδική ηλικία, συχνά συνεχίζουν και στην ενήλικη ζωή να χρησιμοποιούν αυτές τις συμπεριφορές. 
Συχνά τέτοιοι αμυντικοί μηχανισμοί, όπως για παράδειγμα ο διαχωρισμός συναισθήματος-εμπειρίας, υποσκάπτουν άλλους πιο λειτουργικούς κοινωνικά-γνωστικά-συναισθηματικά μηχανισμούς που θα μπορούσε ένας ενήλικας να χρησιμοποιεί κατά την ανταπόκρισή του στις διάφορες καταστάσεις και δυσκολίες της ζωής.
Επιπλέον, το σύστημα ρόλων-συμπεριφορών που υιοθέτησε ως παιδί, χρησιμοποιείται εξίσου και στην ενήλικη ζωή. Ο ενήλικας επιζήσαν της κακοποίησης συχνά γίνεται ο αγωνιστής, ο φιλόξενος που διευκολύνει «οικοδεσπότης», ο καλλιτέχνης που «αποδρά», το θύμα, αυτός που αμφισβητεί, αυτός που προσπαθεί να ικανοποιήσει τους άλλους, αυτός που πιέζει τον εαυτό του να επιτυγχάνει υπερβολικούς στόχους κα.
Ας μην ξεχνάμε βέβαια, ότι κάθε άνθρωπος είναι μια μοναδική και ανεπανάληπτη ύπαρξη και φιλτράρει την εμπειρία με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο. Έτσι, τόσο οι στρατηγικές αντιμετώπισης όσο και οι «ρόλοι» που θα εφεύρει ως παιδί ερχόμενο αντιμέτωπο με καταστάσεις κακοποίησης και που το ακολουθούν στη ζωή του ως ενήλικα, θα πρέπει να διερευνώνται εξατομικευμένα.
Η ψυχοθεραπεία, μπορεί να αποβεί σημαντικός σύμμαχος στην προσπάθειά σου να κατανοήσεις καλύτερα το πώς η κακοποίηση που δέχτηκες ως παιδί αντανακλάται στη ζωή σου σήμερα και στην απόφασή σου να δημιουργήσεις μια προοπτική πιο συνειδητής, ελεύθερης και χαρούμενης ζωής.

Χορομίδου Δανάηψυχολόγος, απόφοιτος Παν/μίου Αθηνών
ψυχοθεραπεύτρια-ψυχοδραματιστής
συνεργάτης του ΨΥ.ΚΑ.Π.

Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2013

Το μίσος των παιδικών μου χρόνων

Κρατάω μια φράση από την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή: «Ούτοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν», «γεννήθηκα για ν΄ αγαπώ κι όχι για να μισώ». Οι μαθητές κι οι δάσκαλοί το προσπερνούν συνήθως, γιατί προφανώς, ακούγεται μελό… Άλλωστε, ποιος θα κάτσει τώρα, να ασχοληθεί με την αγάπη και το μίσος, να τα συνδέσει με τον αγώνα, την προσπάθεια, τη διεκδίκηση, την κοινωνικοποίηση των νέων και να μεταφέρει τον Σοφοκλή στις σύγχρονες εφηβικές παρέες.
Σε ποιες σχολικές τάξεις μπήκε ο Μπουσκάλια, ο Νίτσε, ο Καστοριάδης, ο Βίλχελμ Ράιχ, ο Ράμφος κι άλλοι πολλοί, ν΄ ανοίξουν θέματα για τα ένστικτα των ανθρώπων, τις εσωτερικές τους συγκρούσεις και τις παρορμήσεις τους; Κάποτε ήταν στην ύλη της λογοτεχνίας «Ο τελευταίος σταθμός» του Σεφέρη, κι ο περίφημος στίχος «ο άνθρωπος είναι μαλακός σαν το χόρτο». Ο ποιητής έγραψε το ποίημα, σ΄ ένα λιμάνι της Ιταλίας πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, το ΄44. Όλοι πανηγύριζαν για το τέλος της κατοχής αλλά εκείνος έβλεπε το κακό του εμφυλίου να έρχεται. Ήξερε πως το μίσος των «ηρώων» θα ξεσπούσε γρήγορα κι ας νόμιζαν όλοι ότι λυτρώθηκαν.

Στην Ιστορία, οι εμφύλιοι των επαναστατικών χρόνων και του 1945 είναι εκτός ύλης, στα πλαίσια του δόγματος «κρύβω την κακή μνήμη, μη σπείρω δαιμόνια…»! Οι μαθητές έπρεπε να μαθαίνουν πως το αίμα των ανθρώπων που χύνεται, τα κεφάλια που κόβονται από κονσερβοκούτια, τα στήθη των γυναικών που σφάζονται ζωντανά και τα μωρά που εκσφενδονίζονται στους τοίχους στους εμφύλιους, φτιάχνουν εικόνες πολύ πιο αποκρουστικές από τις σφαγές των Γερμανών και των Τούρκων. To Δίστομο και τα Καλάβρυτα είναι πολύ λίγα, μπροστά στη φρίκη των εγκλημάτων του δικού μας αδελφοκτόνου πολέμου. Κι υπάρχουν πολλές, ατελείωτες ιστορίες μίσους. Ανθρώπων, όχι ιδεών και πολιτικών θέσεων! Σιχαμερά «ερπετά» που βγάζουν από μέσα τους όλο τον φθόνο που συσσώρευαν μια ολόκληρη ζωή για τον γείτονά τους, τον εργοδότη τους, τον συγχωριανό τους, τον ίδιο τους τον αδερφό. Κάποιος έπρεπε να μιλάει συχνά στα σχολεία, για το μίσος κι όχι απλά, να θεωρεί μελό την αγάπη.

Τα παιδιά μαθαίνουν να μισούν από μικρά, χωρίς να αισθάνονται τη μόλυνση μέσα τους. Ψάχνουν τη δύναμη και κανείς δεν τους βοηθάει να τη βρουν στην αγάπη. Μόνο η λέξη προφέρεται, με καρδούλες και ροζ συννεφάκια. Το μίσος γεννιέται μέσα μας γιατί βαριόμαστε φρικτά, χωρίς ρόλο και έκθεση στην ιδιαιτερότητα. Ο νέος μεγαλώνει στην Ελλάδα, μέσα σε κοινωνίες μισαλλόδοξων, θρήσκων, ρατσιστών, κομπλεξικών και απαίδευτων ανθρώπων που δεν επιθυμούν ούτε θέλουν να γίνουν ποτέ ιδιαίτεροι. Μισούν πολύ τον εαυτό τους γιατί δεν έχουν διέξοδο να δημιουργήσουν και να εκτονώσουν την καταπιεσμένη τους libido. Μόνοι στο σχολείο, μόνοι σε οτιδήποτε θα όπλιζε τη συνείδησή τους με την αγάπη της γνώσης, της δημιουργίας, του ρόλου και της ευθύνης. Μόνοι και απέναντι στην απύθμενη, αστείρευτη και «εντέχνως διαχέουσα» βλακεία των τηλεοράσεων, που καλλιεργούν την απέχθεια και την «αγοραία» κατινιά του επαρχιωτισμού.
Οι ιστορίες των παιδικών μας χρόνων ξεδιπλώνονται μέσα στην ανάμνηση του ξιπασμού και του σνομπισμού, απέναντι στο διαφορετικό. Μαθαίνουμε να απορρίπτουμε κάθετα και χωρίς επεξεργασία ό,τι δεν ταιριάζει με το γούστο μας. Ακούμε στον δρόμο τη μαμά να λέει «τι θέλει ο μαλάκας...», όταν την πλησιάζει αυτοκίνητο. Δεν μας συνηθίζει κανείς να λέμε τον καλό λόγο και να ενθουσιαζόμαστε με την επιτυχία του άλλου. Είμαστε πάντα «συγκρατημένοι» να μην του δώσουμε θάρρος! Μας μιλάει κάποιος και «γυμνάζουμε» τους μυς του προσώπου να μη χαμογελάσουμε. Διασταυρώνονται τα βλέμματά μας και γυρνάμε το κεφάλι αλλού. Μισούμε τους οπαδούς των ομάδων, τους Αριστερούς, τους Δεξιούς, τους φιλελεύθερους, τις αδερφές, τους ψηλούς, όλους όσοι δεν μπορούν να μπουν στο κάδρο της δικής μας «κοσμάρας», με τα τείχη της τα απόρθητα. Είμαστε κομπλεξικοί και βουτηγμένοι στον φόβο της έκθεσης. Κρυβόμαστε στη σκιά μας από τρόμο μη δουν οι άλλοι την «αδυναμία» μας, να αγαπάμε και να αποδεχόμαστε. Δε λέμε εύκολα ναι. Λέμε όχι και αντιδρούμε, γιατί είναι μαγκιά να υπάρχεις δια μέσου της απόρριψης.
Και το σχολείο, όπως πάντα, αδιαφορεί και ετοιμάζει «Ελληναράδες»! Βαθμοθηρία, άρρωστος ανταγωνισμός, μοναξιά, αντικοινωνικότητα, απέχθεια για τις ομάδες, καταστολή της φύσης, άγνοια για τον έρωτα και τη σεξουαλικότητα, υποκρισία, ταμπού οι συζητήσεις για εξωστρέφεια και απολύτως καμία ενημέρωση για την αισθητική του μίσους που αναπαράγεται στο εξωσχολικό περιβάλλον.
Ίσως τα χρόνια μας είναι οριακά, πριν από το μεγάλο κακό. Είμαστε η μοναδική κοινωνία στην Ευρώπη που βρίσκει τον τρόπο να φορτώνει τις γενιές της με μίσος και να αλληλοσπαράσσεται με περιοδική συχνότητα. Ίσως γιατί το μίσος προς τον εαυτό μας, δεν αντέχεται και ξεχειλίζει, στοχεύοντας με προσποίηση τους άλλους. Κανείς δεν φαίνεται να θέλει να αλλάξει τίποτα πάνω του αλλά όλοι θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Έχουν έτοιμα τα μαχαίρια και περιμένουν την επανάσταση. Κι αφού η ρημάδα δεν έρχεται, σκοτώνονται μεταξύ τους.

του Ανδρέα Ζαμπούκα
πηγή: www.protagon.gr

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2013

Τουλάχιστον 320000 ιοί που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα

Τουλάχιστον 320.000 ιοί που ακόμα δεν έχουν ανακαλυφθεί, ζουν πάνω και μέσα στα θηλαστικά του πλανήτη μας, σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση των επιστημόνων σχετικά με το πόσοι συνολικά μικροοργανισμοί αυτού του είδους κυκλοφορούν στα ζώα. H ανακάλυψη και μελέτη αυτών των άγνωστων ιών, πολλοί από τους οποίους είναι δυνητικά παθογόνοι για τον άνθρωπο, θα βοηθήσει στην πρόληψη μιας μελλοντικής επιδημίας. Όμως το κόστος της σχετικής έρευνας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να ξεπεράσει τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια, αν και το ποσό θεωρείται μικρότερο από το οικονομικό κόστος μιας πανδημίας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ίαν Λίπκιν και τον Σάιμον Άντονι της Σχολής Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου Κολούμπια των ΗΠΑ, σε συνεργασία με την παγκόσμια Συμμαχία EcoHealth, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «mBio» της Αμερικανικής Εταιρίας Μικροβιολογίας, σύμφωνα με το BBC, ξεκίνησαν τους υπολογισμούς τους από τη μελέτη μιας τεράστιας νυχτερίδας (της λεγόμενης και «ιπτάμενης αλεπούς»), του μεγαλύτερου ιπτάμενου θηλαστικού, που μεταδίδει τον θανατηφόρο για τους ανθρώπους ιό Νίπαχ. Μελετώντας 1.900 βιολογικά δείγματα από τις νυχτερίδες, οι επιστήμονες βρήκαν ότι 58 είδη ιών, πολλά από τα οποία ποτέ δεν είχαν ανακαλυφθεί μέχρι τώρα, ζουν στα εν λόγω ζώα.
Με εξελιγμένες στατιστικές μεθόδους, οι ερευνητές επέκτειναν τις εκτιμήσεις τους σε όλα τα 5.486 γνωστά θηλαστικά, για να καταλήξουν στην εκτίμηση πως τουλάχιστον 320.000 ιοί δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί και συνιστούν μια δυνητική απειλή για την ανθρωπότητα. Σχεδόν το 70% των ιών που μολύνουν τους ανθρώπους (HIV του AIDS, Έμπολα, Δυτικού Νείλου, SARS, MERS κ.α.) προέρχονται από τα άγρια ζώα, με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η εκτίμηση για την έκταση της απειλής κατά της ανθρώπινης υγείας.
Όπως είπε ο Λίπκιν, «προφανώς δεν μπορούμε να μελετήσουμε κάθε ζώο πάνω στον πλανήτη, όμως μπορούμε να προσπαθήσουμε να καταγράψουμε, όσο γίνεται καλύτερα, τα «καυτά» σημεία, δηλαδή τις περιοχές όπου ξέρουμε, με βάση την προηγούμενη εμπειρία μας, ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αναδυθούν νέοι παθογόνοι παράγοντες, οι οποίοι θα αποτελέσουν σημαντική απειλή για την υγεία των ανθρώπων».
Όπως τόνισε, μια τέτοια προσπάθεια καταγραφής θα πάρει τουλάχιστον δέκα χρόνια και θα απαιτήσει δισεκατομμύρια δολάρια, όμως θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός καλύτερου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης κατά των πανδημικών κινδύνων. Μια σχετική πρωτοβουλία με την ονομασία «Predict» έχει ήδη ανακαλύψει 240 νέους ιούς σε περιοχές όπου άνθρωποι και άγρια ζώα ζουν σε στενή επαφή.
Άλλοι πάντως επιστήμονες, όπως ο καθηγητής Τζόναθαν Μπολ του βρετανικού πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, εξέφρασαν επιφυλάξεις κατά πόσο οι νυχτερίδες ως είδος αποτελούν ένα ασφαλές σημείο αναφοράς για την εκτίμηση των συνολικών άγνωστων ιών στο ζωικό βασίλειο. Από την άλλη, θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει τους έως τώρα άγνωστους ιούς που ζουν σε άλλα είδη, πέρα από τα θηλαστικά.

Το πεταμένο φαγητό η μεγαλύτερη απειλή για το κλίμα

Τα υπολείμματα φαγητού που απορρίπτονται παγκοσμίως εκπέμπουν περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από οποιαδήποτε χώρα, εκτός της Κίνας και των ΗΠΑ, όπως προκύπτει από μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με τίτλο «Το αποτύπωμα των υπολειμμάτων φαγητού».
Κάθε χρόνο περίπου το 1/3 των τροφών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση (1,3 δισ. τόνοι) καταλήγει στις χωματερές μαζί με την ενέργεια, το νερό και τα χημικά που χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή και διάθεσή τους.
Στη μελέτη του ο FAO εκτιμά πως το ανθρακικό αποτύπωμα των τροφών που απορρίπτονται ανέρχεται σε 3,3 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
Αν το φαγητό ήταν χώρα, θα ερχόταν τρίτη στη σειρά σε εκπομπές ρύπων, αμέσως μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ, κάτι που σημαίνει ότι η ορθότερη διαχείριση των τροφών και των υπολειμμάτων τους θα μπορούσε να συμβάλλει στις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών του αερίου του θερμοκηπίου και τον μετριασμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Στον αναπτυγμένο κόσμο ο κυριότερος όγκος των υπολειμμάτων φαγητού προέρχεται από την υπερκατανάλωση και την τάση των ανθρώπων να αγοράζουν περισσότερα προϊόντα απ’ όσα πραγματικά χρειάζονται.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες το πρόβλημα δημιουργείται από τη μη αποδοτική γεωργική παραγωγή και την έλλειψη μέσων για τη σωστή φύλαξη και διατήρηση των τροφίμων.
«Η μείωση των υπολειμμάτων φαγητού δεν θα ελάττωνε μόνο την πίεση στους ελάχιστους φυσικούς πόρους αλλά θα άμβλυνε την ανάγκη για αύξηση της παραγωγής τροφίμων κατά 60% ώστε να ικανοποιηθεί η αυξανόμενη ζήτηση του πληθυσμού το 2050», επισημαίνει η έκθεση.

Στα μέτρα που προτείνουν οι συντάκτες της μελέτης είναι η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών έτσι ώστε η εφοδιαστική αλυσίδα να γίνει πιο αποδοτική, αλλά και η αύξηση των επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες αποθήκευσης και ψύξης τροφίμων.

Πηγή www.econews.gr

Παιδί στο αυτοκίνητο. Ας γίνουμε επιτέλους λίγο πιο υπεύθυνοι

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ ("100 παιδιά θύματα τροχαίου κάθε χρόνο" , 25/11/2009), περίπου 100 παιδιά στην Ελλάδα χάνουν κάθε χρόνο την ζωή τους ή τραυματίζονται σοβαρά κατά την μεταφορά τους με αυτοκίνητα. Κύρια αιτία του προβλήματος είναι η άγνοια των γονέων για την επιτακτική ανάγκη χρήσης ειδικών καθισμάτων για παιδιά μέχρι και 4 ετών.
Στην Ελλάδα, τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά μέχρι 3 χρονών ταξιδεύουν στην αγκαλιά κάποιου ενήλικα (στην καλύτερη περίπτωση). Ωστόσο, μια τέτοια τακτική εγκυμονεί πολλούς κινδύνους.
 Σε αντίθεση με την Ελλάδα, στη Σουηδία το 2008 δεν καταγράφηκε ούτε ένα θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα με θύμα παιδί, καθώς εκεί εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία το επονομαζόμενο σκανδιναβικό μοντέλο.
Τι είναι όμως το σκανδιναβικό μοντέλο ;
 Πυρήνας του σκανδιναβικού μοντέλου είναι η χρήση των κατάλληλων παιδικών καθισμάτων για το αυτοκίνητο, ανάλογα με το βάρος και την ηλικία του παιδιού. Τα μωρά, από την πρώτη στιγμή, από την στιγμή που θα βγουν από το μαιευτήριο, ταξιδεύουν τοποθετημένα σε ειδικό καθισματάκι. Μάλιστα, θεωρείται οτι μέχρι τα 2,5 χρόνια τα παιδιά πρέπει να κάθονται σε καθίσματα ανάποδης τοποθέτησης.
Τα καθίσματα ανάποδης τοποθέτησης είναι 5 φορές ασφαλέστερα από τα ειδικά καθισματάκια όπου το παιδί κοιτάζει προς τα μπροστά. Αυτό ισχύει κυρίως κατά τις μετωπικές συγκρούσεις, που είναι και οι πλέον συνηθισμένες. Το ανάποδα τοποθετημένο κάθισμα απορροφά σχεδόν όλες τις πιέσεις από την πρόσκρουση και δεν αναπτύσσονται δυνάμεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρούς ή και θανάτηφόρους τραυματισμούς, ιδίως στα πολύ μικρά παιδιά που δεν έχει σχηματιστεί τελείως και δυναμώσει η σπονδυλική στήλη και ο αυχένας τους. Για αυτούς τους λόγους, οι σκανδιναβοί συνιστούν ακόμα και μέχρι τα 4 χρόνια τέτοια καθισματάκια.
Το σίγουρο είναι οτι οι γονείς στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξουν νοοτροπία. Είναι απαράδεκτο να βλέπουμε μωρά στις αγκαλιές γιαγιάδων μπροστά ή πίσω, παιδιά να κάθονται μπροστά με ή χωρίς ζώνη ασφαλείας, παιδιά σαν τρίτο επιβάτη σε μηχανάκια...
 Ας γίνουμε λίγο πιο υπεύθυνοι και ας καταλάβουμε οτι :
Παιδιά κάτω των 13 ετών πρέπει να κάθονται στα πίσω καθίσματα και όχι στην θέση του συνοδηγού (όσο και αν το θέλουν). Ακόμα και αν φοράνε ζώνη. Η ζώνη και ο αερόσακος είναι κατασκευασμένα για ενήλικες, για άτομα με μεγαλύτερο ύψος και βάρος. Έχει βρεθεί οτι ακόμα και σε μικρές συγκρούσεις (με χαμηλές ταχύτητες), η ζώνη και ο αερόσακος προκαλούν σοβαρούς ή θανάσιμους τραυματισμούς σε παιδιά. Η μικρή σωματική διάπλαση των παιδιών δεν βοηθά στην προστασία τους. Η ζώνη και ο αερόσακος τα πνίγουν και τα συνθλίβουν.
Δεν αφήνουμε τα παιδιά να στέκονται γονατιστά στο πίσω κάθισμα κοιτάζοντας πίσω, ούτε να είναι όρθια, ούτε να κάθονται ανάμεσα στα 2 μπροστινά καθίσματα. Σε ένα απλό φρενάρισμα ή σε μια μικρή σύγκρουση, υπάρχει κίνδυνος το παιδί να χτυπήσει πολύ σοβαρά στο κεφάλι ή να πεταχτεί έξω από το τζάμι.
Δεν μεταφέρουμε βρέφη μέσα σε πορτ μπεμπέ, καθώς αυτά δεν παρέχουν καμία ασφάλεια σε περίπτωση απότομου φρεναρίσματος ή σύγκρουσης.
Κανένας επιβάτης δεν πρέπει να κρατά παιδί ή πορτ μπεμπέ στην αγκαλιά του. Σε περίπτωση σύγκρουσης, το παιδί λειτουργεί σαν "ασπίδα" που δέχεται όλο το χτύπημα, προστατεύοντας τον ενήλικα.
Τα παιδιά πρέπει να κάθονται σε ειδικά καθισματάκια, που θα τηρούς τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές "ECE 44". Αναζητήστε στο καθισματάκι μια ετικέτα ή μια ανάγλυφη στάμπα που φέρει τα αρχικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τον αριθμό που υποδηλώνει οτι πληροί τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας. Οι γονείς πρέπει να ζητούν μια επίδειξη τοποθέτησης του καθίσματος στο αυτοκίνητό τους, καθώς έχει βρεθεί οτι οι περισσότεροι δεν το χρησιμοποιούν σωστά, με αποτέλεσμα να μην παρέχει ασφάλεια.
Οι προδιαγραφές ασφαλείας ενός ειδικού παιδικού καθίσματος, αλλά και των ζωνών ασφαλείας, δεν ισχύουν μετά από μια σημαντική σύγκρουση. Κατά συνέπεια, μετά από τέτοια συμβάντα θα πρέπει να αντικαθίστανται.
Τα παιδικά καθίσματα θα πρέπει να τοποθετούνται για μεγαλύτερη ασφάλεια στο πίσω κάθισμα. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αυτή η επιλογή (διθέσιο όχημα), το κάθισμα πρέπει να τοποθετείται ανάποδα, με την πλάτη στο ταμπλό και να απενεργοποιείται απαραιτήτως ο αερόσακος. Ποτέ δεν βάζουμε παιδικό κάθισμα μπροστά αν δεν έχει απενεργοποιηθεί ο αερόσακος.
Μόλις το παιδί μεγαλώσει πολύ και δεν είναι δυνατόν να κάθεται σε τέτοιο καθισματάκι, οι γονείς πρέπει να προτιμούν τα ειδικά ανυψωτικά καθίσματα ασφαλείας. Μέχρι το παιδί να αποκτήσει ύψος 1.45 μ, η ζώνη των πίσω θέσεων δεν εφαρμόζει καλά στην μέση και στους ώμους του, με αποτέλεσμα να μην του παρέχει προστασία (η ζώνη ασφαλείας πρέπει να περνάει από τον θώρακα, και όχι τον λαιμό του παιδιού, από το ισχίο και από την περιοχή του μηρού). Με τα ειδικά ανυψωτικά καθίσματα όμως, το παιδί αποκτά το ύψος αυτό, με αποτέλεσμα όλα να εφαρμόζουν όπως πρέπει. Για να βρει ο γονιός το κάθισμα που είναι κατάλληλο για το παιδί του, πρέπει να έχει υπόψιν του οτι υπάρχουν, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, 5 ομάδες παιδικών καθισμάτων, με κριτήριο το βάρος του παιδιού (καλύπτονται περιπτώσεις παιδιών από 0 μέχρι 36 κιλά, δηλαδή και μέχρι 12 χρονών πρακτικά).
Σκεπάζουμε πάντα το καθισματάκι όταν σταθμεύουμε το αυτοκίνητο στον ήλιο. Τα μεταλλικά μέρη μπορούν να θερμανθούν και να προκαλέσουν ερεθισμούς στο δέρμα μικρών παιδιών, ακόμα και εγκαύματα. Το ίδιο ισχύει και για τα μεταλλικά σημεία της ζώνης ασφαλείας.
Δεν δένουμε ποτέ παιδί στη δική μας ζώνη και δεν δένουμε ποτέ δύο παιδιά στην ίδια θέση με την ίδια ζώνη.
Φοράμε πάντα την δική μας ζώνη, ακόμα και για πολύ μικρές διαδρομές μέσα στην πόλη, για να δώσουμε το καλό παράδειγμα στα παιδιά. Επιμένουμε να φορούν πάντα όλοι ζώνη ασφαλείας, ακόμα κοι οι επιβάτες στα πίσω καθίσματα.
Και φυσικά ....
Μην αφήνετε ποτέ το παιδί σας μόνο του μέσα στο αυτοκίνητο. Ούτε για λίγα λεπτά. Η έκθεση του αυτοκινήτου στο ηλιακό φως σε μέρες με ήπιες θερμοκρασίες μπορεί να αυξήσει τρομερά την θερμοκρασία της καμπίνας πολύ γρήγορα, προκαλώντας θάνατο σε παιδιά και βρέφη από θερμοπληξία.
Μην αφήνετε τα παιδιά να ανοίγουν τα παράθυρα και να βγάζουν τα χέρια τους ή τα κεφάλια τους έξω, ακόμα και αν το όχημα είναι ακινητοποιημένο.

Οι πίσω πόρτες του αυτοκινήτου πρέπει να είναι ασφαλισμένες και να ανοίγουν μόνο από έξω.

Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013

Η Δευτέρα Παρουσία

Αφουγκραζόμενος ιδιωτικές και δημόσιες συζητήσεις, εύκολα διαπιστώνει κανείς πως η ανάπτυξη τείνει να μετατραπεί σε κάτι αντίστοιχο με τη Δευτέρα Παρουσία: πολυπόθητη μεν σωτηρία, αλλά μακρινή και άπιαστη συγχρόνως. Οι δημόσιες διαμάχες διακρίνονται για τον έντονο εσχατολογικό τους χαρακτήρα και ο κυρίαρχος λόγος παραπέμπει ολοένα και περισσότερο σε αρχέγονες θρησκευτικές ιδεοληψίες με διάχυτη την επιθυμία ανθρωποθυσιών, μήπως και εξευμενιστούν οι θεοί. Και όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις όπου ο ορθός λόγος υποκύπτει στην ανθρώπινη ψυχολογία, κυριαρχεί ο διαχωρισμός σε δύο αντιμαχόμενες φυλές που διεκδικούν το προνόμιο της κατοχής της μίας και μοναδικής αλήθειας.
Στη μία πλευρά συναντά κανείς τη μικρότερη (και φθίνουσα) μερίδα των πιστών του Μνημονίου. Με πρώτο και καλύτερο τον πρωθυπουργό, επιμένουν πως όπου να ’ναι θα φανεί η ανάπτυξη. Η αλήθεια είναι πως δεν πολυπείθουν, αφενός γιατί μάλλον δεν το πιστεύουν ούτε οι ίδιοι (άλλωστε αρκετοί απ’ αυτούς πριν γίνουν πιστοί του Μνημονίου το καταδίκαζαν και εφάρμοζαν ακριβώς τα αντίθετα) και αφετέρου γιατί προέβλεψαν αρκετές φορές στο παρελθόν την άφιξη της ανάπτυξης με αποτέλεσμα να γελοιοποιηθούν, όπως ακριβώς οι διάφορες σέχτες που κάθε δέκα χρόνια προβλέπουν την έλευση της Δευτέρας Παρουσίας.
Πάνω στη χαμηλή αυτή επίδοση έχει βρει πάτημα η αντίπαλη φυλή των αντιμνημονιακών που θεωρεί πως αν δεν μας επέβαλαν οι ξένοι το Μνημόνιο, δεν θα υποφέραμε σήμερα από την ύφεση, αλλά θα συνεχίζαμε να γευόμαστε τους καρπούς της ευημερίας. Η φυλή αυτή διαθέτει και προφήτη, που με φλογερά άρθρα εδώ και τρία χρόνια διακηρύσσει την έλευση της Αποκάλυψης. Θεωρούν πως η καταγγελία του Μνημονίου θα φέρει όχι μόνο την ανάπτυξη, αλλά και πολλά άλλα αγαθά όπως η διά βίου απασχόληση. Διατυμπανίζουν μάλιστα πως απορρίπτοντας το Μνημόνιο, η Ελλάδα δεν θα σώσει μόνο τον εαυτό της, αλλά και την Ευρώπη, ίσως και ολόκληρη την υφήλιο, όπως άλλωστε αρμόζει στην ιστορική της αποστολή.
Οι περισσότεροι ξένοι παρατηρούν τη διαμάχη των δύο φυλών μειδιώντας, όπως έκαναν οι Προτεστάντες με τη διαμάχη Καθολικών και Ορθοδόξων. Θεωρούν πως η Δευτέρα Παρουσία αφορά μοναχά τους δικούς τους περιούσιους λαούς και πιστεύουν πως η Ελλάδα είναι δέσμια μιας κουλτούρας διαφθοράς και απάτης που κληρονόμησε από την Οθωμανική Περίοδο και πως δεν διαθέτει αποθέματα δυνάμεων ικανά να την οδηγήσουν στον δρόμο της σωτηρίας.
Ο παραλληλισμός αυτός δεν είναι παρά ελάχιστα υπερβολικός. Οι οπαδοί του Μνημονίου το εφαρμόζουν με τρόπο λειψό, προβληματικό και φοβικό, προκρίνοντας τις δημοσιονομικές έναντι των διαρθρωτικών αλλαγών και τις οριζόντιες έναντι των επιλεκτικών τομών. Ομως το Μνημόνιο είναι σαν το οξυγόνο που κρατά ζωντανό έναν ασθενή σε κωματώδη κατάσταση, χωρίς να εγγυάται πως δεν θα παραμείνει φυτό, ενώ το δημοσιονομικό συμμάζεμα είναι σαν τη χημιοθεραπεία που σκοτώνει αδιάκριτα κακά και καλά κύτταρα. Από την άλλη πλευρά, οι αντίπαλοι του Μνημονίου συγχέουν το σύμπτωμα με το αίτιο, θεωρώντας άχρηστη τη δημοσιονομική ανάταξη. Προκρίνουν αδύνατες ή άτοπες λύσεις, επιμένοντας πως ανάπτυξη μπορεί να επέλθει μέσω ενός ψευδεπίγραφου κεϊνσιανισμού που θα ενίσχυε μιαν αέναη ζήτηση για εισαγόμενα προϊόντα. Ομως, η μονομερής καταγγελία του Μνημονίου ισοδυναμεί με τη διακοπή της παροχής του οξυγόνου στον ασθενή: οδηγεί με σιγουριά στον θάνατο. Οσο για τους ξένους ειδικούς, είναι συνήθως θύματα επιφανειακών αναλύσεων, απλουστευτικών γενικεύσεων και τετριμμένων στερεοτύπων, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε καταστροφολογικές προβλέψεις που διαψεύδονται διαδοχικά, χωρίς όμως να διδάσκονται από τα λάθη τους αυτά.
Τι συμβαίνει όμως με την ανάπτυξη; Yπάρχει και μια τρίτη φυλή, μικρή και όχι ιδιαίτερα δημοφιλής, αλλά συγχρόνως επίμονη και πεισματική. Πιστεύει πως η ανάπτυξη δεν είναι κάτι που έρχεται από ψηλά αλλά από χαμηλά. Πως δεν κερδίζεται με προσευχές, κραυγές και ανθρωποθυσίες, αλλά με τρόπους πεζούς και πρακτικούς. Πως απαιτεί μεν δημοσιονομικό νοικοκύρεμα και λειτουργικούς θεσμούς, αλλά πως μπορεί να ανθήσει και κάτω από συνθήκες που δεν είναι απαραίτητα τέλειες. Πως η ύφεση έχει τραγικές διαστάσεις, αλλά πως η πτώχευση του κράτους καταστρέφει πρακτικές, νοοτροπίες και επιχειρήσεις που δεν είχαν λόγο ύπαρξης και λειτουργούσαν σαν τροχοπέδη, απελευθερώνοντας έτσι το πεδίο για νέους δρώντες και νέες δράσεις. Πως το περιβόητο παραγωγικό μοντέλο της χώρας πρέπει να αλλάξει, αλλά πως δεν θα αλλάξει με νέους νόμους και διατάγματα, βαρύγδουπες διακηρύξεις και υψηλές διαβουλεύσεις, αλλά μόνο αν αφεθούν ελεύθεροι οι άνθρωποι να δημιουργήσουν. Πως τα σπουδαιότερα αγαθά που προσφέρει το ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι η ασφάλεια και η σταθερότητα, δίχως τα οποία κανενός είδους ανάπτυξη δεν είναι εφικτή. Πως τίποτα από όλα αυτά δεν εγγυάται την ανάπτυξη, γιατί στα θέματα αυτά δεν υπάρχουν εγγυήσεις και βεβαιότητες, αλλά πως κρατάμε στα χέρια μας μια πολύτιμη δεύτερη ευκαιρία. Πως η ανάπτυξη, με άλλα λόγια, δεν έχει σχέση με τη μεσσιανική προσμονή μιας Δευτέρας Παρουσίας, αλλά με την συστηματική και απαρέγκλιτη καλλιέργεια της λογικής.
* Ο κ. Στάθης Ν. Καλύβας είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Yale.