Ο παράδεισος των φοροφυγάδων

Η έκφραση νέα εισπρακτικά μέτρα είναι σήμερα ο εφιάλτης όλων των μικρομεσαίων στην χώρα μας.

Όσο τίθενται νέοι στόχοι από την τρόικα και την κυβέρνηση, τόσο οι Μισθωτοί και οι Συνταξιούχοι επιβαρύνονται λόγω του ότι είναι εύκολη η άμεση  άντληση εσόδων από τα συγκεκριμένα εισοδήματα, που σίγουρα δεν τα φάγανε  μαζί με τους άλλους ή φάγανε πολύ πολύ λιγότερο. Μέχρι σήμερα υπάρχει μια "αδυναμία" της κυβέρνησης να προσανατολιστεί στις σωστές κατηγορίες φορολογούμενων και να τις φορολογήσει.
Μια από τις πρόσφατες επιδιώξεις της εποχής της επιτήρησης  ήταν και η ανασύσταση του φορολογικού συστήματος. Δυο χρόνια έχουν περάσει από την υπογραφή του  μνημονίου και οι υπάλληλοι του Υπουργείου Οικονομικών ακόμα παλεύουν τα τρωτά ενός φοροεισπρακτικού μηχανισμού που για δεκαετίες είχε αφεθεί στην τύχη του. Ενός μηχανισμού που προσέφερε προστασία σε κάποιους εις βάρος όλων μας.

Υπάρχουν λ.χ. σκάφη που αν πλήρωναν τον φόρο τους θα ήταν σαν να έδινε το κράτος συντάξεις χωριού 1000 κατοίκων.  Είναι υποθέσεις που ερευνά ο ΣΔΟΕ με  πλαστά τιμολόγια ύψους εκατομμυρίων ευρώ αλλά και  αγοραπωλησίες μετοχών,  ξέπλυμα μαύρου χρήματος από δικηγόρους, μεγαλογιατρούς και δημοσίους υπαλλήλους ή  αποκαλύπτονται επιχειρηματίες, αγρότες, ιδιωτικοί υπάλληλοι και άνεργοι με κύρια ασχολία την τοκογλυφία.

Πρόσφατα, από ένα γνωστό υποθηκοφυλακείο επώνυμου νησιού έφτασε  στον διευθυντή της εφορίας ολόκληρη λίστα με ακίνητα που δεν ήταν  πουθενά δηλωμένα. Στα 270 υποθηκοφυλακεία αυτής της χώρας, εκεί που υπάρχει το ίχνος κάθε αγοραπωλησίας ακινήτου, ακόμα και σήμερα, το 2012, τα στοιχεία κρατούνται σχεδόν παντού σε σκονισμένα ράφια, μεγάλους τόμους, και κυρίως χειρόγραφες σελίδες, που μπορούν σχετικά εύκολα να καταστραφούν ή να παραποιηθούν από κάποιον παρείσακτο. Κανείς δεν μπορεί  να πατήσει απλά ένα κουμπί στην Αθήνα και να μάθει αν ένας φορολογούμενος διαθέτει ακίνητα στην Θεσσαλονίκη, την Κρήτη ή την Πάτρα

Το 2010 ιδρύθηκε η Ομάδα Ελέγχου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας και Υψηλών Εισοδημάτων. Η ομάδα σαν πρώτη κίνηση αποφάσισε να κάνει κάτι εξαιρετικά απλό. Να αναζητήσει ποιοι από όσους διαθέτουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ, έχουν παραλείψει… να πληρώσουν φόρους για αυτήν. Με μια πρώτη απλή διασταύρωση, για μία μόνο χρονιά, η ομάδα βρήκε 9.000 ονόματα που δεν είχαν εκπληρώσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Θα μπορούσαμε πολύ εύκολα  να ξέρουμε αν αυτό που δηλώνεται στο Ε-9, είναι αληθές. Π.χ. τα στοιχεία των ακινήτων τα οποία έχει η ΔΕΗ. έχουν  αριθμούς φορολογικού μητρώου για πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι των φορολογουμένων και θα μπορούσαν να προστεθούν και οι αριθμοί του ρολογιού στη φορολογική δήλωση για να γίνει ακόμα πιο πλήρες αυτό. Υπήρχε και μια άλλη απλή λύση η οποία έχει προταθεί, άσχετα αν δεν έγινε ποτέ. Το ακίνητο μεταβιβάζεται μέσω  συμβολαιογράφου.  Στο συμβόλαιο αναγράφεται το ΑΦΜ του πωλητή, το ΑΦΜ του αγοραστή και η αξία  του ακινήτου. Οι συμβολαιογράφοι χάρης σε ένα  web service, θα μπορούσαν  και θα έπρεπε να είναι υποχρεωμένοι, ως κρατικοί λειτουργοί, να μπουν, να ελέγξουν  και τη φορολογική ενημερότητα  πωλητού και  αγοραστού. Το Υπουργείο θα αποκτούσε έτσι μια άμεση γνώση ότι αυτό το ΑΦΜ έδωσε αυτά τα λεφτά και πήρε αυτό το ακίνητο.

Εκατομμύρια  ευρώ χάνονται και στο λαθρεμπόριο των καυσίμων. Το όργιο φοροδιαφυγής υπάρχει επίσης σε όλους σχεδόν τους κλάδους ελεύθερων επαγγελματιών. Ενώ όλοι ξέρουμε για διάφορες "μαγκιές"  μαστόρων....  Σε άλλη, περίπτωση εντοπίστηκαν φορολογούμενοι με συμμετοχή σε εταιρίες,  να  δηλώνουν προσωπικό εισόδημα 20.000 αντί για  200.000 ευρώ,  παραλείποντας ένα ψηφίο από  το ποσό. Είναι αλήθεια! Και ανακαλύφθηκε σ’ έναν έλεγχο που είχε διενεργηθεί για άτομο  που δε δήλωνε την πισίνα του.  Χαρακτηριστικό είναι κι αυτό που απαντάται στις λαϊκές αγορές. Αρκετοί μικροπωλητές αγοράζουν χωρίς τιμολόγια από τη λαχαναγορά και πουλάνε χωρίς αποδείξεις.

Το να υπάρξει μια διασταύρωση, επειδή είναι πάρα πολύ μεγάλος ο πλούτος των πληροφοριών είναι εύκολο. Δε χρειάζεται  μεγάλο σύστημα  για να ελεγχθεί αν η επιχειρηματική αμοιβή που δηλώνει κάποιος,  ο οποίος είναι μέλος μιας ομόρρυθμης εταιρείας που είναι δηλωμένη και στη φορολογική του δήλωση. Άλλο λάθος είναι πως η πολιτεία δεν δίνει κίνητρα απτά στους πολίτες για να μην δέχονται παθητικά τη μη έκδοση αποδείξεων, τη στιγμή που  αλλού (βλ. Φιλιππίνες) προσφέρουν μέχρι και χρηματικά έπαθλα στους καταναλωτές, εν είδη κλήρωσης προκειμένου να μαζεύουν.

Σε σχέση με το τι χτυπά στην ταμειακή ο καθένας υπάρχουν παραδείγματα προς μίμηση. Στη Γερμανία, κάθε χρόνο πάει και παίρνει ο ιδιοκτήτης ενός καταστήματος μια κάρτα με chip που τη βάζει στην ταμειακή μηχανή του. Αν δεν τη βάλει  δε δουλεύει. Στο τέλος του έτους την επιστρέφει στην Εφορία, τη διαβάζει, μεταβιβάζει έτσι όλες του τις αποδείξεις, και την παίρνει πίσω άδεια. Αν αντίστοιχη φοροκάρτα έχει και ο καταναλωτής, που ενημερώνεται  αυτόματα σε κάθε αγορά, η διασταύρωση γίνεται πολύ εύκολα..

Το θέμα βέβαια είναι αρχικά να χρησιμοποιείται ότι έχουμε. Όταν παρελήφθη το TAXIS στα τέλη της δεκαετίας του ’90, υπήρχαν μια σειρά εφαρμογές που προέβλεπαν διασταυρώσεις. Αυτές οι διασταυρώσεις μέχρι το 2010, δεν έγιναν.  Από 1/1/2011 που άρχισε να λειτουργεί  η παρακολούθηση των διασταυρώσεων, κλείσανε περίπου 240.000 περιπτώσεις. Δηλαδή ο φορολογούμενος  πήγε στη ΔΟΥ κι έκανε μια συμπληρωματική δήλωση και πλήρωσε  φόρο και  πρόστιμο. Από αυτές εισπράχθηκαν περίπου 650 εκατομμύρια ευρώ. Και το σύστημα "Ηφαιστος" που θα παρακολουθούσε το εμπόριο καυσίμων, μόλις άρχισε να αποδίδει αποσύρθηκε... Εάν αυτά γινόταν πραγματικά συστηματικά εξ αρχής και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση αντί για τα παραπάνω άδικα και οξύμωρα τότε ίσως να είχαν αποφευχθεί, όσα υπομένουμε και το «λεφτά υπάρχουν» μπορεί να ίσχυε.
Β.Τ.