Ακουγόταν
σαν ένα μικρό θαύμα: Στην Ελλάδα οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες χρειάζονται
λιγότερη κρατική βοήθεια για την ανακεφαλαιοποίησή τους από ό, τι
φανταζόμασταν. Αντί
έως και 25 δις ευρώ, όπως εκτιμόταν επί του παρόντος το καλοκαίρι, απαιτούνται μόνο € 5.700.000.000 εκ των δημόσιων πόρων. Αντιθέτως, σχεδόν € 10 δισεκατομμύρια αντλήθηκαν από ιδιώτες επενδυτές.
Αλλά το θαύμα φαίνεται πολύ καλό για να είναι αληθινό. Όπως σχεδόν πάντα στην ελληνική κρίση, υπάρχει ένα μελανό σημείο: Στο τέλος οι Έλληνες φορολογούμενοι υπέστησαν για άλλη μια φορά μια τεράστια απώλεια. Οι ιδιώτες επενδυτές πήρανε το μεγαλύτερο κομμάτι από τις τραπεζικές μετοχές σε τιμή νοκ ντάουν.
Η ιστορία αυτής της ληστεία αρχίζει το 2013: Η Ελλάδα αναγκάστηκε να δανειστεί € 25 δισεκατομμύρια και στη συνέχεια θα τοποθετούνταν τα χρήματα στο ταμείο διάσωσης ΕΤΧΣ για τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της. Μόλις άρχισαν να παραπαίουν, επειδή είχανε υποστεί βαριές απώλειες μετά το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων.Έτσι, η κυβέρνηση παρενέβη ως σωτήρας για τις τράπεζες. Σε αντάλλαγμα, το ταμείο διάσωσης ΕΤΧΣ πήρε την πλειοψηφική μερίδα της Εθνικής Τράπεζας, της Πειραιώς και της Alpha Bank. Στην Eurobank ήταν ο κύριος μέτοχος.Ωστόσο, η βοήθεια δεν ήταν αρκετή και οι τράπεζες ανέφεραν και πάλι τρύπες στον ισολογισμό τους. Τον Οκτώβριο του 2015, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) εκτιμούσε ότι το κεφαλαιακό έλλειμμα των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών έφτανε στα 14.4 δις - και καλούσε να κλείσει η τρύπα το συντομότερο δυνατό.Στην πραγματικότητα, ήταν σαφές από πού θα έπρεπε να έρθουν τα χρήματα. Οι Εταίροι επιφυλάχθηκαν ότι θα προσφέρουν 25 δις € για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τον Ιούλιο με την τρίτη δέσμη βοήθειας προς την Ελλάδα. Τώρα, όμως, οι τράπεζες κλήθηκαν να διερευνήσουν όλες τις επιλογές για να προσελκύσουν ιδιώτες επενδυτές, προτού αξιοποιήσουν τα 25 δισ. Ο στόχος ήταν οι Έλληνες και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να συμβάλουν όσο το δυνατόν λιγότερο για να σώσουν τις τράπεζες.Η κυβέρνηση βιαζόταν, διότι από το 2016 θα έπρεπε να πληρώσουν και οι καταθέτες.Ωστόσο, το όλο εγχείρημα ήταν κάτω από τεράστια πίεση χρόνου: Μέχρι το τέλος της ανακεφαλαιοποίησης θα πρέπει να ολοκληρωθεί, διαφορετικά από το 2016 ισχύει στην ΕΕ ο κανόνας ότι μόνο οι επενδυτές με υπόλοιπα άνω των 100.000 ευρώ στο ταμείο, καλούνται να πληρώσουν, πριν οι τράπεζες αξιοποιήσουν το δημόσιο χρήμα.
Έτσι η Ελλάδα έπεσε σε ένα δίλημμα: Αν η κυβέρνηση ήθελε να προστατεύσει τους αποταμιευτές, θα έπρεπε να κάνουν το deal πολύ γρήγορα με ιδιώτες επενδυτές από όλο τον κόσμο. Και ο ευκολότερος τρόπος ήταν οι χαμηλές τιμές. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν ακόμα και μόνοι τους να ορίσουν την τιμή. Στη λεγόμενη διαδικασία του βιβλίου προσφορών θα μπορούσαν να αναφέρουν πόσες μετοχές θέλουν και την τιμή που θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν.Οι τιμές που προτάθηκαν ήταν καταθλιπτικές. Στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδα, για παράδειγμα, το ταμείο διάσωσης είχε καταβάλει € 4,29 ανά μονάδα, όταν ανέλαβε τις μετοχές του το 2013. Στην τρέχουσα αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου,οι νέοι επενδυτές πληρώσαν δύο σεντς. Η εικόνα είναι παρόμοια στην Τράπεζα Πειραιώς: Εκεί, το ΤΧΣ έδωσε 1,70 ευρώ ανά μετοχή το 2013, για να τις αγοράσουν τώρα για 0,3 σεντς, οι ιδιώτες επενδυτές . Αλλα και η Alpha Bank δεν είναι καλύτερη. Το ταμείο διάσωσης είχε καταβάλει 44 σεντς ανά μετοχή, οι επενδυτές τώρα δώσανε 4 σεντς. Στη Eurobank ήταν 1,54 Ευρώ για το ΤΧΣ, για τους ιδιώτες επενδυτές τώρα ένα σεντ ανά μετοχή.Για τους νεοφερμένους, ως επί το πλείστον ξένες εταιρείες επενδύσεων δηλαδή, οι τιμές ήταν μια τεράστια ευκαιρία. Για τους παλιούς επενδυτές, η απώλεια αξίας είναι μια καταστροφή που πλήττει ιδιαίτερα τους Έλληνες φορολογούμενους, οι οποίοι ανησυχούν για το ταμείο διάσωσης.Διότι με την είσοδο νέων επενδυτών και την έκδοση των νέων μετοχών χάσανε οι μετοχές που κατέχονταν από το ταμείο διάσωσης, σημαντικά σε αξία. Στο τέλος, το μερίδιο των τεσσάρων τραπεζών που είχε το ΤΧΣ και ανέρχονταν συνολικά σε 85,5 τοις εκατό, μειώθηκε στο 26,5 τοις εκατό. Στα βιβλία των Μεριδίων του Αμοιβαίου Κεφαλαίου η αξία έφτασε στα € 4.600.000.000 - απώλεια αξίας € 20.4 δις μέσα σε δύο χρόνια. Ένας Έλληνας τραπεζίτης μιλά για "τη μεγαλύτερη ληστεία τράπεζας στην πρόσφατη ιστορία τη Ελλάδας".
Για να φανεί ποια διάσταση έχει αυτή η απώλεια αξίας, είναι χρήσιμες μερικές συγκρίσεις: Τα 20 δισεκατομμύρια αντιπροσωπεύουν εννέα τοις εκατό της ελληνικής οικονομικής απόδοσης. Αντιστοιχούν στο δωδεκαπλάσιο αυτών που η Ελλάδα το 2015 και το 2016, στοχεύει να εξοικονόμησει μέσω περικοπών στις συντάξεις. Επιπλέον, μια τέτοια απώλεια αξίας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, αποτελεί ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ», λέει ένας τραπεζίτης, ο οποίος εργάζεται σε ένα από τα αρμόδια θεσμικά όργανα.Η κυβέρνηση στην Αθήνα γιορτάζει το δαπανηρό σχέδιο διάσωσης ως μια επιτυχία παρ 'όλα αυτά. Τελικά, οι καταθέσεις των καταθετών προστατεύθηκαν και εξασφαλίστηκε η σταθερότητα των τραπεζών. Και για αυτό απαιτήθηκαν λιγότερα κρατικά χρήματα, από όσο πιστευόταν αρχικά.Οι ίδιες οι τράπεζες αναγνωρίζουν τουλάχιστον ένα μέρος από το δίλημμα της κυβέρνησης. «Θα είχαν την επιλογή να εκμηδενίσουν τους προηγούμενους ιδιοκτήτες ή να καταρρεύσει ολόκληρο το σύστημα, αν οι τράπεζες δεν αντλούσαν ιδιωτικό χρήμα», λέει ένας τραπεζίτης. Ακόμα και σε αυτές τις εξευτελιστικές τιμές, ήταν δύσκολο να κερδηθούν νέοι επενδυτές. Ωστόσο, είναι γενική αίσθηση των φορέων της αγοράς, ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε εξαιτίας των ελιγμών της σε αυτό το δίλημμα: Μέσω της ευθείας αντιπαράθεσης, στην οποία προχώρησε η κυβέρνηση με τους διεθνείς δανειστές, έφερε τις τράπεζες σε πολύ δυσχερή θέση.Στην πραγματικότητα, το 2015 ήταν μια κακή χρονιά για τις τράπεζες στην Ελλάδα: Φοβούμενοι πιθανό Grexit και έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη - απέσυραν οι καταθέτες περισσότερα από 43 δισεκατομμύρια ευρώ από τους λογαριασμούς τους και η οικονομία συρρικνώθηκε, αντί να αυξάνεται, και η αναλογία των επισφαλών δανείων αυξήθηκε στο 40 τοις εκατό. Έτσι ,δεν φαίνεται να εκπλήσσει το γεγονός ότι οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές έχασαν κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες το 94 τοις εκατό της αξίας τους."Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε προβεί σε μια τέτοια καταστροφική πολιτική, οι τράπεζες και η οικονομία θα ήταν στον δρόμο της σταθερότητας, δεν θα απαιτούνταν νέα κεφάλαια και το ΤΧΣ θα μπορούσε να έχει ακόμη και κέρδος από τις μετοχές του " λέει ένας τραπεζίτης. Από την αντιπολίτευση έρχεται σφοδρή κριτική. Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) ζήτησε την άμεση διερεύνηση. Οι "ανεύθυνες πολιτικές" της κυβέρνησης οδήγησαν σε μια αποκρατικοποίηση των τραπεζών, υποστήριξε ο Νίκος Δένδιας.Τελικά, όπως ελπίζουν στην Αθήνα, αυτή πρέπει να είναι η τελευταία εισφορά για τις τράπεζες. Αλλά ακόμη και αυτή η ελπίδα θα μπορούσε να είναι παραπλανητική στο τέλος: Ο οργανισμός αξιολόγησης Standard & Poors πιστεύει πως τα 14.400.000.000 ευρώ δεν θα είναι αρκετά για να απορροφήσουν τις απώλειες, οι οποίες θα τρέχουν στις τράπεζες τον επόμενο ενάμιση χρόνο.
Εν περιλήψει: οι ελληνικές τράπεζες προς το παρόν σώθηκαν. Έχουν ληφθεί νέα κεφάλαια, τα οποία σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από ιδιώτες επενδυτές. Έτσι, το αναλογικό μερίδιο του κράτους προς τις τράπεζες μειώνεται. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση έκανε μια εξαιρετικά κακή συναλλαγή, αφού έχασε περίπου 20 δις ευρώ.
Πηγή: http://www.spiegel.de/wirtschaft/soziales/griechenland-bankenrettung-kostet-steuerzahler-milliarden-a-1064768.html
Αλλά το θαύμα φαίνεται πολύ καλό για να είναι αληθινό. Όπως σχεδόν πάντα στην ελληνική κρίση, υπάρχει ένα μελανό σημείο: Στο τέλος οι Έλληνες φορολογούμενοι υπέστησαν για άλλη μια φορά μια τεράστια απώλεια. Οι ιδιώτες επενδυτές πήρανε το μεγαλύτερο κομμάτι από τις τραπεζικές μετοχές σε τιμή νοκ ντάουν.
Η ιστορία αυτής της ληστεία αρχίζει το 2013: Η Ελλάδα αναγκάστηκε να δανειστεί € 25 δισεκατομμύρια και στη συνέχεια θα τοποθετούνταν τα χρήματα στο ταμείο διάσωσης ΕΤΧΣ για τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της. Μόλις άρχισαν να παραπαίουν, επειδή είχανε υποστεί βαριές απώλειες μετά το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων.Έτσι, η κυβέρνηση παρενέβη ως σωτήρας για τις τράπεζες. Σε αντάλλαγμα, το ταμείο διάσωσης ΕΤΧΣ πήρε την πλειοψηφική μερίδα της Εθνικής Τράπεζας, της Πειραιώς και της Alpha Bank. Στην Eurobank ήταν ο κύριος μέτοχος.Ωστόσο, η βοήθεια δεν ήταν αρκετή και οι τράπεζες ανέφεραν και πάλι τρύπες στον ισολογισμό τους. Τον Οκτώβριο του 2015, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) εκτιμούσε ότι το κεφαλαιακό έλλειμμα των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών έφτανε στα 14.4 δις - και καλούσε να κλείσει η τρύπα το συντομότερο δυνατό.Στην πραγματικότητα, ήταν σαφές από πού θα έπρεπε να έρθουν τα χρήματα. Οι Εταίροι επιφυλάχθηκαν ότι θα προσφέρουν 25 δις € για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τον Ιούλιο με την τρίτη δέσμη βοήθειας προς την Ελλάδα. Τώρα, όμως, οι τράπεζες κλήθηκαν να διερευνήσουν όλες τις επιλογές για να προσελκύσουν ιδιώτες επενδυτές, προτού αξιοποιήσουν τα 25 δισ. Ο στόχος ήταν οι Έλληνες και Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να συμβάλουν όσο το δυνατόν λιγότερο για να σώσουν τις τράπεζες.Η κυβέρνηση βιαζόταν, διότι από το 2016 θα έπρεπε να πληρώσουν και οι καταθέτες.Ωστόσο, το όλο εγχείρημα ήταν κάτω από τεράστια πίεση χρόνου: Μέχρι το τέλος της ανακεφαλαιοποίησης θα πρέπει να ολοκληρωθεί, διαφορετικά από το 2016 ισχύει στην ΕΕ ο κανόνας ότι μόνο οι επενδυτές με υπόλοιπα άνω των 100.000 ευρώ στο ταμείο, καλούνται να πληρώσουν, πριν οι τράπεζες αξιοποιήσουν το δημόσιο χρήμα.
Έτσι η Ελλάδα έπεσε σε ένα δίλημμα: Αν η κυβέρνηση ήθελε να προστατεύσει τους αποταμιευτές, θα έπρεπε να κάνουν το deal πολύ γρήγορα με ιδιώτες επενδυτές από όλο τον κόσμο. Και ο ευκολότερος τρόπος ήταν οι χαμηλές τιμές. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν ακόμα και μόνοι τους να ορίσουν την τιμή. Στη λεγόμενη διαδικασία του βιβλίου προσφορών θα μπορούσαν να αναφέρουν πόσες μετοχές θέλουν και την τιμή που θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν.Οι τιμές που προτάθηκαν ήταν καταθλιπτικές. Στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδα, για παράδειγμα, το ταμείο διάσωσης είχε καταβάλει € 4,29 ανά μονάδα, όταν ανέλαβε τις μετοχές του το 2013. Στην τρέχουσα αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου,οι νέοι επενδυτές πληρώσαν δύο σεντς. Η εικόνα είναι παρόμοια στην Τράπεζα Πειραιώς: Εκεί, το ΤΧΣ έδωσε 1,70 ευρώ ανά μετοχή το 2013, για να τις αγοράσουν τώρα για 0,3 σεντς, οι ιδιώτες επενδυτές . Αλλα και η Alpha Bank δεν είναι καλύτερη. Το ταμείο διάσωσης είχε καταβάλει 44 σεντς ανά μετοχή, οι επενδυτές τώρα δώσανε 4 σεντς. Στη Eurobank ήταν 1,54 Ευρώ για το ΤΧΣ, για τους ιδιώτες επενδυτές τώρα ένα σεντ ανά μετοχή.Για τους νεοφερμένους, ως επί το πλείστον ξένες εταιρείες επενδύσεων δηλαδή, οι τιμές ήταν μια τεράστια ευκαιρία. Για τους παλιούς επενδυτές, η απώλεια αξίας είναι μια καταστροφή που πλήττει ιδιαίτερα τους Έλληνες φορολογούμενους, οι οποίοι ανησυχούν για το ταμείο διάσωσης.Διότι με την είσοδο νέων επενδυτών και την έκδοση των νέων μετοχών χάσανε οι μετοχές που κατέχονταν από το ταμείο διάσωσης, σημαντικά σε αξία. Στο τέλος, το μερίδιο των τεσσάρων τραπεζών που είχε το ΤΧΣ και ανέρχονταν συνολικά σε 85,5 τοις εκατό, μειώθηκε στο 26,5 τοις εκατό. Στα βιβλία των Μεριδίων του Αμοιβαίου Κεφαλαίου η αξία έφτασε στα € 4.600.000.000 - απώλεια αξίας € 20.4 δις μέσα σε δύο χρόνια. Ένας Έλληνας τραπεζίτης μιλά για "τη μεγαλύτερη ληστεία τράπεζας στην πρόσφατη ιστορία τη Ελλάδας".
Για να φανεί ποια διάσταση έχει αυτή η απώλεια αξίας, είναι χρήσιμες μερικές συγκρίσεις: Τα 20 δισεκατομμύρια αντιπροσωπεύουν εννέα τοις εκατό της ελληνικής οικονομικής απόδοσης. Αντιστοιχούν στο δωδεκαπλάσιο αυτών που η Ελλάδα το 2015 και το 2016, στοχεύει να εξοικονόμησει μέσω περικοπών στις συντάξεις. Επιπλέον, μια τέτοια απώλεια αξίας σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, αποτελεί ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ», λέει ένας τραπεζίτης, ο οποίος εργάζεται σε ένα από τα αρμόδια θεσμικά όργανα.Η κυβέρνηση στην Αθήνα γιορτάζει το δαπανηρό σχέδιο διάσωσης ως μια επιτυχία παρ 'όλα αυτά. Τελικά, οι καταθέσεις των καταθετών προστατεύθηκαν και εξασφαλίστηκε η σταθερότητα των τραπεζών. Και για αυτό απαιτήθηκαν λιγότερα κρατικά χρήματα, από όσο πιστευόταν αρχικά.Οι ίδιες οι τράπεζες αναγνωρίζουν τουλάχιστον ένα μέρος από το δίλημμα της κυβέρνησης. «Θα είχαν την επιλογή να εκμηδενίσουν τους προηγούμενους ιδιοκτήτες ή να καταρρεύσει ολόκληρο το σύστημα, αν οι τράπεζες δεν αντλούσαν ιδιωτικό χρήμα», λέει ένας τραπεζίτης. Ακόμα και σε αυτές τις εξευτελιστικές τιμές, ήταν δύσκολο να κερδηθούν νέοι επενδυτές. Ωστόσο, είναι γενική αίσθηση των φορέων της αγοράς, ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε εξαιτίας των ελιγμών της σε αυτό το δίλημμα: Μέσω της ευθείας αντιπαράθεσης, στην οποία προχώρησε η κυβέρνηση με τους διεθνείς δανειστές, έφερε τις τράπεζες σε πολύ δυσχερή θέση.Στην πραγματικότητα, το 2015 ήταν μια κακή χρονιά για τις τράπεζες στην Ελλάδα: Φοβούμενοι πιθανό Grexit και έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη - απέσυραν οι καταθέτες περισσότερα από 43 δισεκατομμύρια ευρώ από τους λογαριασμούς τους και η οικονομία συρρικνώθηκε, αντί να αυξάνεται, και η αναλογία των επισφαλών δανείων αυξήθηκε στο 40 τοις εκατό. Έτσι ,δεν φαίνεται να εκπλήσσει το γεγονός ότι οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές έχασαν κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες το 94 τοις εκατό της αξίας τους."Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε προβεί σε μια τέτοια καταστροφική πολιτική, οι τράπεζες και η οικονομία θα ήταν στον δρόμο της σταθερότητας, δεν θα απαιτούνταν νέα κεφάλαια και το ΤΧΣ θα μπορούσε να έχει ακόμη και κέρδος από τις μετοχές του " λέει ένας τραπεζίτης. Από την αντιπολίτευση έρχεται σφοδρή κριτική. Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ) ζήτησε την άμεση διερεύνηση. Οι "ανεύθυνες πολιτικές" της κυβέρνησης οδήγησαν σε μια αποκρατικοποίηση των τραπεζών, υποστήριξε ο Νίκος Δένδιας.Τελικά, όπως ελπίζουν στην Αθήνα, αυτή πρέπει να είναι η τελευταία εισφορά για τις τράπεζες. Αλλά ακόμη και αυτή η ελπίδα θα μπορούσε να είναι παραπλανητική στο τέλος: Ο οργανισμός αξιολόγησης Standard & Poors πιστεύει πως τα 14.400.000.000 ευρώ δεν θα είναι αρκετά για να απορροφήσουν τις απώλειες, οι οποίες θα τρέχουν στις τράπεζες τον επόμενο ενάμιση χρόνο.
Εν περιλήψει: οι ελληνικές τράπεζες προς το παρόν σώθηκαν. Έχουν ληφθεί νέα κεφάλαια, τα οποία σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από ιδιώτες επενδυτές. Έτσι, το αναλογικό μερίδιο του κράτους προς τις τράπεζες μειώνεται. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση έκανε μια εξαιρετικά κακή συναλλαγή, αφού έχασε περίπου 20 δις ευρώ.
Πηγή: http://www.spiegel.de/wirtschaft/soziales/griechenland-bankenrettung-kostet-steuerzahler-milliarden-a-1064768.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου