Λίγοι είναι οι Έλληνες που θα συμφωνούσαν με το στερεότυπο των βορείων εταίρων μας, που μας θέλει οκνηρούς κομπιναδόρους και μικροαπατεώνες. Πολλοί είναι αυτοί που πραγματικά κοπιάζουν για τα προς το ζήν ή είναι ήρωες της καθημερινότητας ή συνυπάρχουν με κάποιους αγωνιστές. Οι περισσότεροι απο μας σίγουρα δεν έχουν συμπεριφερθεί με τρόπο που να τους αξίζει ένας τέτοιος χαρακτηρισμός.
Δεν είμαστε λοιπόν αυτό που δείχνουν επικριτικά κάποιοι. Πως όμως προκύπτει αυτή η εικόνα; Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από μια αλήθεια που κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει, όσο και αν η παραδοχή της δεν μας τιμά: Το ελληνικό κράτος από τις απαρχές του ακόμα, εξέτρεφε τις πελατειακές σχέσεις. Αυτό, το γεγονός το καθιστά ως και σήμερα, τον βασικό παράγοντα της οικονομίας. Μοιράζοντας, πλεονάσματα, οικονομίες από εμβάσματα, χρήματα απο δάνεια, δημόσια έργα, συγχωροχάρτια, θέσεις γενικών γραμματέων, συμβάσεις έργου, οικοδομικές άδειες, επιδοτήσεις από προγράμματα της Ε.Ε. , έκτακτα επιδόματα, άδειες τηλεφωνίας, τηλεόρασης, ραδιοφώνου, φορτοεκφορτωτή, φαρμακοποιού, πρατηρίου, ταξί, καζίνο, φωτοβολταικών κ.ο.κ. καθίστησε απαραίτητες συγκεκριμένες πρακτικές στην πορεία των πολιτών του προς την ευημερία.
Αποτέλεσμα άμεσο; Να βλέπουμε όλοι το κράτος σα μια ιερή αγελάδα ή ως τον πατερούλη που θα φροντίσει για μας. Μια τέτοια συμπεριφορά δεν πηγάζει από την νοοτροπία του Έλληνα, αλλά την καθορίζει, εφόσον τον οδηγεί στο να λειτουργήσει κατά αυτόν τον τρόπο. Δημιουργεί παράλληλα μια τάση όπου η μια κοινωνική τάξη ζηλεύει τα προνόμια της άλλης και προσπαθεί να αποσπάσει περισσότερα για τον εαυτό της, οδηγώντας σε έναν καταστροφικό ανταγωνισμό. Αυτήν την αντιπαλότητα την ονομάζουν κάποιοι κοινωνικό αυτοματισμό και είναι αυτό ακριβώς. Μόνο που ο στόχος του δεν είναι το διαίρει και βασίλευε, αυτό είναι το αποτέλεσμα.
Τα έμμεσα αποτελέσματα είναι πολύ χειρότερα και προιόν αμφίδρομης δράσης. Μια κοινωνία εσωστρεφής, που δεν λειτουργεί σαν μια οντότητα η οποία προσπαθεί να διεκδικήσει συνολικά, μαθαίνει στους πολίτες της να συναγωνίζονται για τα ιδία οφέλη τους και αυτοί της έμαθαν να τρέχει συνεχώς, ώστε να μην μείνει κανένας δυσαρεστημένος από το κόμμα. Ή τουλάχιστον να μην μείνουν δυσαρεστημενοι εκείνοι που θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις ισσοροπίες. Στην ουσία, ακόμα και αυτές οι συλλογικές διεκδικήσείς (που τόσο συχνά ακούγονται) είναι συνιστώσες ατομικών διεκδικήσεων, όπου κανένας δεν κάνει πίσω για το κοινό καλό και ξέρει ότι απαιτώντας για το σύνολο που τον εκφράζει, θα επωφεληθεί μόνο. Το γαϊτανάκι των συνεχών αυξήσεων, της πλειοδοσίας σε προσλήψεις, των πρόωρων συντάξεων, των υπερτιμολογήσεων, των κατακερματισμένων δημόσιων έργων, των αδιαφανών αναθέσεων, των νομοπαραθύρων, των φοροαπαλλαγών κλπ κλπ ξετυλίγεται περίτεχνα έχοντας αφετηρία την "αγάπη" του κράτους.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο δεν μπορεί να σκεφτεί μια ομάδα ότι λειτουργεί εις βάρος του συνόλου και άρα μακροπρόθεσμα βγαίνει και η ίδια ζημιωμένη, ούτε και η μια γενιά ότι λειτουργούσε εις βάρος της άλλης. Οι συνθήκες αυτές προκαλούν στους μετέχοντες να συμπεριφερθούν σαν συνδαιτημόνες σε ένα φαγοπότι. Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι αυτοί που δημιουργήσαν τη ψευδαίσθηση ότι η ευημερία μπορεί να ξεχειλίσει προς όλες τις κατευθύνσεις. Μόλις όμως ζορίσαν τα πράγματα, που θα έπρεπε να θεωρείται αναμενομένο, τότε δεν θα πληρώναν όλοι. Αυτοί που μοιράζανε μπορούν να κρατήσουν τα δικά τους κέρδη και να δώσουν τον λογαριασμό στους υπόλοιπους. Οι υπόλοιποι εξαγριωμένοι προσπαθούν να περισώσουν τα "κεκτημένα" τους. Αναλογα με την ισχύ τους το καταφέρνουν ή όχι. Αυτό στην ουσία προσομοιάζει σε μια ζούγκλα.
Και όλα αυτά επειδή, ο καθένας μαθαίνει να λειτουργεί προσπαθώντας να βγάλει ένα καλό κέρδος σήμερα, αδιαφορώντας για το αν αύριο δεν θα υπάρχει ούτε ψίχουλο. Η αρπακόλα νοοτροπία εμφυτεύεται στους πολίτες εξ άνωθεν και χαρακτηρίζει όλες τις δραστηριότητες μας. Ο ταξιτζής και ο εστιάτορας που θα κλέψουν τον τουρίστα έχουν πρόσκαιρο κέρδος αλλά συμβάλλουν σε ένα κακό όνομα της χώρας και αποτρέπουν δυνητικούς επισκεπτες από το να την επισκεφτούν. Ο εργολάβος που καταχρέωσε την πολιτεία με ένα κακότεχνο δημόσιο έργο, όταν το κράτος φαληρίσει δεν θα έχει άλλη πελατεία, επειδή έμαθε να λειτουργεί με μοναδικό πελάτη το κράτος. Ο γιατρός που δεν νοιάστηκε για τις τιμές και τις ποσότητες των σκευασμάτων που παρήγγειλε θα φτάσει στο σημείο που δεν θα μπορεί να επιτελεί το λειτούργημα του, ελλείψη υλικών. Ο συνταξιούχος που ξεκίνησε να συνταξιοδοτείται στα 50, θα δει το παιδί του να μπαίνει στην αγορα εργασίας στα 30 και να παντρεύεται στα 35. Ο επιτηδευματίας που δεν πλήρωνε φόρους ΄και εισφορές συστηματικά, θα κληθεί να πληρώσει δυσβάτακτα ποσά αργότερα, την ίδια στιγμή που οι δουλείες του θα πηγαίνουν κατά διαόλου και το κράτος έπρεπε να του είχε επιστρέψει χρήματα.
Ο καιροσκόπος δεν ειναι από τη φύση του απατεώνας, απλά ξέρει ότι αν λειτουργήσει διαφορετικά από τους υπόλοιπους, θα είναι ο πιο ζημιωμένος, θα είναι το κορόιδο. Η καχυποψία τον αποτρέπει από το να σκεφτεί αλλιως. Μπορούμε να αποτάξουμε αυτή την αρνητική μας ιδιότητα; -Μπορούμε, ακολουθώντας μια πλάγια οδό. Αφού δια της πλαγίας οδού φτάσαμε εδώ πέρα. Μπορούμε να αναγκάσουμε το κράτος να μας οδηγήσει στο να μη συμπεριφερόμαστε ευκαιριακά. Διαφορετικά, όσοι προσπαθούμε να λειτουργήσουμε κόντρα στο ρεύμα, θα είμαστε απλά αφελής και εύκολα θύματα. Αυτή όμως είναι η μικρότερη ζημιά και για τον εαυτό μας και για όλους τους άλλους. Οι ίδιοι οι πολίτες πρέπει να απαιτήσουν από το κράτος να σταματήσει την καταστροφική παροχολογία. Το κόκκαλο του έκτακτου επιδόματος που πετάνε ξανά σήμερα, όπως ακριβώς ο κακός αφέντης στον αποστεωμένο σκύλο του, είναι απότοκο αυτής της βδελυρής νοοτροπίας που μας έφερε σε τόσο δυσμενή θέση. Ο καθένας μας οφείλει να αποδοκιμάζει τετοιες πρακτικές με οποιοδήποτε τρόπο και όπου μπορεί.
B.T.
-
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου